Italie Flashcards
Wat is het bekendste verbeteringsprogramma in de Italiaanse wijnbouw en in welk jaar in gang gezet?
In 1987 onder de naam Chianti Classico: verlaging opbrengsten, massale en klonale selectie druivenrassen. Nog niet kennen en begrijpen terroir, dit is alleen in de Piemonte
Tussen welke breedtegraad bevindt zich de Italiaanse wijnbouw?
Tussen 37 en 47 (70)
Italië kent 5 klimaatzones, omschrijf de Noordelijke en welke regio’s vallen hieronder?
Piemonte Montane: landklimaat, verhoudingsgewijs meer zuren dan suikers, resulteert in wijnen met veel fruit en goede alcohol/zuurverhouding die gemiddeld lange rijping op fust verlangen:
- Piemonte
- Aostadal, Lombardije
- Trentino-Alto Adige
- Veneto
- Friuli-Venezia/Gulia
Italië kent 5 klimaatzones, omschrijf het centrale deel?
Emilia-Romagna, matig alcohol gehalte, lichte structuur, fris en speels, aangeplante druiven geschikt voor de lage heuvels
Italië kent 5 klimaatzones, omschrijf het westen (Thyreense Zeewijnen)
Glooiend, laag, gemiddeld hoog heuvelland (17 % van Italie). Heuvels liggen naar zee, vergelijkbaar met Bordeaux maar dan warmere wind. Evenwichtig en ontwikkelen langzaam. Goede balans zuren en alcohol. Ligurie, Toscane, Umbrie, Latium, Campania, Basilicata, Calabrie
Italië kent 5 klimaatzones, omschrijf het oosten?
Aan de kant van de Adriatische zee, ronde en milde wijnen. Het aantal zonuren per jaar is hoog en constant. Hoog alcohol gehalte, gemiddelde houdbaarheid, keldertechniek belangrijk om de spanning erin te houden. De Marken, Abruzzen, Molise en Apulie.
Italië kent 5 klimaatzones,omschrijf de eilanden?
Sicilie: veel zon, rijk aan suikers, hoog aan alcohol, veel kleur en fors van structuur en soms lang houdbaar. Vaak verkocht onder IGP Sicilie. Op Sardinie maakt wel met een DOC status.
Wat betekent het begrip Tipicita?
De combinatie van bodem, druif en klimaat. In Italie is naam wijn vaak gekoppeld aan druif, in praktijk vaak kenmerkend voor 1 specifiek gebied of 1 specifieke wijn
Wat zijn in Italie de meest aangeplante witte en blauwe druif?
Wit de trebbiano (ugni blanc) en blauw de sangiovese. In 2007 mag zal Tocia friulano nog uitsluitend naam friulano dragen.
Wat voor snoeiwijze is de Albarello?
Wijnstok wordt onderhouden als een struik (bushcine). Meest voorkomende snoekwijze in Mezzogiorno, in de zuidelijke regio’s Apulia, Calabrie en Campanie en deel op Sicilie en Sardinie waar de grenache (Cannonau) een grote rol speelt.
Wat voor snoeiwijze is de Arbustum of Alberata?
Regionale variant van het pergolasysteem maar dan nauwelijks beperkt qua groei. Via latwerk leidt men de lange twijgen in bomen of van boom tot boom op hoogte 2 meter (gemengde culturen). Sporadisch in gebruik in Aversa in Campanie. In Benevento in Campania hanteert men nog raggiera, pergola waarbij vier uitlopers op de pergolastam haaks op elkaar staan
Wat voor snoekwijze is Campluvium of Pergola trentina en -veronese?
Vaak in Noord-Italie, prieelbouw, doel is doormiddel van een dicht bladerdak overmatige hitte te voorkomen. Zeer hoge opbrengst per HA en hoge opbrengst per plant. Bij pergola trentina zijn de uitlopers vanaf de stam in een hoek van 20 tot 30 graden naar boven gericht. Bij pergola veronese maken ze een haakse hoek toe de stam. Natuurlijke bescherming tegen insecten die ziektes veroorzaken maar machinaal oogsten niet mogelijk (geldt ook voor Arbustum)
Wat voor snoeiwijze is Capovolto toscane?
Traditie snoeiwijze met 2 uitlopers die aan weerszijde van de stam een boog vormen, als het ware een M
Wat voor snoeiwijze is Settonce?
Door Romeinen ontworpen 6 hoekige structuur met in midden stok als zevende element, vernoemd naar Romeinse munt settonce (Avignonesi)
Wat is de snoeiwijze Corone Speronato?
Moderne snoeiwijze waarbij volwassen tak in horizontale richting langs een draad wordt geleid. De uitlopers worden in verticale positie omhoog geleid. Maakt onderhoud en mechanisch snoeien mogelijk.
Wat is snoeiwijze Lyre?
Daarbij worden de takken in U en V vorm van het gelijkmatige snaarinstrument gesnoeid.
Wat is snoeiwijze Spalliera?
Verzamelnaam voor snoeiwijze waarbij een bestaande tak of jonge uitloper op horizontale wijze langs een tak worden geleid, weg van de verticale stam
Wat is snoeiwijze Vendone?
Snoeiwijze waarbij planten hoog worden gesnoeid voor enerzijds hoge opbrengst en anderzijds om de bladeren schaduw te laten creëren en zodoende zonneschijn te voorkomen. In zuiden veel toegepast en te beschouwen als soort pergola
Hoeveel hectoliters in Italie en hoe verdeelt over de regio’s?
