Meetup 3: Energieverbruik

Question 1

Metabolisme omvat: anabolisme en katabolisme. Wat is het verschil tussen deze twee vormen van metabolisme?

Answer 1

Anabolisme is de opbouw van complexe moleculen zoals eiwitten uit kleine moleculen zoals monomeren.

Katabolisme is de afbraak van complexe/grote moleculen in kleinere moleculen.

Question 2

Noem drie belangrijke factoren die het totaal dagelijks energieverbruik (total daily energy expenditure (TDEE)) bepalen. Benoem hierbij ook hoe groot de invloed is van deze factoren op de TDEE.

Answer 2

Rustmetabolisme (grootste invloed met zo’n 60-75%)

Energieverbruik tijdens lichamelijke activiteit en herstel (15-30% (afhankelijk van de mate van activiteit/herstel)).

Thermisch effect van voedsel (10%)

Question 3

Wat is de gemiddelde TDEE (31-50 jaar) voor vrouwen en mannen?

Answer 3

Vrouwen: 2000 kCal/dag

Mannen: 2500 kCal/dag

Question 4

Wat is het verschil tussen het basaal metabolisme (BMR) en rustmetabolisme (RMR)?

Answer 4

BMR: het metabolisme dat verantwoordelijk is voor het leveren van energie dat nodig is voor basale processen in het lichaam zoals ademen, groei en herstel van weefsel en hartslag).

RMR: omvat ook het BMR maar includeert de stofwisseling dat plaatsvindt tijdens rust (incl. bijvoorbeeld de vertering van voedsel). Hiermee valt de RMR standaard hoger uit in vergelijking tot de BMR.

Question 5

Beschrijf hoe het basaal metabolisme (BMR) gemeten wordt en hoe het rustmetabolisme (RMR) gemeten wordt.

Answer 5

BMR: geen voedselconsumptie <12 uur voor de meting, geen lichamelijke activiteit <2 uur voor de meting, 30 minuten stil liggen, meting duurt 10 minuten.

RMR: 3-4 uur na eten van lichte maaltijd, geen lichamelijke activiteit.

Question 6

Het BMR wordt uitgedrukt in het zuurstofverbruik per minuut en/of in kCal/min. Wat is het gemiddelde BMR?

Answer 6

160-290 mL zuurstof/min
0.8-1.43 kCal/min

Question 7

Het RMR wordt uitgedrukt in MET en/of PAR.

Beantwoord de volgende vragen over RMR:

• Waar staan MET en PAR voor?
• Wat is het verschil tussen de twee waardes?

Answer 7

• MET staat voor Metabolic Equivalent of Task. PAR staat voor Physical Activity Ratio.
• MET beschrijft de mate van energieverbruik gemeten als zuurstofverbruik tijdens fysieke activiteit in vergelijking tot BMR, terwijl PAR gaat over de ratio tussen energieverbruik tijdens een fysieke activiteit en het BMR. Bij PAR gaat het dus niet over het zuurstofverbruik.

Question 8

Wat is de MET in rust?

Answer 8

3.5 mL zuurstof/kg/min

Question 9

Welke factoren beïnvloeden het BMR?

Answer 9

Geslacht, leeftijd, lichaamsgrootte en vet-vrije massa.

Question 10

Wat is de oppervlaktewet?

Answer 10

Dat het BMR bepaalt kan worden aan de hand van de lichaamsoppervlakte (Body Surface Area (BSA)) en zo uitgedrukt kan worden in kCal/BSA/h. Hierin zit wel een verschil tussen mannen en vrouwen.

Question 11

Vrouwen hebben gemiddeld een BMR die 5-10% lager is dan die van mannen. Wat verklaart het verschil tussen mannen en vrouwen in BMR?

Answer 11

Het verschil in vet-vrije massa. Vrouwen hebben een hoger vetgehalte en een lagere vet-vrije massa.

Question 12

Met hoeveel procent neemt BMR per 10 jaar af?

Answer 12

2-3%

Question 13

Er zijn verschillende formules voor het berekenen van het lichaamsoppervlak (oftewel BSA). Welke factoren worden hierin meestal gebruikt en voor wat kan het gebruikt worden?

Answer 13

Factoren die gebruikt worden zijn: een constante (bijv. 0.007), het gewicht en de lengte. In sommige formules wordt er ook nog onderscheid gemaakt tussen vrouwen en mannen.

De BSA kan gebruikt worden om bijvoorbeeld het dagelijks rust energieverbruik (kCal/dag) te berekenen (door BMR te vermenigvuldigen met BSA).

Question 14

Wat is een BSA nomogram?

Answer 14

Een (BSA) nomogram kan beschreven worden als drie verticale ‘linealen’ die naast elkaar zijn weergeven. Lineaal 1 staan verschillende lengtes op, lineaal 2 de verschillende BSA’s en lineaal 3 staan verschillende lichaamsmassa’s op. Je kan iemand zijn BSA hiermee vinden, door de lengte van deze persoon op lineaal 1 te verbinden met de lichaamsmassa van deze persoon op lineaal 3.

Question 15

Wat is het effect van krachttraining en cardiotraining op BMR/RMR?

