Leczenie choroby Parkinsona i innych zaburzeń układu pozapiramidowego Flashcards

1
Q

środek kontrastowy w diagnostyce choroby Parkinsona

A

joflupan z radioaktywnym jodem 123I

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

grupy leków stosowane w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • prekursory dopaminy
  • agoniści rec. dopaminowych
  • inhibitory metabolizmu lewodopy, dopaminy
  • leki cholinolityczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

lek, prekursor dopaminy

A

L-DOPA (lewodopa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

minusy stosowania lewodopy

A
  • tolerancja po latach
  • metabolizowana do dopaminy na obwodzie - działania niepożądane (hipotonia ortostatyczna, nudności)
  • działania niepożądane w OUNie (ataki psychozy, dyskinezy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

jak zapobiegamy działaniom niepożądanym lewodopy na obwodzie?

A

łączymy leczenie z karbidopą, która jest inhibitorem dekarboksylazy (a nie przechodzi przez bbb)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

agoniści rec. dopaminowych w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • bromikryotyna
  • pergoli
  • pramipeksol
  • ropinirol
  • pirybedyl
  • rotygotyna
  • apomorfina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

bromokryptyna - wpływ na rec. dopaminowego

A

agonista rec. D2, antagonista rec. D1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

pergolid - wpływ na rec. dopaminowe

A

agonista rec. D1 i D2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

leki stosowane w chorobie Parkinsona, które działają silniej na rec. D3 niż D2

A
  • pramipeksol

* ropinirol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

działania niepożądane agonistów rec. dopaminowych

A
  • niedociśnienie
  • nudności
  • obrzęki
  • sedacja
  • halucynacje
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

lek stosowany w iniekcjach w chorobie Parkinsona w celu szybkiego zniesienia silnych objawów hipokinezy

A

apomorfina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

inhibitory metabolizmu lewodopy i dopaminy - grupy leków

A
  • inhibitory monoaminooksydazy typu B (MAO-B)

* inhibitory katecholo-O-metylotransferazy (COMT)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

MAO-B uczestniczy w rozkładzie …

A

dopaminy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

COMT uczestniczy w rozkładzie …

A

lewodopy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

inhibitor MAO-B

A
  • selegilina

* rasagilina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

który z inhibitorow MAO-B jest metabolizowany do amfetaminy?

A

selegilina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

inhibitory COMT

A
  • talkapon

* entakapon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

który z inhibitorów COMT przechodzi przez bbb?

A

tolkapom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

który z inhibitorów COMT może być hepatotoksyczny?

A

tolkapon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

działania niepożądane inhibitorów COMT

A
  • nudności

* biegunka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

leki cholinolityczne stosowane w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • benzatropina
  • triheksyfenidyl
  • bioeryden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

jak działają leki cholinolityczne wykorzystywane w leczeniu choroby Parkinsona?

A

hamują rec. muskarynowe; znoszą drżenie mięśniowe, w mniejszym stopniu sztywność mięśniową i hipokinezję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

jakie leki podajemy w parkinsonizmie polekowym?

