Behandeling methoden Flashcards
wie gebruikte insuline coma?
Manfred Sakel
behandeling schitzofrenie
wat is de Monoamine Hypothese?
(Nor)adrenaline - Dopamine - Serotonine - Histamine…
> werken doordat heropname en recyclage blokkeren
melancholia :
results from decreased release of neurotransmitters
at synapses in the central nervous system
< to low
Dopamine
Drive
Pleasure
Reward
SEx, appetite aggression
Serotonine
Impulse
anxiety
irritability
mood
sex, appetatite, aggression
Noradrenaline
energy
interest
Depression + loss of interest and energy
DA/NE-Agents (dopamine + noradrenaline)
Loss of pleasure
Loss of motivation
Loss of interest
Depression + anxiety
NE/SER-Agents (noradrenaline + seratonine)
Guilt
Irritability
Fear
Anxiety
kan beweging depressie voorkomen?
Regelmatige vrije-tijds-beweging
vermindert voorkomen van
depressie
(niet van angst)
Leeuwendeel van het
beschermende effect hangt samen
met kleine hoeveelheid beweging,
onafhankelijk van de intensiteit
wanneer Anti depressieva in Belgie?
- niet routinematig bij milde en matige
depressie > psychotherapie eerstn - wel bij persisterende
depressieve stoornis - bij ernstige depressies
type AD: Tricyclische AD
oudere’ middelen
• ernstige depressie - hospitalisatie
invloed op meerdere neurotransmitters - bijwerkingen:
• anticholinerg (acetylcholine) - droge mond, constipatie, verwardheid
- adrenerg ((nor)adrenaline) - orthostatische hypotensie, duizeligheid, ejaculatiestoornissen
- antihistaminerg (histamine) - gewichtstoename, moeheid, sedatie
> gevaar bij overdosis - hartritme, epilepsie
Tricyclische antidepressiva medicijnen:
amitryptiline Redomex ®
clomipramine Anafranil ® -
nortriptyline Nortrilen ®
Type AD: Monoamineoxidase inhibitoren - MAO-remmers MAOI
oudere’ middelen
• remmen MAO, enzyme dat betrokken is bij afbraak van NT
Wanneer:
• ernstige depressie - (sociale) angst
‘cheese effect’:
• remmen ook enzyme dat tyramine afbreekt
• tyramine in voeding veroorzaakt bloeddrukstijging
• dieet - geen oude kazen, gist, gerookt vlees, bananen…
wat is een medicijn voor MOAI?
fenelzine Nardelzine ®
Type antidepressiva: SSRI
Selectieve Serotonine Reuptake Inhibitoren
HEROPNAME INHIBITOR
Nieuwe genereatie antidepressiva - MEEST GEBRUIKT
depressie - angststoornissen - OCD
andere bijwerkingen: • veiliger bij overdosis • suicidaliteit - agressie (?) • zweten - gewichtstoename op lange termijn - gastrointestinale bijwerkingen - stopzettingssymptomen - seksuele bijwerkingen - MANNEN en vrouwern
Wat zijn medicijnen SSRI?
citalopram Cipramil® - escitalopram Sipralexa® fluoxetine Prozac® paroxetine Seroxat® - fluvoxamine Floxyfral® sertraline Serlain®
wat kan helpen bij vroegtijdige ejaculatie?
paroxetine - Seroxat®
Type AD: SNRI
Serotonine en Noradrenaline Reuptake Inhibitore
‘dual action’
bij depressie - angststoornissen - OCD
bijwerkingen:
• seksuele bijwerkingen - zweten - nausea -
stopzettingssymptomen
wat zijn medicijnen voor SNRI?
MEEST GEBRUIKT
venlafaxine Efexor®
-duloxetine Cymbalta®
wanneer Antidepressant Discontinuation Syndrome?
