Kafli 5 - TMJ

Question 1

Bein TMJ

Answer 1

Temporal og mandible eru þakin trefjabrjóski þar sem liðatengingin er um liðdisk

Question 2

Temporal bein í TMJ

Answer 2

Höfuðbein, tengisvæðið er staðsett inferior og er hluti af squamous hluta temporal beinsins
Articular eminence og articular fossa

Question 3

Articular eminence

Answer 3

Fyrir framan articular fossa á squamous hluta temporal beinsins, sléttur rúnnaður ramplaga beinhryggur

Question 4

Articular fossa

Answer 4

Fyrir aftan articular eminence á squamous hluta temporal beinsins, oval dæld

Question 5

Mandible í TMJ

Answer 5

Andlitsbein, tengist temporal beininu með condyl efst á neðri kjálka

Question 6

Articulating surface of the condyle

Answer 6

Kúpt í anterior posterial en lítið kúpt mediolateralt, á mestan þátt í liðtengingu TMJ

Question 7

Coronoid process

Answer 7

Framan við condylinn

Question 8

Mandibular notch

Answer 8

Dæld milli condyle og coronoid process

Question 9

Disc of the joint

Answer 9

Milli temporal beinsins og condyl neðri kjálka
Íhvolfur að neðan og að ofan kúptur og síðan íhvolfur
Skiptir TMJ í tvö hólf, efri og neðri synovial cavities
Himnurnar sem þekja innhlið liðhylkisins seyta synovial vökva
Festur við lateral og medial hluta condylsins
Að aftan skiptist í tvö svæði
Efri tengdur við postglenoid process temporal beinsins
Neðri tengsur við háls condylsins

Question 10

Synovial vökvi

Answer 10

Himnur sem þekja innhlið liðhylkisins seyta honum
Hjálpar til við að smyrja liðinn og fylla synovial hólfin
Glær og seigur, eggjahvítuáferð

Question 11

TMJ

Answer 11

Liðatenging milli temporal beinsins og mandibulu
Gerir mögulegt að tyggja og tala
Tengist mandibular nerve (hl. V heilataugar eða trigemnal taug) og hluta external carotid slagæðar
Umlukinn joint capsule

Question 12

Ligament TMJ

Answer 12

Temporomandibular og stylomandibular ligament
Sphenomandibular ligament (ekki eiginlegur hluti)

Question 13

Temporomandibular ligament

Answer 13

Á lateral hlið hvers liðar og styrkir capsulu liðarins
Þykknun capsulu býr til ligamentið sem festist í zygomatic process temporal beins og articular tubercle en apex ligamentsins er á lateral hlið neck mandibulu hindrar afturfærslu liðarins

Question 14

Stylomandibular ligament

Answer 14

Úr þykknuðum cervical fascia
Fer frá styloid process temporal beinsins að horni mandibulunnar
Strekkist þegar mandibulan fer í protrusion

Question 15

Sphenomandibular ligament

Answer 15

Ekki eiginlegur hluti TMJ
Er á medial hlið mandibulunnar
Liggur frá angular spine sphenoid beinsins að lingual mandibular foramen
Verður einnig strekkt í protrusion

Question 16

Gliding movement

Answer 16

Rennsli
Milli disksins og articular eminence í efra synovial bilinu
Diskurinn og condyllinn hreyfast fram eða aftur og fara þá niður og upp á articular eminencið

Question 17

Protrusion, framhreyfing kjálkans

Answer 17

Samdráttur á lateral pterygoid vöðvanum

Question 18

Retrusion, afturhreyfing kjálkans

Answer 18

Samdráttur á aftari hluta temporalis vöðvans

Question 19

Rotational movement

Answer 19

Snúningur
Milli disksins og condylsins í neðra synovial bilinu
Snúningsás disksins og condylsins er láréttur, hreyfingar verða opnun og lokun munns

Question 20

Depression

Answer 20

Ýta niður

Opnun munns, samdráttur á anterior suprahyoid og lateral pterygoid muscles

Question 21

Elevation

Answer 21

Ýta upp

Lokun munns, samdráttur á masseter, temporalis og pterygoid muscles

Question 22

Lateral deviation of the mandible

Answer 22

Kjálkahreyfing til hliðar eins og við tyggingu
Gliding og rotation hreyfing í sitt hvorum liðnum
Einn diskur og condyll renna fram og medialt á articular eminence í efra synovial bilinu (gliding) á meðan hinn diskurinn og condyllinn eru frekar stöðug í articular fossunni (rotation)
Samdráttur á lateral pterygoid vöðva á protrusion hlið
Mandible til vinstri - hægri lateral pterygoid vöðvi dregst saman og hreyfir hægri condyl fram en vinstri helst í sinni stöðu = mandibula hreyfist til vinstri (og öfugt)

Question 23

Hvíldarbil

Answer 23

2-4 mm bil milli tanna þegar kjálki er í hvíld

Question 24

Tygging

Answer 24

Við tyggingu færist kjálkinn til hliðar og aftur að miðlínu
Ef maturinn er hægra megin fer kjálkinn til hægri með vinstri lateral pterygoid
Þegar maður bítur saman færist hann að miðlínu mep samdrætti í aftari hluta temporal vövans
Á sama tíma dragast allir vöðvar hægra megin sem loka munni

Question 25

TMD

Answer 25

Sjúkdómur eða röskun á einum eða báðum kjálkaliðum
Til dæmis krónísk viðkvæmni í liðum, bólga og sársaukafullur vöðvakrampi
Eða erfiðleikar í hreyfingu liðarins s.s. takmörkun í opnun og hliðarhreyfingum

Question 26

Brak og smellir í TMJ

Answer 26

Vegna tilfærslu liðdisksins
Aftari hluti disksins getur fest milli condylhausins og articular eminence en hljóð frá liðnum eru ekki endilega TMD
40-60% “klikka” án TMD

Question 27

Fara úr kjálkalið

Answer 27

Getur farið úr lið ef við opnum of mikið
Maximal depression og protrusion kjálkans getur komið við geisp eða langar tannlæknaheimsóknir
Þá fer condyllinn of langt fram á articular eminence
Þegar reynt er að loka munninum kemst condyllinn ekki aftur á bak því vöðvinn er orðinn spastískur = trismus

Meðferð felst í að slaka á vöðvunum og varlega færa kjálkan niður og aftur á bak
Þá getur condyllinn aftur farið í normal stöðu við articular eminence

Question 28

Trismus

Answer 28

Spastískur vöðvi þegar farið er úr lið

Question 29

Framlos á liðþófa

Answer 29

Getur komið í kjölfar slyss eða gnístrun tanna
Skemmdir í liðböndin sem halda liðþófa um á sínum stað
Ýtum liðþófa á undan þegar við opnum munninn og hann smellir á sinn stað á articular eminence
Smellir aftur við lokun þegar diskurinn skýst fram fyrir