Leczenie choroby Parkinsona i innych zaburzeń układu pozapiramidowego Flashcards

1
Q

środek kontrastowy w diagnostyce choroby Parkinsona

A

joflupan z radioaktywnym jodem 123I

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

grupy leków stosowane w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • prekursory dopaminy
  • agoniści rec. dopaminowych
  • inhibitory metabolizmu lewodopy, dopaminy
  • leki cholinolityczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

lek, prekursor dopaminy

A

L-DOPA (lewodopa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

minusy stosowania lewodopy

A
  • tolerancja po latach
  • metabolizowana do dopaminy na obwodzie - działania niepożądane (hipotonia ortostatyczna, nudności)
  • działania niepożądane w OUNie (ataki psychozy, dyskinezy)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

jak zapobiegamy działaniom niepożądanym lewodopy na obwodzie?

A

łączymy leczenie z karbidopą, która jest inhibitorem dekarboksylazy (a nie przechodzi przez bbb)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

agoniści rec. dopaminowych w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • bromikryotyna
  • pergoli
  • pramipeksol
  • ropinirol
  • pirybedyl
  • rotygotyna
  • apomorfina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

bromokryptyna - wpływ na rec. dopaminowego

A

agonista rec. D2, antagonista rec. D1

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

pergolid - wpływ na rec. dopaminowe

A

agonista rec. D1 i D2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

leki stosowane w chorobie Parkinsona, które działają silniej na rec. D3 niż D2

A
  • pramipeksol

* ropinirol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

działania niepożądane agonistów rec. dopaminowych

A
  • niedociśnienie
  • nudności
  • obrzęki
  • sedacja
  • halucynacje
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

lek stosowany w iniekcjach w chorobie Parkinsona w celu szybkiego zniesienia silnych objawów hipokinezy

A

apomorfina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

inhibitory metabolizmu lewodopy i dopaminy - grupy leków

A
  • inhibitory monoaminooksydazy typu B (MAO-B)

* inhibitory katecholo-O-metylotransferazy (COMT)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

MAO-B uczestniczy w rozkładzie …

A

dopaminy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

COMT uczestniczy w rozkładzie …

A

lewodopy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

inhibitor MAO-B

A
  • selegilina

* rasagilina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

który z inhibitorow MAO-B jest metabolizowany do amfetaminy?

A

selegilina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

inhibitory COMT

A
  • talkapon

* entakapon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

który z inhibitorów COMT przechodzi przez bbb?

A

tolkapom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

który z inhibitorów COMT może być hepatotoksyczny?

A

tolkapon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

działania niepożądane inhibitorów COMT

A
  • nudności

* biegunka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

leki cholinolityczne stosowane w leczeniu choroby Parkinsona

A
  • benzatropina
  • triheksyfenidyl
  • bioeryden
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

jak działają leki cholinolityczne wykorzystywane w leczeniu choroby Parkinsona?

A

hamują rec. muskarynowe; znoszą drżenie mięśniowe, w mniejszym stopniu sztywność mięśniową i hipokinezję

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

jakie leki podajemy w parkinsonizmie polekowym?

A

leki cholinolityczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

amantadyna - mechanizm działania w leczeniu Parkinsona

A

nasila uwalnianie dopaminy i hamuje jej wychwyt presynaptyczny, blokuje uwalnianie acetylocholiny za pośrednictwem rec. NMDA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

jakim lekiem normalnie jest amantadyna?

A

stosowanym w zakażeniu wirusem grypy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

działania niepożądane amantadyny

A
  • zaburzenia snu
  • pobudzenie psychoruchowe
  • zatrzymanie moczu
  • sinicą marmurkowata skóry
  • wydłużenie odstępu QT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

fipamezol - na jakie receptory działa?

A

antagonista rec. α2-adrenergicznych

28
Q

działanie fipamezolu

A

zmniejsza dyskinezy związane z terapią lewodopą

29
Q

walbenazyna - mechanizm działania

A

odwracalne zmniejszenie uwalniania dopaminy przez wybiórcze zahamowanie presynaptycznych transportera typu 2 monoamin do pęcherzyków

30
Q

preladenat - wpływ na receptory

A

antagonista rec. adenozynowych A2A

31
Q

pimawanseryna - wpływ na receptory

A

agonista rec. 5-HT2A, w mniejszym stopniu 5-HT2C

32
Q

leczenie pląsawicy Huntingtona

A
  • haloperydol - przeciwdziałanie efektom dopaminy, kontrola psychozy
  • diazepam - stymulowanie sygnalizacji GABA-ergicznej
  • tetrabenazyna i rezerpina
33
Q

leczenie stwardnienia zanikowego bocznego (ALS)

A
  • ryluzol - wydłuża życie o kilka miesięcy; presynaptycznie blokuje uwalnianie kwasu glutaminowego, postsynaptycznie antagonista rec. glutaminowego typu NMDA i kwasu kainowego, hamuje przewodnictwo w napięciowo zależnych kanałach sodowych
  • baklofen - objawowo, zniesienie bolesnej spastyczności mięśni
34
Q

leczenie rdzeniowego zaniku mięśni (SMA)

A

nusinersen

35
Q

jaki lek stosowany jest w leczeniu form postępujących stwardnienia rozsianego?

