Materieel toepassingsgebied

Question 1

Wat is het materieel toepassingsgebied van btw?

Answer 1

• Handelingen onderworpen aan btw:
  
  1. Leveringen van goederen
  2. Diensten
  3. Intracommunautaire verwerving van goederen
  4. Invoer van goedern

Question 2

Wat is de levering van goederen?

Answer 2

• Belgische btw is van toepassing indien: art. 2, eerste lid WBTW
• De handeling wordt verricht door een belastingplichtige die handelt in de uitoefening van zijn economische activiteit
• De handeling een levering van een goed betreft: art. 10 WBTW of wordt gelijkgesteld met een levering van een goed: art. 12 WBTW
• De handeling wordt verricht onder bezwarene titel: wel art. 10, maar niet art. 12 WBTW
• De handeling vindt plaats in België

Question 3

Wat zijn de leveringen die bedoeld worden in het materieel toepassingsgebied?

Answer 3

• Bedoelde leveringen = “overdracht of overgang van macht om als eigenaar over lichamelijk goed te beschikken”: art. 10, §1 eerste lid WBTW
  
  • Niet noodzakelijk juridische eigendomsoverdracht, overdracht = ruim, ook economisch (Vega International Car Transport & Logistics, Shipping and Forwarding, Auto Lease Holland)
  • Niet binnen zelfde entiteit: bv. van filiaal in Brugge naar filiaal in Gent.
  • Niet noodzakelijk materiële levering, bv. kettingverkoop
• “Ingevolge contract tot overdracht of aanwijziging” (idem, tweede lid)
  
  • “Onder meer” in praktijk bijna altijd contract: vb. verkoop, maar niet schenking, erfenis, ontbinding, terugname
  • Contract geen voldoende voorwaarde (zie vrijstellingen), contract is geen noodzakelijke voorwaarde (bv. onteigening)
  • Contract tot overdracht: verkoop, ruil, inbreng
  • Of: contract tot aanwijzing van eigendom, van vruchtgebruik, verdeling

Question 4

Wat zijn de goederen bedoeld in het materieel toepassingsgebied?

Answer 4

• Lichamelijke goederen: art. 9, eerste lid: bv. dieren = Stenholmen
  
  • onlichamelijke goederen: bv. aandelen, obligaties, intellectuele rechten
  • Onlichamelijke goeden = diensten
• Verschillende soorten lichamelijke goederen:
  
  • (on)roerend uit aard: bv. meubelen, gebouwen
  • Roerend bij vervoeging (bv. ongeplukt fruit)
  • Onroerend door bestemming (ramen)
  • Kwalificatie is belangrijk: bv. containerklassen, zonnewering, inbouwtoestellen
• Ook elektriciteit, gas, warmte en koude
• Ook zakelijke rechtne op onroerende goederen = vruchtgebruik, opstal, erfpacht, gebruik, – en bewoning, erfdienstbaarheid) (twee uitzonderingen) (idem, tweede lid 2°)
• Niet effecten aan toonder

Question 5

Wat houdt de economische activiteit in?

Answer 5

• Handeling in uitoefening van economische activiteit
  
  • “Door een als zodani handelende belastingplichtige”: art. 2 wbtw
  • Dus door belastingplichtige in kader van economische activiteit
    
    • Bv. slager verkoopt slaapkamermeubilair = niet dezelfde economische activiteit
    • Bv. boekhouder verkoopt pc met boekhoudsoftware: wel btw want binnen economische activiteit

Question 6

Mag de handeling om niet zijn om binnen het btw-toepassingsgebied te vallen?

Answer 6

• Nee: handeling moet onder bezwarende titel worden verricht: art. 2, eerste lid wbtw
• Dus tegenprestatie vereist met rechtstreeks en noodzakelijk verband: Tolsma arrest

Question 7

Wat wordt als een levering beschouwd?

Answer 7

• Vordering door of namens overheid: art. 10, §2a WBTW
  
  • Opeising, onteigening, ingevolge wet/besluit/verordening
• Huurkoop en (ver)koop op afbetaling:
  
  • Dit is niet hetzelfde als verhuur met optie tot aankoop
• (Ver)koop in commissie
• Verbruikslening: art. 10, §3:
  
  • Niet hetzelfde als lening in geld, zowel afgifte als teruggaaf is levering
• Geen levering:
  
  • Overdracht met algemeenheid van goederen of bedrijfsafdeling: art. 11
• Met levering gelijkgesteld:
  
  • Onttrekking en ingebruikneming
  • Overbrenging

Question 8

Wat is onttrekking?

