Luisteren, Samenvatten, Doorvragen (PWvPW) Flashcards
wat is actief luisteren?
met volle aandacht zoeken naar de behoeften en emotie achter de boodschap van de ander
hoe laat je zien dat je actief luistert?
door in je eigen woorden jouw interpretatie van de boodschap te herhalen
wat zijn kenmerken van actief luisteren?
- oogcontact
- rustig en ontspannen zitten
- knikken en instemmende geluiden
- lichaamstaal en gezichtsuitdrukking laten zien dat je geïnteresseerd bent
- doelgerichte vragen, stiltes laten vallen
- herhalen en samenvatten
wat is het nut van actief luisteren?
- spreker voelt zich serieus genomen
- je achterhaalt achterliggende gevoelens
- krijgt feitelijke informatie op een rij
wat heb je nodig voor actief luisteren?
concentratie en zelfbewustzijn
wat zijn de valkuilen die ervoor zorgen dat je niet actief luistert?
- waarschuwen, dreigen
- vermanen, preken
- adviseren, suggesties doen
- oordelen, bekritiseren, beschuldigen
- prijzen, ermee eens zijn
- interpreteren, analyseren, diagnose stellen
- geruststellen, troosten
- uit de weg gaan, afleiden, over iets anders praten
- bevelen, dirigeren, commanderen
- de les lezen, beleren, argumenten aanvoeren
- schelden, belachelijk maken
- doorvragen, ondervragen
welke drie vaardigheden zijn belangrijk bij actief luisteren? (LSD)
luisteren
samenvatten
doorvragen
wat is selectief luisteren?
dat je filtert en de kern uit het gesprek haalt, niet alle woorden en zijpaden zijn belangrijk
dit is nodig voor samenvatten
wat is samenvatten?
het verhaal van de ander kort en helder, in je eigen woorden, herhalen en controleren of het klopt
welke functies heeft samenvatten?
- checken of je de ander goed begrijpt
- helpen de rode draad vast te houden
- ander geruststellen
- brug bouwen naar volgend onderwerp
wat is doorvragen?
de communicatie komt niet van één kant, je bent betrokken en laat zien dat je actief luistert.
- vage uitspraken verhelderen
- onjuiste aannames in beeld krijgen
- algemene of generaliserende uitspraken concreet maken
wat is parafraseren?
herformuleren
een kort stukje van iemands verhaal herhalen in je eigen woorden (één zin!)
wat zijn de functies van parafraseren?
- controleren of je het hebt begrepen
- aanmoediging aan de ander om door te praten
- onderwerp van het gesprek wordt er helder door
- je kunt ergens dieper op ingaan
Welke soorten vragen zijn er?
- open
- gesloten
- keuze
- reflecterende
- confronterende
- dubbele
- suggestieve
- waarom
wat is een open vraag?
vraag waarop meerdere antwoorden mogelijk zijn
wat is een gesloten vraag?
vraag waarop maar één antwoord mogelijk is
wat is een keuzevraag?
laat de ander kiezen uit twee of meer alternatieven
wat is een reflecterende vraag?
laat de ander over zijn eigen situatie, gevoel of rol nadenken (altijd open)
wat is een confronterende vraag?
een vraag waarin de verteller attent wordt gemaakt op een tegenstrijdigheid in zijn verhaal of houding
wat is een dubbele vraag?
combinatie van twee of meer vragen
wat is een suggestieve vraag?
sturen naar een gewenst antwoord
wat is de waarom vraag?
- vraagt naar een reden
- vaak lastig te beantwoorden en roept weerstand op
welke vier luistertypen zijn er?
- mensgericht
- handelingsgericht
- inhoudsgericht
- tijdgericht
wat is een mensgerichte luisteraar?
vooral geïnteresseerd in de gevoelens van de ander
wat zijn de voor- en nadelen van mensgerichte luisteraars?
Voordelen:
- opbouwen relatie, want je bent gevoelig voor de stemming van anderen
Nadelen:
- te sterk betrokken raken bij de gevoelens van anderen
- moeite met uiten van kritiek
- jouw vragen kunnen opdringerig lijken
Wat is een handelingsgerichte luisteraar?
stelt zich in het gesprek doel- en taakgericht op
wat zijn voor- en nadelen van een handelingsgerichte luisteraar?
Voordelen:
- duidelijke structuur in gesprek
- komt snel tot de kern van de zaak
Nadeel:
- ongeduld kan de sfeer negatief beïnvloeden
- loopt soms op de zaken vooruit en trekt te snel conclusies
- moeite met een langdradige verteller
wat is een inhoudsgerichte luiteraar?
luistert graag naar details en gaat dieper op zaken in
wat zijn voor- en nadelen van een inhoudsgerichte luisteraar?
Voordelen:
- pikt zorgvuldig op wat er gezegd wordt
Nadelen:
- te sterk gericht op details, ander krijgt het gevoel ondervraagd te worden
- duurt lang voor je beslissingen durft te nemen
wat is een tijdgerichte luisteraar?
iemand die geen tijd wil verliezen aan onbelangrijke zaken
wat zijn voor- en nadelen van een tijdgerichte luisteraar?
Voordelen:
- er wordt geen tijd verspilt
Nadelen:
- de ander voelt zich opgejaagd
- je valt hem in de rede en beperkt zijn vrijheid te vertellen zoals hij dat wil
Wat is het WIER-luistermodel?
waarnemen
interpreteren
evalueren
reageren
hiermee krijg je inzicht in luistergedrag.