A

mitoksantron

36
Q

czym leczymy ostre rzuty stwardnienia rozsianego?

A

dużymi dawkami glikokortykosteroidów, np. triamcymolonu

37
Q

jakie leki stosujemy w leczeniu remitująco-nawracającej formy stwardnienia rozsianego?

A
  • interferon beta-1A
  • interferon beta-1B
  • octan glatyrameru
  • natalizumab
  • fingolimod
  • teryflunomid
  • fumaran dimetylu
  • fakorydyna
  • alemtuzumab
  • daklizumab
38
Q

jaki mechanizm działania przedstawiają leki interferonowe w leczeniu stwardnienia rozsianego?

A

działanie immunomodulujące: doprowadzają do równowagi między ekspresją czynników pro- i przeciwzapalnych w mózgu, zmniejszają liczbę komórek prozapalnych przechodzących przez bbb, zwiększają produkcję NGF

39
Q

działania niepożądane interferonów

A
  • objawy grypopodobne
  • leukopenia
  • objawy przypominające SLE
40
Q

octan glatyrameru - jak działa?

A

„przynęta” dla układu immunologicznego - zostaje atakowany zamiast mieliny

41
Q

działania niepożądane octanu glatyrameru

A
  • rumień w miejscu podania
  • objawy grypopodobne
  • reakcje alergiczne
  • zle samopoczucie
42
Q

natalizumab - czym jest?

A

humanizowane przeciwciało skierowane przeciwko molekule adhezyjnej - integrynie α4

43
Q

kiedy stosujemy natalizumab?

A
  • SM

* CD

44
Q

natalizumab - wpływ na organizm

A

hamuje zdolność komórek zapalnych do przechodzenia przez bbb

45
Q

z jakimi lekami możemy łączyć natalizumab?

A

żadnymi

46
Q

dlaczego nie możemy podawać natalizumabu z innymi lekami?

A

gdyż może wystąpić leukoencefalopatia

47
Q

czym jest fingolimod?

A

modulator receptora dla sfingozyno-1-fosforanu

48
Q

wpływ fingolimodu na organizm

A

sekwestracja limfocytów w węzłach chłonnych - nie mogą wtedy uczestniczyć w reakcji autoimmunologicznej

49
Q

działania niepożądane fingolimodu

A
  • objawy grypopochodne
  • bóle głowy
  • zmęczenie
  • krwotoczne ogniskowe zapalenie mózgu
  • obrzęk plamki -> zaburzenia widzenia
50
Q

teryflunomid - kiedy stosujemy oprócz SM?

A
  • łuszczycowe zapalenie stawów

* RZS

51
Q

mechanizm działania teryflunomidu

A

hamuje dehydrogenazę dihydroorotową, co blokuje syntezę pirymidyn de novo; hamuje też czynnik transkrypcyjny NF-κB

52
Q

działania niepożądane teryflunomidu

A
  • hepatotoksyczność
  • wzrost CTK
  • leukopenia
  • zaburzenia żołądkowo-jelitowe
53
Q

dimetylofumaran - mechanizm działania

A

aktywuje czynnik transkrypcyjny Nrf2, agonista rec. nikotynowych

54
Q

działania niepożądane dimetylofumaranu

A
  • leukoencefalopatia

* silna alergia

55
Q

famorydyna - jak ma pomóc chorym z SM?

A

ma łagodzić zaburzenia chodu

56
Q

fanorydyna - mechanizm działania

A

bloker kanałów potasowych, przedłuża okres repolaryzacji j wzmacnia powstawanie potencjałów czynnościowych w pozbawionych osłonek mielinowych aksonach

57
Q

famprydyna - działania niepożądane

A
  • zakażenia układu moczowego
  • bezsenność
  • zawroty i bóle głowy
58
Q

alemtuzumab - czym jest?

A

przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko molekule CD52 obecnej na dojrzałych limfocytach (ale nie na kom. macierzystych)

59
Q

alemtuzumab - mechanizm działania

A

łączy się z CD52, przez co kieruje posiadające ten antygen limfocyty ku destrukcji (uruchomienie cytotoksyczności komórkowej zależnej od przeciwciał)

60
Q

alemtuzumab - działania niepożądane

A

ciężka infekcja

61
Q

daklizumab - czym jest?

A

humanizowane przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko CD25 (podjednostce α receptora dla IL-2 na limfocytach T)

62
Q

daklizumab - mechanizm działania

A

hamuje wiązanie IL-2 ze swoim receptorem i jej działanie -> hamuje proliferację limfocytów T i ogranicza reakcję autoimmunologiczną

63
Q

jaki lek stosujemy przy bolesnych skurczach mięśniowych? na jakie receptory działa?

A

baklofen, agonista rec. GABA B

64
Q

kiedy stosujemy tyzanidynę?

A
  • w bolesnych skurczach mięśniowych związanych ze schorzeniami kręgosłupa lub będących następstwem operacji
  • w chorobach neurologicznych, np SM, przewlekłych chorobach rdzenia kręgowego, chorobach zwyrodnieniowych rdzenia kręgowego, następstwach udaru mózgu, w mózgowym porażeniu dziecięcym
65
Q

jakie leki stosujemy na bolesny przykurcz mięśni?

A
  • diazepam
  • cyklobenzapryna
  • dantrolen