Answer 8

• Levering van goederen
• Dit is eindverbruik zonder levering → “levering aan zichzelf”
• Enkel indien voor goederen of bestanddelen ervan volledig of gedeeltelijk recht op aftrek is ontstaan (Laszlo Baksci en Fischer/Brandenstein)
• Onttrekking van roerend goed voor privé-doeleinden: art. 12, §1
  
  • Privé doeleinden = eigen privé doeleinden: van personeel, andere doeleinden dan die van economische activiteit
  • Bv. meubelhandelaar plaatst kast in slaapkamer
• Onttreking van roerend of onroerend goed voor schenking: art. 12 en KB nr. 59 (Kuwait Petroleum)
  
  • Uitzondering: handelsmonsters (EMI Group) en handelsgeschenken (<50 euro)
  • Bv. stalen parfum, flessen wijn
  • Uitzondering: voedingsmiddelen en levensnoodzakelijke niet-voedingsmiddelen, ook tijdelijke Covid-19 uitzonderingen

Question 9

Wat is de ingebruikneming van een goed als bedrijfsmiddel?

Answer 9

• Onttrekking = Ingebruikneming van roerend of onroerend goed als bedrijfsmiddel (art. 12, §1, eerste lid, 3°-
• Goed niet binnengebracht als bedrijfsmiddel, maar als voorraadgoed
• Bedrijfsmiddel = lichamelijk goed bestemd om op een duurzame wijze te worden gebruikt als werkinstrument of exploitatiemiddel
• BTW aftrekbaar
• Ratio (herzieningstermijn)
• Bv. computerhandelaar gebruikt computer voor administratie

Question 10

Wat is de ingebruikneming van roerend goed anders dan als bedrijfsmiddel?

Answer 10

• Art. 12, §1, eerste lid 4° WBTW
• Enkel indien belastingplichtige roerend goed zelf heeft vervaardigd
• Enkel indien voor het verrichten van handelingen waarvoor geen volledig recht op aftrek van voorbelasting geldt.
• Ratio: aftrekbeperkingen, vrijstellingen zonder recht op aftrek
• Bv. raffinaderij, bank en drukkerij

Question 11

Wat als de economische activiteit beëindigd?

Answer 11

• Onder zich hebben van roerend of onroerend goed bij beëindiging economische activiteit: art. 12 § 1 eerste lid 5° WBTW
  
  • Vb. GSM-verkoper stopt handelszaak

Question 12

Wat is de onttrekking van “nieuwe” gebouwen ?

Answer 12

• Onttrekking van “nieuwe” gebouwen en zakelijke rechten op “nieuwe” gebouwen door beroepsoprichter (art. 12 § 2 WBTW)
  
  • Onttrekking van onroerend goed voor schenking
  • Ingebruikneming van onroerend goed als bedrijfsmiddel
  • Onder zich hebben van onroerend goed bij stopzetting
  • Verstrijken btw-termijn voor nieuwe gebouwen indien nog niet vervreemd en geen van bovenstaande
  • Vb. oprichting en ingebruikneming in 2016, 31/12/2018 belastbare levering
• Belang kwalificatie “beroepsoprichter”: procedure KB nr. 14

Question 13

Wat is de overbrenging en de niet-overbrenging?

Answer 13

• Art. 12bis en art. 12ter WBTW
• Ratio (opvolging goederen binnen EU)
• Overbrenging = intracommunautaire verplaatsing van lichamelijk roerend goed door belastingplichtige:
  
  • Door belastingplichtige + voor bedrijfsdoeleinden
  • Belastingplichtige moet goederen verwerven in lidstaat waarheen hij goederen verplaatst; dubbele registratie, vb. overbrenging tapijten magazijn Brussel naar magazijn Stockholm
  • Enkel lichamelijke roerende goederen + verzonden of vervoerd door of voor rekening van belastingplichtige
• Niet-overbrenging: aansluitende levering, vb. machine voor installatie van België naar Frankrijk
• Niet-overbrenging: tijdelijke verplaatsing, vb. televisietoestel voor herstel van België naar Nederland en daarna terug
• Omvorming niet-overbrenging in overbrenging
• Nieuw vanaf 2020: regeling inzake verkoop op afroep

Question 14

Wat is de plaats van levering van goederen?

