Middelengerelateerde stoornissen + impuls - Sinaert Flashcards
Wat is het meritokratisch model van verslaving?
moraliserend model :
je krijgt wat je verdient.
verslaving gedrag waar je verantwoordelijk voor bent en je kiest.
Iets waar iemand voor kiest hoef je niet voor te behandelen.
Wel bestraffen en sanctioning
Wat is het medisch model van verslaving?
- ziek zijn verslaving > een stoornis > overkomt je
- medisch probleem
- waarvoor je niet volledig verantwoordelijk bent
- Als maatschappij ook behandelingen voor voorzien.
Wat is het farmacologisch model?
oorzaak is verslavend middel , bijv. Alcohol
Prohibition hieraan de grondslag.
Hoe raakt iemand verslaafd?
Eerste fase = experimenteren, in contact komen
Fase 2 =
welk belonend of afwerend effect
Hoe hoog is de high, wie voelt helemaal niets?
Of je er mee in aanraking komt heeft ook te maken met temperament - novelty seeking.
Mensen die gevoelig zijn voor peer pressure.
Of kick seeking.
Ook belondend effect > dopamine.
welke neurotransmitter is verantwoordelijk voor verslaving?
Dopamine komt vrij en komt op de receptor
zorgt voor goed gevoel / aangenaam
neurotransmitter wordt later weer opgenomen
wat is het effect van cocaine?
blokkeert heropname van dopamine
hierdoor over stimulatie - euforie
Abnormaal hoge vrijzetting dopamine, blijft ook langer aanwezig. Krachtig reward effect.
wat doet het middel methampethamine?
stimulant > blokkeert dopamine removal
kan ook dopamine triggeren zonder dat er een actie potentie is
Wat is het gevolg van te hoge dopamine?
zenuwcellen aanpassingen.
minder dopamine receptoren aangemaakt
persoon krijgt dof ongevoelig systeem
Niet meer responsief voor gewone stimuli > alleen het middel zelf.
Later moet je ook een hoger hoeveelheid van het middel gebruiken voor hetzelfde effect
ongevoeligheid nog moeilijk te overstijgen
Wat zijn de 4 clusters van verslaving symptomen?
- Controle over middelen verminder :
meer en langer gebruiken dan ze willen of plannen, proberen te stoppen maar dat lukt niet. Veel tijd aan plannen en zoeken middelen. Craving wanneer de middelen even niet gebruikt worden. - Sociaal functioneren:
niet meer schoolse taken, professioneel, sociaal - ondanks relationele problemen. Niet motiverend genoeg om gebruik onder controle te krijgen. Activiteiten stoppen door het gebruik. - Risicovol gedrag
bijv. Onder invloed autorijden, of blijvend gebruik ondanks psychologische problemen. Mensen gaan ervan uit dat ze toch niet kunnen stoppen. - Afhankelijk biologisch - pharmacologisch
Tolerantie > steeds meer nodig voor hetzelfde effect
Ontwenningssymptomen wanneer het middel een tijdje (een paar uur) worden gebruikt.
Welke bijeffecten kunnen door het middel veroorzaakt worden?
Rechtstreeks door een middel slaapprobleem, angst, hallucinatie Intoxicatie , Ontwenning , Delier Stemmingsstoornis Psychotische stoornis Seksuele stoornis Persisterende amnestische stoornis Dementie
Wat is tolerantie - bij alcohol?
als mensen chronisch excessief drinken > weinig symptomen bij hoge hoeveelheid alcohol in bloed
- steeds meer alcohol nodig voor hetzelfde effect
Wat is de CAGE screening?
C = cut down > heeft u wel eens alcohol willen minderen of moet minderen? A = annoyed > heeft u geïrriteerd gevoeld na opmerking G = guilty > schuldig gevoeld tijdens alcohol drinken E = eye opener > heeft u voor trillende handen alcohol moeten drinken om zich weer beter te voelen - ontwenning
Wat betekend verminderde controle over middel gebruik?
- gebruik in grotere hoeveelheid en een langere
periode dan gepland - vruchteloos willen verminderen of stoppen
- veel tijd met gebruiken, zoeken van middel,
of herstellen van gebruik - craving en drang om te gebruiken (nieuw DSM-5)
Wat doet ethanol (in alcohol) ?
opwekkend - verdovend
calorierijk
schade aan alle orgaansystemen
ALCOHOL ONTWENNING?
Tremor Misselijk Ziek voelen Hyperactiviteit Irritatie Slapeloosheid Hoge bloeddruk of hartslag Angst Epilepsie
delier > altijd verlies realiteit
Bewustzijnsvermindering
Visuele hallucinaties = vaak beangstigend