Lyfjamælingar og eiturefni

Question 1

Mikilvægi lyfjamælinga þegar:

Answer 1

lyf hafa þröngt meðferðarbil
erfitt að meta klínísk áhrif
ef mikilvægt að ná fram skjótum áhrifum

Question 2

almennar lífefnarannsóknir við eitranir?

Answer 2

electrólítar og kreatínín (nýru)
lifrarpróf
blóðsykur (útiloka blóðsykurfall)
blóðgös (uppl um sýru- og basajafnvægi)

Question 3

Parasetamól eitrun

-orsök

Answer 3

myndast umbrotsefni NAPQI sem er lifrartoxískt (skemmir prótein með því að bindast við prótein)
-gert skaðlaust með glutathion

Question 4

Parasetamól eitrun

-einkenni

Answer 4

1. sólarhringur: engin einkenni eða lystarleysi, ógleði, uppköst, kviðverkir
2. sólarhringur: kviðverkir, lifrareymsli, hækkaðir transamínasar og bilirubín, lengt PT
   3-5. dagur: gula, encephalopathy, lifrar- og nýrnabilun

Question 5

Parasetamól eitrun

-rannsóknir

Answer 5

mæla S-paracetamól

• staðfestir inntökur
• styrkur segir til um alvarleika eitrunar

Question 6

Venslarit Rumack-Matthew

• til hvers
• gallar

Answer 6

notað til að meta alvarleika paracetamóleitrana (hættu á lifrarskaða)

graf með styrk í semi á móti tíma frá inntöku (gildir bara fyrir staka inntöku, aðeins fyrsta sólarhring eftir inntöku, ekki ef önnur lyf og ef börn)

Question 7

Parasetamól eitrun

-meðferð

Answer 7

Lyfjakol ef < 4 klst frá inntöku
N-acetylcystein i.v. (eykur glutathion myndun og fyrirb lifrarskemmdir). Best ef innan 8 klst og gagnlegt að hefja allt að 24-36 klst eftir inntöku (hef grunur => hefja meðferð)
Lifrartransplant ef lifrarbilun

Question 8

Krónískur alkahólismi

-parametrar sem hjálpa til við greiningu og eftirfylgni

Answer 8

hækkar GGT
hækkað MCV
hypertriglyveriðemia
hyperuricemia
asialóglýóprótein