Answer 14

• Art. 14 WBTW:
• Belang: Belgische btw verschuldigd of niet?
• Regel: plaats waar het goed zich bevindt op het tijdstip van de levering:
  • Vb. fabrikant in Brussel verkoopt laptops aan handelaar in Parijs, goederen blijven opgeslagen in Brussel
• Uitzonderingen:
  
  • Goederen worden verzonden of vervoerd (ongeacht door wie) → plaats waar goed zich bevindt op tijdstip van vertrek van verzending of vervoer naar afnemer
    
    • Vb. fabrikant in Brussel verkoopt smartphones aan handelaar in Parijs, goederen worden vervoerd naar Parijs
  • Levering van goederen door invoerder → plaats van invoer van goederen
    
    • Vb. fabrikant in Rusland verkoopt bondmantels aan verdeler in Brussel die doorverkoopt aan handelaar in Antwerpen, mantels worden vervoerd van Moskou naar Antwerpen, vervoer in tweede relatie in hoofde van verdeler

Question 15

Wat zijn de uitzonderingen op de plaats van levering?

Answer 15

• Art. 14, 14bis en 15 WBTW
• Goederen worden geïnstalleerd of gemonteerd door of voor rekening van leverancier → plaats waar installatie of montage wordt verricht
  • Vb. fabrikant in Brussel verkoopt koelinstallatie aan handelaar in Luik, goederen worden vervoerd naar Parijs waarna installatie volgt
• Goederen worden geleverd aan boord van schip, vliegtuig of trein tijdens (deels) binnen EU verricht passagiersvervoer ® plaats van vertrek van passagiersvervoer = eerste punt in EU waar passagiers kunnen inschepen
  
  • Vb. vliegtuig met vertrek in New York en aankomst in Londen houdt halt in Madrid en Brussel
• Levering van gas, elektriciteit, warmte en koude → plaats van vestiging van afnemer (handelaar) of plaats van effectief gebruik en verbruik door afnemer (niet-handelaar)
• Nieuw vanaf 2020: opeenvolgende leveringen (cf. ICL-ICV)
• Verkoop op afstand ® lidstaat van bestemming van goederen indien bepaalde voorwaarden zijn vervuld [belangrijke hervorming in 2021]
  
  • Vb. Luxemburgs postorderbedrijf verkoopt goederen aan Belgische consument

Question 16

Wat is het tijdstip van levering?

Answer 16

• Belang van tijdstip van de levering, belastbaar feit, opeisbaarheid: art. 16 WBTW
• Belang: tijdstip waarop belastbaar feit plaatsvindt en btw opeisbaar wordt (tarief, verschuldigdheid, facturering, aangifte, opgaves, aftrek, verjaring)
• Regel: tijdstip waarop levering van goed wordt verricht:
  
  • = tijdstip waarop goed ter beschikking van verkrijger of overnemer wordt gesteld
  • Vb. goed wordt ter beschikking gesteld in magazijn, koper regelt vervoer

Question 17

Wat is de uitzondering van levering van goederen?

Answer 17

• Terbeschikkingstelling vindt plaats vóór of na sluiten van contract → tijdstip waarop contract uitwerking heeft
  
  • Vb. particulier huurt muziekinstallatie, na termijn van 12 maanden wordt huur omgezet in verkoop
  • Vb. fabrikant verkoopt goederen op 16 november, goederen blijven in magazijn opgeslagen tot 23 november

Question 19

Wat zijn de kenmerken voor een belastingplichtige?

Answer 19

1. De hoedanigheid van een belastingplichtige kan enkel worden toegekend indien de persoon een economische activiteit uitoefent
2. De persoon moet die activiteit geregeld en zelfstandig uitoefenen
3. De activiteit omvat verrichtingen van handelingen die in het WBTW zijn omschreven.

Question 20

Welke elementen zijn niet van belang om als een belastingplichtige te kwalificeren?

Answer 20

• Plaats waar de economische activiteit wordt uitgeoefend
• Feit of de persoon winst nastreeft of maakt
• Het feit dat hij die economische activiteit hoofdzakelijk of aanvullend uitoefent.

Question 21

Wat houdt het uitoefenen van een economische activiteit in?

Answer 21

• Artikel 9 eerste lid BTW-richtlijn
• 4 elementen:
  
  1. Samengaan van arbeid en kapitaaal
  2. Deelneming aan het economische verkeer: wie bepaalde werken uitvoert in een besloten kring is geen belastingplichtige, dus bv. familie. Eigen kring = groep waaar men niet zonder meer lid van kan worden
  3. Deelneming tegen vergoeding: iemand die uitsluitend gratis prestaties verricht = eindverbruiker en dus geen belastingplichtige
  4. Geregeld leveringen van goederen en diensten
• Hoedanigheid van belastingplichtige vereist zelfstandig optreden = geen verhouding van ondergeschiktheid dus geen arbeidsovereenkomst.

