Angst stoornissen + OCD - Sinaert - volwassenen psychiatrie Flashcards
Wanneer is angst pathologisch?
angst is : Te intens Te lang Afwezigheid reel gevaar Negatieve weerslag op functioneren
welke reacties vinden plaats bij angststoornissen?
overschatten van gevaar
voelen van gevaar - arousal > opwinding
Ontsnappen en vermijden en geruststellen
Wat zijn de kenmerken van een specifieke fobie?
uitgesproken angst voor specifiek object / situatie
(zoals vliegen, hoogtes, dieren, een injectie krijgen, bloed zien)
- roept bijna altijd onmiddellijk angst op.
- wordt bewust vermeden, of verdragen met intense angst > BELANGRIJK
- angst is buiten proportie tov het werkelijke gevaar dat het specifieke object / situatie met zich meebrengt, de sociaalculturele context in acht genomen.
- angst, vrees of vermijding is persisterend, meestal ≥6 m
Wat zijn de fasen bij Specifieke Bloedfobie?
2 fasen :
1. eerst arousal omghoog > hartkloppingen, hoge bloeddruk, zweten etc.
- verlaagde hartslag
verlaagde bloeddruk
syncope
angst om flauw te vallen
wat is de prevalentie van specifieke fobie?
2-14 % lifetime prevalentie
vrouwen 2x meer dan mannen
meestal geen hulp zoeken
gedrags therapie zeer succesvol
wat is de gemiddelde beginleeftijd specifieke fobie?
op kinderleeftijd > rond 10 jaar
vaak na trauma
Wat is de Sociale angst stoornis beschrijving?
Angst voor kritische beoordeling van anderen
> Angst bijv. Om vernederd te worden
betrokkene vreest dat hij zich zodanig zal gedragen of in zo’n mate angstverschijnselen zal vertonen dat anderen hierover negatief zullen oordelen
- sociale situaties roepen bijna altijd angst op
- worden vermeden, of verdragen met intense angst
- angst is buiten proportie…
wat is een interactionele angststoornis?
naar feestje gaan, socialising, lunchen , small talk, daten, baas aanspreken, iemand hulp vragen, de weg vragen
> sociale angst stoornis type
wat is prestatie angst?
spreken in publiek , schrijven of eten in publiek, sporten , instrument spelen, kamer binnen lopen, publiek toilet
type> sociale angst stoornis
wat is het verschil tussen gegeneraliseerd en niet-gegeneraliseerde sociale angst stoornis?
‘meeste’ sociale situaties
(DSM-IV)
allebei:
• performance & interactioneel
Niet-generaliseerd = • meestal enkel plankenkoorts - (SPECIFIER DSM-5) performance • spreken in publiek • andere ‘performance’ • schrijven / eten waar anderen bij zijn
wat is vermeidende persoonlijkheidsstoornis (anders van sociale stoornis )
sociaal geremd
• overgevoelig voor negatieve
beoordeling in het algemeen
Wat is de definitie van stotteren?
Is een spraak stoornis > in woordvloeiendheid (TAAL)
Lifetime prevalentie is 5%
Begin in kindertijd!: 2-5 Jaar
NEGATIEVE GEVOLGEN:
• Angst (om negatief beoordeeld te worden)
• Secundair sociale angst (10% (?))
• Combi = Stuttered Speech Syndrome
• angst te stotteren versterkt stotteren en gaat gepaard
met symptomen van sociale angst
Wat is de prevalentie van sociale angst stoornis?
10% lifetime prevalentie
vrouwen iets meer dan mannen 1.5 : 1
zeer chronisch en schommelend
zelden remissie
wat is de differentiaal diagnose van VERLEGENHEID - ipv sociale angst
Verlegenheid > niet noodzakelijk negatieve invloed op functioneren
= Normaal persoonlijkheidskenmerk
Van de groep met sociale angst stoornis > vindt 20-30% zichzelf verlegen!!
zeer chronisch - constant
Welke comorbiditeiten komen vaak voor bij sociale angst?
Sociale angst stoornis > 2x hogere kans alcohol probleem
Alcohol probleem > 9x hogere kans op hebben sociale angst stoornis
SOCIALE ANGST + ALCOHOL > heel vroege onset angst stoornis!!
Wat is de definitie van een Paniekstoornis?
Recidiverende ONVERWACHTE paniekaanvallen
• ≥1 van de aanvallen is gevolgd door ≥1 maand een of beide
van de volgende:
• Persisterend(e) bezig zijn met of BEZORGDEID over nieuwe paniekaanvallen of de gevolgen daarvan (bijvoorbeeld verlies van zelfbeheersing, een hartaanval krijgen, ‘gek worden’).
• Een significante, maladaptieve gedragsverandering in
samenhang met de aanvallen (bijvoorbeeld gedrag bedoeld om PANIEKAANVALLEN VOORKOMEN zoals vermijding van lichamelijke inspanning of onbekende situaties)
Wat is een paniek aanval?
plotselinge golf van intense angst of onbehagen die binnen enkele minuten een piek bereikt…
paniekaanval = niet altijd paniek stoornis!!!
Soms paniek aanval - die gebonden zijn aan situatie - VERWACHT = niet een stoornis
In welke gevallen kunnen paniek aanvallen voorkomen?
Toespreken groep - sociale angst Spin = enkelvoudig fobie Vuil = OCD - smet vrees Herbeleving = PTSS Vertrek ouders = separatie angst
Wat is het verschil in prevalentie van paniek stoornis en paniek aanval?
