Kennisclip 3; Individuele Verschillen Flashcards
Mensen zijn als dieren;
bij de geboorte uitgerust met gedrag om te overleven en te leren, zoals we weten uit de evolutietheorie.
Grondlegger evolutionaire emotietheorie
Paul ekman, zijn opvolger is keltner
Emoties volgens ekman
- Basisemoties
- geleerde/zelfbewuste emoties
Basisemoties
vreugde, verdriet, angst, walging, boosheid, verrassing, minachting.
Geleerde/zelfbewuste emoties
liefde, schuld, schaamte, spijt, trots, empathie etc. Bij empathie, liefde en schuld kan er gediscussieerd worden over of het wel echte emoties zijn.
Kenmerken basisemoties
• Een afzonderlijke subjectieve/ fenomenologische kwaliteit (maar dit geldt ook voor de geleerde emoties).
• Een specifiek, aangeboren neuraal substraat.
• Een karakteristieke gezichtsuitdrukking/ neuromusculaire expressief patroon.
• Onafhankelijk van taal en cultuur.
• Dove en blinde kinderen uiten deze emoties op precies dezelfde manier, wat
zou betekenen dat emoties aangeboren zijn.
Hoe toon je emoties
Alle gezichtsexpressies kun je beschrijven in termen van welke spieren in je gezicht aangespannen/ ontspannen worden.
Bij de meeste emoties gaat het om sociale omstandigheden, maar een uitzondering hierop is;
Walging
Walging
de vroegste uiting van emoties, want zelfs pasgeboren baby’s uiten walging op reactie bij zure smaken. Walging wordt vooral ervaren in reactie op vieze, onhygiënische toestanden, zoals lichaamsvochten en bedorven voedsel. Al deze dingen zijn een gevaar voor je gezondheid, omdat het mogelijke ziekteverwekkers zijn. Ondanks ons immuunsysteem zorgt walging er vooraf voor dat we niet met deze vieze toestanden in aanraking komen. De gezichtsexpressie van walging is ervoor bedoeld dat we geen ziekteverwekkers in onze neus/ mond binnen krijgen en dat we iets bijv. onmiddellijk uit spugen.
Morele walging
het niet houden aan normen van een groep. Voorheen was het oral disgust (gerechten die oraal werden genuttigd maar niet goed bereidt worden), maar tegenwoordig is het moral disgust (wanneer het moraal aangedaan wordt).
Lisa Feldman Barrett had kritiek en vragen bij de visie van Ekman.
• Zijn de specifieke emotionele uitdrukkingen niet gewoon geposeerde
uitdrukkingen, niet echt uit het dagelijkse leven?
De gezichtsexpressies van Ekman zijn meer geposeerd die je in het alledaagse leven nauwelijks tegenkomt, waardoor ze geen ecologische validiteit hebben.
• Zijn deze uitdrukkingen werkelijk wereldwijd erkend, in alle culturen?
• Zijn lichaamsuitdrukkingen niet ook belangrijk? De focus ligt voornamelijk op
het gezicht, maar de rest van het lichaam zou ook belangrijk kunnen zijn.
• Is elke specifieke emotie gerelateerd aan een specifiek fysiologisch patroon?
Je moet altijd de specifieke context in acht nemen om te bepalen welke fysiologische reactie er bij een bepaalde gevoel hoort.
Zelfbewuste emoties
Het idee is dat de zelfbewuste emoties zich later in het leven ontwikkelen. Er is ook meer twijfel over het universele karakter, waardoor cultuur een grotere rol gaat spelen. Zelfbewuste emoties zouden op treden vanaf het moment dat iemand zichzelf in de spiegel herkent. Dit kan onderzocht worden door middel van de mirror test. Niet alleen kinderen, maar ook dieren, zoals chimpansees, bonobo’s, dolfijnen, olifanten en bepaalde vogelsoorten, hebben een complex emotioneel leven.
Er zijn natuurlijke individuele en culturele verschillen, maar de emotionele ontwikkeling ziet er normaal gesproken als volgt uit:
- Begin: huilen als emotionele expressie.
- > 2 maanden: vreugde, en glimlachen als emotionele expressie.
- In de eerste paar maanden gaan kinderen steeds meer uiting van emoties herkennen.
- Angst neemt toe tussen 4-12 maanden.
12 maanden: verrassingen. - > 18 maanden: emotionele leven wordt meer op anderen gericht, waardoor zelfbewuste emoties ontstaan. Hier gaan ze over emoties praten.
- Theory of Mind (3-6 jaar)
Theory of mind 3-6 jaar;
het vermogen om jezelf en anderen te begrijpen in termen van mentale toestanden (emoties, verlangens en overtuigingen). Die ontwikkeling is van cruciaal belang voor de sociale- emotionele ontwikkeling van kinderen. Naarmate het vermogen zich ontwikkelt, zien we een toename in prosociale emoties bij kinderen.
Verandering van emoties bij adolescenten en volwassenen
(PLAATJE)
De intensiteit van zowel positieve en negatieve emoties en mate van emotionele expressie lijkt af te nemen tijdens basisschooljaren. In de adolescentie daalt het positieve affect en blijft het afnemen. In volwassenheid verandert vooral de frequentie van ervaren affect. Positief affect neemt toe, en negatief affect neemt af in de loop van de volwassenheid.
Ontwikkeling van emoties en individuele verschillen
Naast de algemene ontwikkeling van emoties zijn er natuurlijk ook belangrijke individuele verschillen. Het is een complex samenspel van persoons- en omgevingsfactoren dat zorgt voor individuele verschillen in de ontwikkeling van emoties.
Individuele verschillen
- temperament
- persoonlijkheid
- negatieve levensgebeurtenissen
- opvoeding
- attachment
- broers/zussen
- leeftijdsgenoten
- bredere sociale omgeving
Tenperament
voorloper van persoonlijkheid. Kinderen die meer inhiberend (=
terughoudend en sociaal angstig) zijn, scoren over het algemeen lager op positieve emotionaliteit. Ze ervaren en uiten minder emoties van blijheid en plezier. Kinderen die meer impulsief, rusteloos en snel afgeleid zijn, scoren over het algemeen hoger op de trek negatieve emotionaliteit. Ze zijn vaker gespannen en ervaren meer angst.
Persoonlijkheid
hoe reageer jij op je omgeving, en hoe reageert jouw omgeving op jou.
֍ Extraversie: ervaren meer positieve emoties.
֍ Neuroticisme: minder goed in het reguleren van emoties.
Negatieve levensgebeurtenissen
neuroticisme mensen reageren sterk op
negatieve gebeurtenissen.
Opvoeding
kinderen die hoog scoren op negatieve emotionaliteit zijn
kwetsbaarder voor bepaalde opvoedingsfactoren, zoals vijandige opvoeding of
negatieve controle.
Attachment
hangt samen met hoe kinderen emoties begrijpen, leren en uiten.
Bredere sociale omgeving
SES ouders en de buurt waarin je opgroeit.
Voorbeeld orchideeën
Emotionele en fysiologisch reactieve kinderen zijn vatbaar voor negatieve ervaringen en uitdagingen, net zoals orchideeën zijn ze moeilijk te kweken. Hebben precies de juiste hoeveelheid water nodig. Kinderen die minder reactief zijn worden ook wel paardenbloemen genoemd. Aangezien ze in iedere omgeving bloeien. Het blijkt dat als de omgeving optimaal is en past bij de persoon, dat je het best gedijt. Dan doen orchideeën het zelfs beter dan paardenbloemen.