Question 22

Wat is het begin van de belastingplicht?

Answer 22

• Uit de rechtspraak van het Hof van Justitie blijkt dat men belastingplichtige kan worden zonder dat men ook maar 1 belastbare handeling heeft gesteld.
• De ondubbelzinnige geuite wil om in de toekomst geregeld belastbare handelingen te stellen, volstaat.
• Zodra op grond van objectieve maatstaven moet worden aanvaard dat geregeld belastbare handelingen zullen plaatsvinden, kan de belastingplicht aanvangen.
  
  • Voorbereidende activiteiten = economische activiteit.

Question 23

Wat was het arrest Rompelman?

Answer 23

• Nederlander die vreog om via zijn aangifte om aftrek van de belasting geheven van voorschotten met betrekking tot werken aan een gebouw in aanbouw.
• Nederlandse administratie weigerde omdat de effectieve exploitatie nog niet in aanvang was genomen.
• Maar: neutraliteit: eerste investeringsuitgaven vallen onder economische activiteiten, ook al is er nog geen enkele opbrengst behaald.
• Administratie mag wel als voorwaarde stellen dat er objectieve elementen de intentieverklaring bevestigen.

Question 24

Wat was het arrest Inzo?

Answer 24

• Belgische intercommunale: rentabiliteitsstudie gedaan + bedrijfsmiddelen gekocht waarvoor de btw in aftrek was genomen.
• Vroegtijdige beëindiging van de activiteit en de administratie wou de afgetrokken btw terugvorderen. Hof oordeelde dat wanneer de administratie de hoedanigheid van belastingplichtige heeft toegekend om een economische activiteit uit te oefenen die tot belastbare handelingen zal leiden = economische activiteit dus de voorbelasting valt in principe te recupereren.
• Rechtszekerheid: de administratie kan de hoedanigheid van belastingplichtige niet met terugwerkende kracht ontnemen wegens het zich al dan niet voordoen van bepaalde gebeurtenissen.
  *

Question 25

Wat is de extra voorwaarde die volgt uit het Inzo arrest?

Answer 25

• Hoedanigheid van belastingplichtige is slechts definitief verworven, indien betrokkene zijn bedoeling om een economische activiteit te ontplooien, te goeder trouwe heeft uitgedrukt.
• Bij fraude of misbruik = afgetrokken belasting steeds worden teruggevorderd.
• Administratie mag ook eisen dat hij concrete en objectieve gegevens aanhaalt ter staving van de intentie om een economische activiteit op te starten waardoor belastbare handelingen worden verricht.

Question 26

Wat was het arrest Ghent Coal Terminal?

Answer 26

• Recht op aftrek blijft bestaan voor btw geheven van investeringen die oorspronkelijk een belastbare bestemming hadden maar buiten de wil van de onderneming nooit in gebruik kon worden genomen.
• In casu: onderneming had een terrein in een haven maar dit werd op verzoek van een overheid omgeruild voor een ander terrein.
• Het Hof wijst er op dat dit niet betekent dat de aftrek van voorbelasting niet vatbaar is voor herziening. Btw kan gecorrigeerd worden voor jaren van de herzieningsperiode.

Question 27

Wat zijn de verschillende soorten belastingplichtigen?

Answer 27

1. Volledige: enkel handelingen die recht geven op aftrek van voorbelasting = niet vereist dat al die handelingen aan slechts 1 economische activiteit zijn toe te wijzen: kan ook bv. bakker-slager zijn zolang alle verrichtingen maar recht op aftrek geven.
2. Gemengde: oefenen zowel een activiteit uit die recht geeft op voorbelasting als een activiteit van die van btw is vrijgesteld ingevolge art. 44 = eigenlijke vrijstelling en dus geen recht op aftrek geeft.
   
   • Bv. sportinstelling die ook nog een drankgelegenheid uitoefent die voor het publiek toegankelijk is.
3. Gedeeltelijke: oefenen naast economische activiteit die recht geeft op aftrek van voorbelasting, ook een activiteit uit die buiten werkingssfeer valt.
   
   • Overheid die een zwembad met drankgelegenheid uitbaat

Question 28

Zijn holdingmaatschappijen belastingplichtig?