Paniek aanval = 7-9 %
Paniekstoornis = 1.5 - 3.8 % komt minder voor
Zorgt hyperventilatie voor een paniek aanval?
nee, is niet het mechanisme dat een paniek aanval veroorzaakt! - verandering bloedgassen gebeurt niet
therapeutisch: ademhaling oefeningen kunnen wel helpen
Wat is Agorafobie?
CRITERIA:
MIN 2
Angst voor openbaar vervoer Mensen massas of in rij staan Gesloten ruimte Open ruimte Alleen buitenhuis
> patienten vrezen deze situaties + actief vermeiden!
Wat is het verband tussen Agorafobie en paniek aanvallen?
Herhaaldelijk paniek aanval > kan leiden tot vermeiden situaties waar je niet kan ontsnappen in geval je paniek verschijnselen krijgt
Agorafobie > bijna altijd geschiedenis paniek aanvallen > MAAR PANIEK AANVAL HOEFT NIET!
DSM-5 afzonderlijk - hoeft niet altijd secundair te zijn na paniekaanval. Maar dit gebeurd bijna nooit - meestal paniek aanval gehad!
Wat is de prevalentie van Agora fobie?
vrouwen 2 x vaker dan mannen
2:1
Wat is een Gegeneraliseerde angst stoornis?
Gaat gepaard met voortdurend piekeren en angst over alledaagse dingen
Excessieve angst bezorgdheid over gebeurtenissen of activiteiten - die moeilijk onder controle te houden zijn
Prestaties op werk of school
Symptomen: Rusteloos Moe en uitgeput Moeite concentreren Prikkelbaar Gespannen zijn Slaap problemen
Wat is het verschil tussen een Paniek stoornis en Gegeneraliseerde angst stoornis?
GEGENERALISEERDE : paniek over alledaagse dingen geleidelijk begin chronisch weinig symptoom vrij tegen niewe dingen opzien
---------------------------------------------------------------------------- Paniek: paniek aanvallen over toekomstige paniek aanvallen plots begin episodisch symptoom vrije perioden agora fobie
Comorbiditeit of overlap van depressie en gegeneraliseerde angst?
onzeker
50% Gegeneraliseerde angst ook depressie!
Wat is de specificatie ‘ met angstige spanning’ bij depressie?
≥2
• zich opgedraaid of gespannen voelenGAD
• zich uitzonderlijk rusteloos voelenGAD
• moeite met concentratie door ongerustheidGAD
• de vrees hebben dat er iets verschrikkelijks kan
gebeurenGAD
• gevoel hebben de zelfbeheersing te verliezenPD
GAD = Gegeneraliseerde PD = panic disorder
Hoe verlopen angststoornissen in het algemeen?
Verbetering : 44%
Stabiel 24%
Verslechtering 24% - sociale angst stoornis
Sterke verslechtering 7% - paniekstoornis + agorafobie
Wat is de definitie van Obsessive Copulsive disorder (obsessie) ?
dwang gedachten - en of - dwang handelingen = APARTE CATEGORIE IN DSM-5 > niet in angst
Terugkerende en hardnekkige gedachten, ‘urges’ of voorstellingen (beelden):
- beleefd als opgedrongen of ongewenst (‘intrusive and unwanted’)
- veroorzaken angst of spanning
- meer dan overdreven bezorgdheid over problemen in dagelijkse leven.
• patiënt poogt de gedachten te negeren / onderdrukken /
neutraliseren (met een andere gedachte of handeling >
dwanghandelingen).
Wat zijn dwanghandelingen?
•Repetitieve handeling of mentale handeling - bidden, tellen etc.
•In reactie op obsessie
Of volgens regels die volgens regide systeem moeten worden toegepast
- Gericht op vermijden en voorkomen van angst
- niet verbonden met reere gebeurtenis die kan gebeuren
Wat zijn de thema’s van dwanghandelingen?
Besmetting / wassen
Taboe -getinte (pedofilie ) / checken
Symmetrie / ordenen
Hoarding / verzamelen
Wat zijn de criteria van dwanghandelingen in DSM-5?
CRITERIA OCD DSM-5: Dwang handeling of dwang gedachten Veroorzaken duidelijk lijden Kosten veel tijd 1 uur of meer per dag Ernstig inbreuk op dagelijkse bezigheden
Wat is het ziekte inzicht bij OCD?
verandering namelijk > wisselende inzicht
Sommige mensen denken dat gedachten de realiteit zijn
Anderen weten dat het absurd is
soms ego syntoon, soms egodystoon
Wat zijn aan OCD gerelateerde stoornissen?
Verzamel stoornis - heel veel verzamelen soms ook niet kunnen wegdoen
Morfodysfore - vermeende afwijkingen in lichaam die er niet is
Body focussed repetitive behaviors : trichotillomanie, excoriatie stoornis,…
Wat zijn de symptomen van Morfodysfore stoornis?
Pre occupatie met vermeende onvolkomendheid uiterlijk
Anderen zien het niet
Geringe afwijking - overdreven
Repetitief gedrag vaak - checken spiegel, pulken, borstelen etc.
Inzicht
Soms goed of redelijk
Soms weinig realiteit besef
Soms ontbrekend realiteit besef
Wat zijn de symptomen van hoarding disorder?
Moeite om bezittingen weg te doen
Nood spullen te bewaren
Spanning samen gaat met weggooien
Opstapelen van spullen
Specificatie: excessief verwerven
Wat is trichotillomanie?
Hoofdhaar
Wimpers
Uitkiezen, trekken, pulken, opeten
Niet zonder risico!
DRANGMATIG > egosyntoon
Co- morbiditeit : Depressie 56% Angst stoornis 81% Ernstige mentale handicap Repetitief - zelfbeschadigend - gedrag
Wanneer er een pre-occupatie is dan is dat een…
dwangstoornis > egodystoon
