Kennisclip 5; Emotionele Stoornissen En Therapie Flashcards
Individuele verschillen in emoties
Mensen kunnen verschillen in emoties en emotiedimensies. Hoewel sommige mensen hoog scoren op een bepaalde dimensie, hoeft dit nog geen probleem te zijn. Echter, wanneer het een symptoom van psychopathologie is, is het wel problematisch. Het kan ook een bepaalde vatbaarheid zijn voor psychische problematiek wanneer er andere factoren in het leven spelen, want allerlei factoren zijn bepalend voor onze mentale gezondheid, zoals negatieve levensgebeurtenissen, persoonsfactoren en omgevingsfactoren, zoals sociale steun.
In het soort situaties dat specifieke emoties oproept:
sommige mensen worden boos om iets waar anderen totaal niet boos om zouden worden.
In de geneigdheid om situaties op een bepaalde manier te beoordelen:
iemand kan een situatie als bedreigend ervaren, bijv. wanneer er een groepje mensen in het donker staan te praten. Terwijl een ander dit niet als bedreigend ervaart.
In de geneigdheid/ het (on)vermogen om (bepaalde) emoties te ervaren:
mensen met een kort lontje zijn specifiek geneigd om met woede te reageren.
In het (on)vermogen om de eigen specifieke emoties te herkennen:
hier hebben we het vooral over het concept alexithymie; het onvermogen om emoties te verwoorden, begrijpen en ermee om te gaan. Mannen scoren hoger op deze trek dan vrouwen, maar het kan ook zijn dat het geen persoonskenmerken is,
maar secundaire alexithymie. Dit zien we vooral bij psychotrauma.
In het (on)vermogen om emoties bij anderen te herkennen:
mensen met autisme vinden het lastig om bij anderen te zien dat ze emotioneel zijn, en ze merken het niet wanneer mensen iets cynisch of humoristisch zeggen.
In de specifieke relatie tussen verschillende emoties:
bij vrouwen gaat woede vaak gepaard met machteloosheid, wat leidt tot huilen. Bij mannen wordt dit
minder gezien.
Andere;
• In de intensiteit en duur van de ervaren emoties.
• In de intensiteit en duur van de expressie van emoties.
• De manier waarop emoties (niet) gereguleerd en (niet) geuit worden.
• In de specifieke relatie tussen valentie (= waarde van een emotie; positief of
negatief) en arousal (= de mate waarin er sprake is van lichamelijke activatie).
Emoties en Emotieregulatie spelen een rol in;
• De ontwikkeling (etiologie) van psychopathologie.
• De gevolgen/ manifestaties van psychopathologie.
• Het effect van therapie: mensen die therapie zoeken voor hun klachten, houden informatie achter die eigenlijk heel belangrijk is voor de therapie, maar dit doen ze omdat ze zich ervoor schamen. Belangrijke rol van schaamte in therapie.
Emotie is van groot belang bij verschillende psychische stoornissen.
• Eén emotie kan erg op de voorgrond treden, bijv. angst of verdriet.
֍ Angststoornissen en depressieve stoornissen.
• Iemand reageert op gebeurtenissen met afwijkende emotionele reacties, bijv.
heel agressief of gewelddadig.
• Emoties zijn niet goed gereguleerd, emoties zijn intenser, duren langer, of
interfereren sterk met dagelijkse activiteiten. ֍ Gegeneraliseerde angststoornis.
• Afwijkend gedrag wordt gebruikt om emoties te reguleren. ֍ Obsessieve compulsieve stoornis.
• Een meer algemeen onvermogen om emoties te ervaren (en te uiten).
֍ Emotionele gevoelloosheid bij de depersonalisatie-derealisatie stoornis.
• Onvermogen om bepaalde zeer specifieke emoties te ervaren (bijv. empathie,
liefde, schuldgevoel, medelijden). ֍ Psychopathie.
• Emoties van anderen worden niet herkend. ֍ Autisme.
Dual threshold anger model
Het Dual Threshold Anger Model laat verschillen zien in de uiting van boosheid. Volgens dit model kun je uitgaan van 2 drempels: uitingsdrempel en gepastheidsdrempel. Het idee is dat emoties adaptief zijn en ons helpen, maar daarvoor is het wel belangrijk dat ze tussen de drempels in zitten. Het model zou ook toegepast kunnen worden op andere emoties.
• Als je emoties niet uit, kan dit negatieve consequenties hebben voor jezelf.
• Als je emoties te veel uit, en dus gezien worden als ongepast, heeft dit in het algemeen ook negatieve consequenties, denk bijv. aan delinquentie.
Emotieregulatie Problemen en Psychische Stoornissen
Emotieregulatie problemen spelen een grote rol bij psychische stoornissen. De meeste therapievormen voor de behandeling van psychopathologie richting zich dan ook impliciet of expliciet op vormen van emotieregulatie.
Psychotherapie
- psychoanalyse
- rogeriaanse therapie
- cognitieve gedragstherapie
- emotie-gerichte therapie
Psychoanalyse
(Freud): bewustwording van overdracht van emotieschema’s
naar het huidige moment. Hoe de cliënt zich nu gedraagt, heeft iets te maken met emotieschema’s die in het verleden maladaptief zijn geworden.
֍ Nieuwe vorm: Mentalization-Based Treatment voor de behandeling van de borderline persoonlijkheidsstoornis. Het draait om weten wat er in jezelf en anderen omgaat, en interpreteren welke motieven erachter zitten.
Rogeriaanse therapie
(Rogers): non-directief, waarbij de houding open, veilige, empathische, niet-oordelend is, wat ruimte biedt voor zelfonderzoek en daarmee verandering. Deze therapie vorm wordt niet meer zoveel toegepast, omdat het zo langdurig is.