Answer 28

• Volgens het Hof kwalificeren holdingmaatschappijen als niet-belastingplichtige rechtspersonen.
• Het ontvangen van dividenden, louter via een participatie = geen economische activiteit waarodor deze activiteit buiten toepassingsgebied vand e btw valt.
• Holdingvennootschappen die tegen vergoeding diensten verrichten voor hun dochtermaatschappijen, zijn wel belastingplichtig = gedeeltelijk belastingplichtig met beperkt recht op aftrek

Question 29

Wat zijn belastingplichtige zonder recht op aftrek?

Answer 29

• Personen die enkel van belasting vrijgestelde handelingen verrichten, moeten geen belasting aanrekenen en mogen evenmin enige voorbelasting aftrekken. Ze worden “eigenlijk vrijgestelde belastingplichtige” of “belastingplichtigen zonder recht op aftrek” genoemd:
  
  • Tandartsen, scholen, verplegers,…
  • Ze moeten geen btw aanrekenen of aftrekken.
• Ze kwalificeren wel als belastingplichtige en diegene die behoren tot “groep van vier” kunnen onder bepaalde voorwaarden belastbare intracommunautaire verwervingen verrichten.

Question 31

Wat zijn incidentele of toevallige belastingplichtigen?

Answer 31

• Personend ie één van de volgende handelingen verrichten en niet behoren tot hun economische activiteit:
  
  • Vervreemding nieuw gebouw
  • Vestiging zakelijk recht
  • Overdracht of wederoverdracht zakelijk recht op een nieuw gebouw
  • Verkoop nieuw vervoermiddel
• Hiervoor is niet vereist dat deze handelingen geregeld worden verricht.

Question 32

Wat is de incidentiele belastingplicht bij vervreemding nieuw gebouw?

Answer 32

• De incidentele belastingplichtige kan opteren voor belastingplicht:
  
  • Oefent hij die optie niet uit, dan is de btw niet verschuldigd op de vervreemding, maar ook geen recht op aftrek van voorbelasting
• Artikel 8 WBTW

Question 33

Wat is de incentele belastingplicht bij een nieuw vervoermiddel?

Answer 33

• Verkoper van een nieuw vervoermiddel verwerft van rechtswege hoedanigheid van incidentele belastingplichtige: er is hier geen optie voor toepassing btw en hij zal steeds onderworpen zijn aan btw.

Question 34

Wat zijn de categorieën van belastingplichtige die een gebouw met toepassing van btw kunnen verkopen?

Answer 34

1. Beroepsverkoper: geregeld onder bezwarende titel: hij is een belastingplichtige volgens art. 4 WBTW
2. Belastingplichtige op basis van een andere economische activiteit aan de btw is onderworpen = hij moet opteren voor incidentele belastingplichtig
3. Geen economische activiteit: moet opteren voor incidentele belastingplichtig

Question 35

Wat is een buitenlandse belastingplichtige?

Answer 35

• Buitenlandse belastingplichtige is elke belastingplichtige in de zin van art. 4 wtbw die niet in België is gevestigd: dus geen statutaire/maatschappelijke zetel in België en ook geen vaste inrichting.
• Er zou eigenlijk geen verschil mogen zijn met binnenlandse belastingplichtige want de btw belast handelingen en geen personen maar het is geen eenvoudige zaak om buitenlandse belastingplichtigen te belasten.

Question 36

Hoe wordt de btw-neutraliteit verbroken?

Answer 36

1. Directe kosten: Hierdoor kan de belastingplichtige een deel van de betaalde btw niet terugwinnen
   
   1. ​Aftrekbeperkingen
   2. Eigenlijke vrijstelling
2. Indirecte kosten: financiële en administratieve kosten
   
   • Extra uitgaven –> via de btw-eenheid kunnen deze kosten gedeeltelijk worden geneutraliseerd

Question 37

Wat is het arrest Ampliscientifica?

Answer 37

• Hof van Justitie heeft daar geoordeeld dat de leden van een btw-eenheid niet langer als afzonderlijke belastingplichtigen maar als 1 enkele belastingplichtige worden aangemerkt end at de gelijkstelling met één enkele belastingplichtige uistluit dat de leden verder afzonderlijke btw)aangiften indienen en buiten de btw-eenheid als belastingplichtigen worden geïdentificieerd.
• De Belgische regeling met een btw-identificatienummer voor de btw-eenheid en sub-btw-identificatienummer voor de leden, alsoof het behoud van individuele formailteiten op het niveau van de btw-eenheid is op deze punten niet verenigbaar met de btw richtlijn.