les 6. Flashcards
parodontaal abces =
= hoeveelheid pus in een niet eerder bestaande holte
-> gaande v lokale gezwollen en pijnlijke mucosa tot fistelmonding met pus
oorzaken parodontaal abces =
- tgv terminale parodontitis tot retrogade pulpitis
- na SRP of AB gebruik
- na tand- of wortelfractuur, endodontische wortelperforatie
leg uit hoe AB gebruik kan leiden tot een parodontaal abces
de pocket sluit zich af door minder pathologische flora, maar achtergebleven tst zit opgesloten wat kan leiden tot subgingivale abcedatie
diagnostische technieken parodontaal abces (4)=
- pocketmeting
- furcameting
- gutta percha op rx
- vitaliteitstest
waarom is diagnostiek bij paro-endo problematiek niet zo eenvoudig?
= doordat endodontium en parodontium niet zo scherp afgelijnd zijn van elkaar
- > gelijklopende klinische symptomen
- > communicatiekanelen tussen endodontium en parodontium (foramen apicale, laterale kanalen etc)
endo-paro =
endopathologie met paro-complicaties
paro-endo =
paropathologie met endo-complicaties
oorzaak endopathologie =
pulpa irritatie
aanvankelijk reversibel
algemene symptomen pulpale onstekingen (2)
- verhoogde temperatuurgevoeligheid
2. soms percussiepijn
klinische röntgen symptomen v pulpale ontstekingen (2)
- verbreding periradiculaire ruimte apicaal
2. soms apicale radiolucentie met behoud v vitaliteit
algemene therapie bij (reversibele) pulpale ontstekingen =
- irritatiebron wegnemen
- weefselsparend tandherstel
- spalken
- > zeker geen endobehandeling
gevolg v late diagnose en chronische irritatie bij pulpale ontstekingen =
-> irreversibele necrose
percussiepositief, vitaliteit negatief, utigebreide pathologie over de apex
oorzaak laterale periradiculaiire laesies =
communicatiekanalen tussen endodontium en parodontium
wat voorkomt dat infectieuze producten van necrotische pulpa het parodontium binnendringen?
de cementlaag rond de wortel
uitzondering: bij externe wortelresorptie
wat is een mogelijk gevolg v endodontisch onbalans?
het ontstaan v/e pericapicaal abces met pus en fistel om vocht te draineren
fausse route =
het ontstaan v een foutieve route
wat is wortelperforatie voor een complicate?
endo-paro complicatie
wat zorgt bij wortelperforatie voor de radiolucentie (2)?
- > laterale radiolucentie = fausse route
- > apicale radiolucentie = onvoldoende apicale afdichting
diaphanoscopie =
het doorlichten v lichaamsdelen of holten, om daarin afwijkingen te kunnen aantonen
klinische symptomen wortelfractuur = (4)
- mobiliteitstoename hoewel parodontaal goed gesteund element
- RX : breuklijn (indien niet loopt in vlak vd tand)
- diaphanoscopie
- exploratieve flap
2 mogelijke routes v pus =
- intraligamentair (via PDL naar pocket met diepe pocketmeting)
- DD (??) -> purulente parod.
(drainage v fistel via furcatie opening bij gevorderde parod..) - extra ligamentair (via botperforatie apicaal)
kenmerken v onderzoeken fistelgang (2)
- gutta percha tracing op RX vertoont oorsprong
2. pocketsonde meet diepte en breedte defect
DD tussen endoproblemen en parodontale laesie = (2)
- endopathologie ontstaat snel en komt solitait voor
2. paropathologie behoudt wortelsensibiliteit
hoe ontstaat endo-paro problematiek na endobehandeling?
- achtergebleven mo in opgevulde kanaaldeel
- schadelijke stoffen bereiken parodontium
(nieuwe endodontische producten worden goed verdragen door parodontium)
hoe ontstaat paropathologie met endodontische irritatie
- invasie van dentinetubuli door parodontale mo
- via laterale/ accesorische kanalen
- door parodontale pathologie ontstaat intrapulpaire en intratubulaire mineralisatie als zelfbescherming
paro + endo problematiek =
gelijktijdig endodontische PLUS parodontale infectie EN er is wisselwerking tussen beide laesies’
(icm anatomische afwijkingen; wortelkromming, surnumeraire wortel/tand/kanaal)
stelregel paro + endo problematiek =
bij periapicale reacties betekent het uitvoeren v wortelkanaal(her)vullingen een aanvulling vd parodontale therapie
prognose vd gecombineerde laesie (endo+paro) =
- endo infectie = na goede endo snelle heling en regeneratie vd aanhechting
- paro infectie = vertraagde/onvolledige parod. heling,
(bij mob III en overmatig botverlies -> extr.)
behandeling paro + endo problematiek =
-> chronologisch!
1. eerst pulpa infectie behandelen
2. observatieperiode heling afwachten
(pocketreductie = enkele weken, botregen. = 3maanden)
3. parodontale behandeling
volledige verticale fractuur =
over volledige tandlengte tot in sulcus
onvolledige verticale fractuur =
beperkt tot bepaald worteldeel
variabele verticale fractuur =
breuklijn in verschillende richtingen bereikt pulpa
symptomen verticale fracturen =
- vergelijk met endo/ paro abces met fistelvorming
- pijn/gevoeligheid bij kauwbelasting
- RX: lateraal verbreed PDL, radiolucente helo apicaal
behandeling verticale wortelfractuur =
= chirurgische kijkoperatie
- > 1 wortelig : extractie
- > n-wortelig: sectie/ amputatie/ extractie
mogelijke oorzaken wortelresorptie (3)
- orthodontische associatie
- periapicale ontstekingen /cysten
- agressieve bleektechniek
(4. parodontale infectie)
volgende stap wanneer paro-endo problematique vitaal blijkt =
parobehandeling
volgende stap wanneer paro-endo problematiek avitaal blijkt =
endobehandeling -> pocketherstel
indien geen pocketherstel -> bijkomende parobehandeling
volgende stap wanneer endo-paro problematiek slechte prognose heeft =
extractie
