Hc 6 Flashcards
Emotion focused therapie
ook wel proces-experiëntiele psychotherapie, genoemd werd gebruikt door Greenberg, Rice, Elliot, Watson, Goldman, Paivio, Pascual-Leone. Het integreert verschillende disciplines en theorieën:
• Cliëntgerichte-experiëntiele therapie.
• Empathie, echtheid en aanvaarding (Rogers).
• Focusing (Gendlin).
• Existentiële therapie.
• Interactionele therapie.
• Gestalttherapie (Perls).
• Emotietheorieën.
Basis EFT
• Hoge mate van betrokken aanwezigheid en verzorgen van therapeutische
relatie:
• Focus op emotie als organiserend principe en sleutel tot transformatie
• Focus ligt op emotie als organiserend principe en de sleutel tot transformatie.
• Hoge mate van empathische afstemming.
• Hoge mate van collaboratie tussen therapeut en cliënt en afstemming rondom
doelen en taken in therapie.
• Hoge mate van proces differentiatie. • Experiëntieel herkaderen van cliëntproblematiek volgens emotietheorie: case
formulation.
• Evidence-based. cliënten die meedoen in evidence-based hebben een zuivere
vorm van een stoornis, bijv. een zuivere vorm van depressie.
Therapeuthische relatie
echtheid, aanvaarding & empathie
Proces differentiatie
differentiële empathie, specifieke
markers en taken, gericht op exploreren, actief evoceren en transformeren van
emoties.
Case formulation
Experiëntieel herkaderen van cliëntproblematiek volgens emotietheorie.
Emoties: Fundamenteel Adaptief
• We construeren onze realiteit voornamelijk op basis van emoties: hoe we een ervaring beleven wordt gebaseerd op emoties.
• Emoties zijn een bron van idiosyncratische informatie, ze wijzen ons op wat belangrijk is voor ons.
• Emoties helpen ons te overleven, ze triggeren efficiënte, automatische reflexen in belangrijke situaties.
• Emoties geven ons een gevoel van identiteit, ze integreren onze ervaringen, geven ze betekenis aan wie we zijn en persoonlijke waarde.
• Emoties bereiden ons voor op actie: emoties genereren wensen/ behoeften en deze zetten ons aan tot actie.
E-motion
“what moves us”. Emotie is [1] wat ons beroert, én [2] in beweging zet. We verbinden ons, omdat we ons bang of aangetrokken voelen. Zonder angst zouden we het gevaar niet ontvluchten. Zonder mededogen zouden we niet voor anderen zorgen. Zonder nieuwsgierigheid zouden we geen nieuwe dingen ontdekken; enz.
Als je weet wat je voelt, weet je wat je nodig hebt, en dan weet je wat je moet doen. Emoties en gevoelens gebruiken we door elkaar.
Grensoverschrijding, aanval op zelf, familie of eigendom —>
Emotie: Woede/ kwaadheid —> adaptieve acties; Energie genereren, grenzen beschermen & verdedigen
(PLAATJE)
Problemen bij emotionele verwerking
• Emotieregulatie: soms staan we te dicht of te ver van onze emoties.
• Emotiescheme’s: soms komen we vast te zitten in een emotie, omdat we een
belangrijk element van de emotie missen.
• Verschillende soorten van emotionele responses: de belangrijkste emotie wordt
soms gemaskeerd door meer opvallende emoties.
Oplossing emotieregulatie
Bij emotieregulatie moet je leren om gaan met te veel of te weinig emotie. Er moet er werkbare afstand zijn van emoties, zodat je het wel kan voelen, maar wel nog rationeel over na kan denken.
- emotionele afstand inbouwen
- emotioneel contact bevorderen
Voorbeeld (kwaadheid):
• Blind van woede (agressief, overspoelend, ‘ondergereguleerd’).
• Kwaadheid (assertief, handig voor het stellen van grenzen).
• “Teleurgesteld” (kan ‘overgereguleerde’ kwaadheid zijn: sub-assertief,
ingehouden kwaadheid, maar voelbaar in het lichaam).
Emotionele afstand inbouwen
֍ Afleiding (tijdelijke oplossing).
֍ Steun en begrip (empathic understanding) en eilige context voor het
toelaten van emotie.
֍ Emotie symboliseren in woorden of beelden (empathische exploratie,
focusing, creatieve expressie).
֍ Taal- en beeldgebruik die de emotie helpt begrenzen (clearing a space).
֍ Empathic affirmation, self-soothing task.
֍ Krachten van de cliënt aanspreken en bevestigen.
֍ Pre-therapie, contact-bevorderende interventies.
֍ Empathie: voelen met mensen, niet de problemen proberen te sussen,
want dit helpt niet, ook al voelt dit voor velen wel zo. Je moet enkel de emotie van de ander accepteren, luisteren en erkenning geven.
Emotioneel contact bevorderen
֍ Focusing.
֍ Evocative unfolding.
֍ Trauma retelling.
֍ Meaning work.
֍ Two chair work.
֍ Empty chair work.
Empathie
• L: Luisteren, Lossen van eigen oordeel of angst, Laten zijn.
• E: Erkenning geven aan de Emotie en meevoelend Exploreren wat het nodig
heeft.
• (O: Oplossingen helpen zoeken).
Emotionele informatie verkennen/benutten
Bepaalde emotionele informatie kan ontbreken, omdat we hier niet naar willen kijken. We kunnen wijs worden uit onze emoties, wanneer we bereid zijn om:
• Ze serieus te nemen.
• Ze te reguleren.
• Ze aandacht te geven.
• Ze te onderzoeken: differentiëren, symboliseren, toetsen.
• Ze te aanvaarden.
• Ze toe te eigenen.
Oplossingen emotieschema’s
Wanneer je een emotie gaat verkennen, moet je beseffen dat het niet op zichzelf staat. Emoties wordt beïnvloedt door de situatie, symbolisering, gedragen lichamelijke reacties. Een scheme is veel beweegbaarder dan een schema.
• Een soort vlinderdiagram dat bestaat uit verschillende elementen.
• Symboliseren: er een label aangeven. Cognitieve element van een emotie. Je kunt vastlopen in één element.