A

leki cholinolityczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

amantadyna - mechanizm działania w leczeniu Parkinsona

A

nasila uwalnianie dopaminy i hamuje jej wychwyt presynaptyczny, blokuje uwalnianie acetylocholiny za pośrednictwem rec. NMDA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
jakim lekiem normalnie jest amantadyna?
stosowanym w zakażeniu wirusem grypy
26
działania niepożądane amantadyny
* zaburzenia snu * pobudzenie psychoruchowe * zatrzymanie moczu * sinicą marmurkowata skóry * wydłużenie odstępu QT
27
fipamezol - na jakie receptory działa?
antagonista rec. α2-adrenergicznych
28
działanie fipamezolu
zmniejsza dyskinezy związane z terapią lewodopą
29
walbenazyna - mechanizm działania
odwracalne zmniejszenie uwalniania dopaminy przez wybiórcze zahamowanie presynaptycznych transportera typu 2 monoamin do pęcherzyków
30
preladenat - wpływ na receptory
antagonista rec. adenozynowych A2A
31
pimawanseryna - wpływ na receptory
agonista rec. 5-HT2A, w mniejszym stopniu 5-HT2C
32
leczenie pląsawicy Huntingtona
* haloperydol - przeciwdziałanie efektom dopaminy, kontrola psychozy * diazepam - stymulowanie sygnalizacji GABA-ergicznej * tetrabenazyna i rezerpina
33
leczenie stwardnienia zanikowego bocznego (ALS)
* ryluzol - wydłuża życie o kilka miesięcy; presynaptycznie blokuje uwalnianie kwasu glutaminowego, postsynaptycznie antagonista rec. glutaminowego typu NMDA i kwasu kainowego, hamuje przewodnictwo w napięciowo zależnych kanałach sodowych * baklofen - objawowo, zniesienie bolesnej spastyczności mięśni
34
leczenie rdzeniowego zaniku mięśni (SMA)
nusinersen
35
jaki lek stosowany jest w leczeniu form postępujących stwardnienia rozsianego?
mitoksantron
36
czym leczymy ostre rzuty stwardnienia rozsianego?
dużymi dawkami glikokortykosteroidów, np. triamcymolonu
37
jakie leki stosujemy w leczeniu remitująco-nawracającej formy stwardnienia rozsianego?
* interferon beta-1A * interferon beta-1B * octan glatyrameru * natalizumab * fingolimod * teryflunomid * fumaran dimetylu * fakorydyna * alemtuzumab * daklizumab
38
jaki mechanizm działania przedstawiają leki interferonowe w leczeniu stwardnienia rozsianego?
działanie immunomodulujące: doprowadzają do równowagi między ekspresją czynników pro- i przeciwzapalnych w mózgu, zmniejszają liczbę komórek prozapalnych przechodzących przez bbb, zwiększają produkcję NGF
39
działania niepożądane interferonów
* objawy grypopodobne * leukopenia * objawy przypominające SLE
40
octan glatyrameru - jak działa?
„przynęta” dla układu immunologicznego - zostaje atakowany zamiast mieliny
41
działania niepożądane octanu glatyrameru
* rumień w miejscu podania * objawy grypopodobne * reakcje alergiczne * zle samopoczucie
42
natalizumab - czym jest?
humanizowane przeciwciało skierowane przeciwko molekule adhezyjnej - integrynie α4
43
kiedy stosujemy natalizumab?
* SM | * CD
44
natalizumab - wpływ na organizm
hamuje zdolność komórek zapalnych do przechodzenia przez bbb
45
z jakimi lekami możemy łączyć natalizumab?
żadnymi
46
dlaczego nie możemy podawać natalizumabu z innymi lekami?
gdyż może wystąpić leukoencefalopatia
47
czym jest fingolimod?
modulator receptora dla sfingozyno-1-fosforanu
48
wpływ fingolimodu na organizm
sekwestracja limfocytów w węzłach chłonnych - nie mogą wtedy uczestniczyć w reakcji autoimmunologicznej
49
działania niepożądane fingolimodu
* objawy grypopochodne * bóle głowy * zmęczenie * krwotoczne ogniskowe zapalenie mózgu * obrzęk plamki -> zaburzenia widzenia
50
teryflunomid - kiedy stosujemy oprócz SM?
* łuszczycowe zapalenie stawów | * RZS
51
mechanizm działania teryflunomidu
hamuje dehydrogenazę dihydroorotową, co blokuje syntezę pirymidyn de novo; hamuje też czynnik transkrypcyjny NF-κB
52
działania niepożądane teryflunomidu
* hepatotoksyczność * wzrost CTK * leukopenia * zaburzenia żołądkowo-jelitowe
53
dimetylofumaran - mechanizm działania
aktywuje czynnik transkrypcyjny Nrf2, agonista rec. nikotynowych
54
działania niepożądane dimetylofumaranu
* leukoencefalopatia | * silna alergia
55
famorydyna - jak ma pomóc chorym z SM?
ma łagodzić zaburzenia chodu
56
fanorydyna - mechanizm działania
bloker kanałów potasowych, przedłuża okres repolaryzacji j wzmacnia powstawanie potencjałów czynnościowych w pozbawionych osłonek mielinowych aksonach
57
famprydyna - działania niepożądane
* zakażenia układu moczowego * bezsenność * zawroty i bóle głowy
58
alemtuzumab - czym jest?
przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko molekule CD52 obecnej na dojrzałych limfocytach (ale nie na kom. macierzystych)
59
alemtuzumab - mechanizm działania
łączy się z CD52, przez co kieruje posiadające ten antygen limfocyty ku destrukcji (uruchomienie cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał)
60
alemtuzumab - działania niepożądane
ciężka infekcja
61
daklizumab - czym jest?
humanizowane przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko CD25 (podjednostce α receptora dla IL-2 na limfocytach T)
62
daklizumab - mechanizm działania
hamuje wiązanie IL-2 ze swoim receptorem i jej działanie -> hamuje proliferację limfocytów T i ogranicza reakcję autoimmunologiczną
63
jaki lek stosujemy przy bolesnych skurczach mięśniowych? na jakie receptory działa?
baklofen, agonista rec. GABA B
64
kiedy stosujemy tyzanidynę?
* w bolesnych skurczach mięśniowych związanych ze schorzeniami kręgosłupa lub będących następstwem operacji * w chorobach neurologicznych, np SM, przewlekłych chorobach rdzenia kręgowego, chorobach zwyrodnieniowych rdzenia kręgowego, następstwach udaru mózgu, w mózgowym porażeniu dziecięcym
65
jakie leki stosujemy na bolesny przykurcz mięśni?
* diazepam * cyklobenzapryna * dantrolen