Answer 15

Krachttraining zorgt voor een verhoging in spiermassa (oftewel vet-vrije massa), wat voor een verhoging in het RMR zorgt (een stijging van 0.5 kg vet-vrije massa zorgt voor een stijging in RMR van ca. 7-10 kCal/dag).

Cardiotraining zorgt voor een verhoging in het RMR zonder dat de vet-vrije massa toeneemt.

Question 16

Waarvoor wordt de Harris-Benedict vergelijking gebruikt en welke factoren worden gebruikt voor deze vergelijking?

Answer 16

Het BMR kan met deze vergelijking worden ingeschat. Hiervoor zijn er twee aparte formules voor mannen en vrouwen en voor de inschatting van het BMR met behulp van deze formules worden het gewicht, lengte en leeftijd gebruikt (en bijbehorende constantes).

Question 17

Wat is Kleiber’s Law?

Answer 17

De positieve lineaire relatie tussen massa (g) en metabolisme (kcal/hr).

Question 18

Zoals eerder besproken wordt de totaal dagelijks energieverbruik (total daily energy expenditure (TDEE)) beïnvloed door o.a. het thermische effect van voedsel (dieet-geïnduceerde thermogenese (DIT)). Onder deze thermogenese valt de verplichte thermogenese en de niet-verplichte thermogenese. Wat is het verschil hiertussen?

Answer 18

Verplichte thermogenese gaat over de (warmte die vrijkomt bij) vertering, absorptie en verwerking van macronutriënten.

Niet-verplichte thermogenese gaat over de (warmte die vrijkomt bij) activering van het sympatische zenuwstelsel. Het sympatische zenuwstelsel is belangrijk voor de stofwisseling.

Question 19

Waarvan is de mate van dieet-geïnduceerde thermogenese (DIT) afhankelijk?

Answer 19

De grootte van de maaltijd, de samenstelling van macronutriënten, tijd verstreken sinds vorige maaltijd, voedselinname voor of na inspanning.

Question 20

Wanneer na voedselinname ontstaat er een piek in dieet-geïnduceerde thermogenese (DIT)?

Answer 20

1 uur na voedselinname

Question 21

Macronutriëntsamenstelling van voedsel beïnvloedt de mate van thermogenese. Tot welk percentage zorgen de volgende macronutriënten voor thermogenese: vet, koolhydraten, eiwitten.

Answer 21

Vet: 3%
Koolhydraten: 7%
Eiwitten: 24%

Question 22

Inspanning heeft een effect op dieet-geïnduceerde thermogenese (DIT). Dit effect kan omschreven worden als het calorigenic effect. Wat houdt dit in?

Answer 22

Het calorigenic effect van inspanning op DIT houdt in dat DIT stijgt wanneer inspanning wordt geleverd na het consumeren van voedsel.

(Specifiek lichte inspanning zoals wandelen na het eten zorgt voor een betere verbranding)

Question 23

Is er sprake van het calorigenic effect van inspanning op dieet-geïnduceerde thermogenese (DIT) bij mensen met obesitas?

Answer 23

Nee, dit effect is ontregelt bij obesitas patiënten door o.a. ontregeling van de hormoonhuishouding.

Question 24

Noem twee andere factoren die invloed hebben op het dagelijks totaal energieverbruik (total daily energy expenditure (TDEE)) en leg uit hoe/waarom deze invloed hebben op de TDEE.

Answer 24

Klimaat (specifiek temperatuur en luchtvochtigheid): bij een stijging van temperatuur, stijgt de hartslag, wat leidt tot een verhoging in de TDEE. Ook een stijging in luchtvochtigheid zorgt voor een stijging in de TDEE.

Zwangerschap: logischerwijs verhoogt een foetus de TDEE, maar ook simpelweg de toename in lichaamsmassa.

Question 25

Welk deel van het dagelijks totaal energieverbruik (total daily energy expenditure (TDEE)) is het meest variabel?

Answer 25

Het energieverbruik voor activiteit (energy expenditure for activity; EAA). Normaliter is dit ongeveer 15-30% van iemand zijn TDEE, maar kan bij zware duurtraining of competitie oplopen tot 80% van de TDEE.

Question 26

Wat is de consequentie van een positieve of negatieve energiebalans?

Answer 26

Een positieve energiebalans zorgt voor gewichtstoename.

Een negatieve energiebalans zorgt voor gewichtsafname.

Question 27

Vul de zin in:
Als het lichaamsgewicht …. (daalt/stijgt), …. (daalt/stijgt) het energieverbruik. Dit geldt al helemaal bij …. activiteiten.

Answer 27

Als het lichaamsgewicht stijgt, stijgt het energieverbruik. Dit geldt al helemaal bij gewichtsdragende activiteiten.

Question 28

Tussen twee variabelen is een lineair verband aanwezig die gebruikt kan worden voor het inschatten van het energieverbruik. Over welke variabelen gaat dit?

Answer 28

Er is een lineaire relatie tussen de hartslag (HR) en VO2.

Question 29

Ondanks de lineaire relatie tussen hartslag en VO2, moet er rekening gehouden worden met factoren die deze relatie kunnen verstoren. Noem deze factoren.

Answer 29

Omgevingstemperatuur, emoties, voedselinname, actieve spiergroepen, statische vs. dynamische inspanning, etc.