30% • abrupte stop • meer bij paroxetine, venlafaxine • maximaal na paar dagen • duurt paar dagen (tot weken)
wat zijn symptomen Antidepressant Discontinuation Syndrome?
meest frequent
• duizeligheid, vermoeidheid, hoofdpijn,
misselijkheid
• minder frequent • agitatie, angst, slaapproblemen, spierpijn, tremor • ‘elektrische schokjes’ in hoofd. • zelden hallucinaties
! lijkt op herval
Type AD: NARI
Noradrenaline en dopamine reuptake inhibitoren
(seizoens)depressie - rookstop Zyban®
• vaak combi met SSRI
Bijwerkingen:
droge mond, zweten, slaapstoornissen
• geen seksuele bijwerkingen
bupropion Wellbutrin®
Ergas Moniz - lobotomie
frontale kwab deel weghalen
Von Meduna
electro convulsies
angst stoornis behandeling
zowel psychotherapie
als medicament
combi is het beste
bipolaire
profylactisch (medicament) \+ psycho educatie werkt het beste \+ zelfmanagement
anti-depressiva werken minder goed
electro convulsie werkt goed
unipolaire
meditatie, psychotherapie en beweging zeer belangrijk
bovenop psychofarmaca
Dopamine hypothese
schitzofrenie zou veroorzaakt worden door verhoogd activiteit dopamine systeem
antipsychotica > werken door dopamine overactiviteit verlagen
Anti- psychotica
oude groep:
chloorpromazine Largactil ® > anti pscyhotica
haloperidol Haldol® > neuroleptica
Bij psychose
Grote motorische bijwerkingen bij mannen:
- stijve nek, bevende handen , parkinsonachtige gang
nieuwe groep:
ook te gebruiken bij depressie of bipolaire
quetiapine Seroquel®
aripripazol Abilifi ®
bijwerkingen:
vet en suiker regulatie
Kirsch-metaanalyse uitkomst
antidepressiva lijken niet veel beter te werken dan placebo
AD maar 1.8 beter scoren dan placebo
verschil groter bij ernstige depressie, maar dat komt omdat placebo daar minder effect had
STAR*D studie resultaat
comorbiditeit toegelaten
behandeling met SSRI - citalopram
indien patient niet beter wordt > bij toeval aan andere behandeling toewijzen
opties: andere antidepressivum SSRI , andere depressivum andere klasse, gedrags therapie, of combinatie gedragstherapie + andere
RESULTAAT:
welke stap je neemt maakt niet veel uit
46% knapt op na behandeling
wat zegt de studie van Melander et al. over antidepressiva?
Antidepressiva werken wel ook bij mildere depressies
kijken naar ‘ verbetering’
Antidepressiva doen beter
dan placebo > - behalve fluvoxamine!
Wat is de behandeling voorkeur patienten eerst episode depressie?
41% psychotherapie
31% medicatie AD
28 % geen voorkeur
stemmingstabilator
Lithium
depressie + manie
voorkeur bij bipolaire I
helpt bij manie epsisode
en kan herval voorkomen
verminderd aantal suicide!
bijwerkingen: dorst, tremor, schildklier problemen, nier
controle hoeveelheid in bloed: enkele keren per jaar
stemmingsstabilisator + tegen epilepsie
valproaat Depakine®
lamotrigine Lambipol ®
Ook antimanisch > behalve lamotrigine Lambipol
Slaap en Kalmeer middelen
benzodiazepine
snel gewenning
ook anti epileptisch
> werkt bij ernstige catatonie!
wat zijn medicijnen voor kalmeer en slaap
diazepam Valium ®
lorazepam Veresta ®
Loramet ®
Electroconvulsie Therapie
uni of bipolaire depressie
manie
psychose
catatonie
veilig
werkt goed bij psychotische depressie
gunstig resultaat ECT
hogere leeftijd grotere mate ernst psychotische symptomen psycho-motorische symptomen > catatonie suicidaliteit
bijwerkingen: korttijdig - hoofdpijn en KTG problemen - anterogade amnesie
Transcraniele magnetische stimulatie
TMS
bij OCD , pijn, auditieve hallucinaties, depressie
magnetisch veld
geen bijwerkingen
Welke therapieen zijn intrusief?
diepe hersen stimulatie DHS
Bij parkinson - OCD - Gilles de la Tourette - therapie resistente depressie
NVS - nervus vagus
NVS - epilepsie soms ook bij depressie
chrono therapie
lichtterapie
winter depressie niet seizoensgebonden depressie bipolaire depressie slaap stoornis PMS JETLAG
Richtlijnen behandeling
meeste evidence based technieken gebaseerd op
Random Control Group RCT
> Vaak mensen die geincludeerd worden zijn niet representatief