48 mln hectoliter op 786.000 HA: 2013:
- Veneto 9.148
- Emilio Romagna 7.396
- Sicilia 7.282
- Puglia 5.908
- Abruzzo 2.728
- Toscane 2.657
- Piemonte 2.590
- Lazio 2.472
- Campania 1.644
- Trentino 1.362
- Lombardia 1.301
- Friuli 1.173
- Marche 1.309
- Sardegna 638
Wat is percentage DOC en DOCG wijnen?
Bij elkaar in 1997 zo’n 21 %
Hoeveel hectoliter productie in Piemonte en hoeveel daarvan DOC en DOCG? Wat zijn de beroemdste DOCG’s?
Totaal 2.590.000 hectoliter, zo’n 70 % van de HA is DOC en DOCG (47.000 HA). Beroemdste DOCG’s zijn Barolo en Barbaresco. OP 45 noorderbreedte, ongeveer dezelfde als Bordeaux en Hermitage in de Rhone.
Met welk gebied in Frankrijk kan je Piemonte vergelijken en waarom?
Met Bourgogne omdat er ook veel versnippering is in de wijngaarden en belang wijnbouwer boven herkomst en uniek druivenras voor de grootste wijnen: de nebbiolo
Wat is percentage nebbiolo in Piemonte?
Slechts 5 % van de 47.000 HA, Barbaresco 50 % en daarnaast dolcetto en moscato bianco (licht mousserend)
Andere naam voor Nebbiolo?
Spanna (er is ook een DOC Spanna uit het herkomstgebied Fara en Gattinara).
Wat is bijzonder aan de nebbiolo? Welke 3 hoofdrassen zijn er?
Loopt vroeg uit (rond 10-15 april), pluk is laat (rond 10 oktober). Kan dus getroffen worden door voorjaarsvorst en slecht herfstweer. Lage opbrengst 35-40 HL/HA. Wettelijk is dit 56 HA/HL. Nebbiolo heeft lichte kleur, hoog zuurgehalte en tannine gehalte, geur doet denken aan bloemen, fruit en fijne specerijen. Na rijping complexe en aardse aroma’s met leer, truffel en herfstachtige tonen.
Wat is Asti Spumante?
Mousserende wijn, DOCG Asti Spumante kan komen van (muscato bianco druif) van de heuvels van Langhe tot de heuvels van Monferrato, de Alto Monferrato. 29 gemeentes in Asti en 9 gemeentes in Alessandria en 15 in de gemeente Cuneo (hier 50 % vandaan).
Hoe wordt Asti Spumante gemaakt?
Vergisting in grote roestvrij stalen tanks. De vergisting wordt gestopt bij alcohol tussen 7 en 9 % en een restsuikerwaarde van 3 a 5 %. Vervolgens gefilterd en gebotteld met een champagnekurk en musette. Met 75 miljoen flessen na Chianti de grootste DOCG. Hoge zuurgraad met intens frisse, druilige aroma’s.
Andere benamingen voor Asti Spumante?
Moscato d’Asti Spumante DOCG en Asti DOCG
Wat is Moscato d’Asti DOCG
Minder mousserende broertje van de Asti Spumante. De bubbeltjes kunnen we betitelen als frizzante. Dit levert de volgende kenmerken op:
- een lager alcohol percentage van 5 a 6 %
- lichter mousserend, hij bevat minder koolzuurgas
- altijd een fijne zoetheid
- geurt en smaakt zeer druivig Deze flessen hebben een stevige conische kurk. Muscato DOC komen van mijn 10.000 HA = 50 % van de mousserende wijn uit Piemonte.
Feiten van de Barolo en Barbaresco, bodem, max. HA en klimaat ?
Beide van de Nebbiolo, max. rendement 56 HA, op kalkhoudende leembodems rond Alba. Betreft een landklimaat met warme zomers en koude zomers. Aantal markante factoren: - veel voorkomende nevels in het voorjaar - onweersbuien met hagel in de zomer - overstromingen van rivieren
DOCG Barolo, HA, opbrengst?
Ten zuiden van het stadje Alba. Ruim 1900 HA, 70.000 hectoliter, versnipperde kleine kavels, op 250 tot 450 meter. De minder gunstig gelegen wijngaarden (district Verduno) noemen ze Barolino.
Wat is de klassieke vinificatie van Barolo?
Inwerking op de schillen, gisting van soms wel 40 dagen, een rijping van 4 jaar (tot soms wel 8 jaar) op grote vaten van Sloveens eiken.
Wat is de wettelijk verplichte rijping van de Barolo?
Drie jaar, gerekend vanaf 10 januari na het oogstjaar, waarvan minimaal 2 jaar op hout.
Bij riserva is dit 5 jaar met minimaal 2 jaar op hout.
Is chaptalisatie toegestaan bij de Barolo? Minimaal alcoholgehalte ? Minimum zuurgehalte?
Geen chaptalisatie toegestaan, minimaal 13 % alcohol, minimum zuurgehalte 5,5 promille
Barbaresco, verschillen tov Barolo?
607 HA, 150 en 300 meter hoogte, bekend door Angelo Gaja, ook kalkhoudende leem maar meer zand en minder leem. Minimaal 12,5 % alcohol en minder lange rijping: - Minimaal 2 jaar na 10 januari volgend op het oogstjaar met minimaal 1 jaar hout. Riserva 4 jaar rijping waarvan 1 jaar op hout.
Andere gebieden in Piemonte waar de Nebbiolo wordt gewonnen?
Roer DOCG, soms met een beetje Arneis
Nebbiolo d’alba DOC: 100 % nebbiolo
Langhe DOC: Nebbiolo, Freisa, Arneis, Dolcetto, Favorita, Chardonnay.
Meer in algemeen: Langhe Bianco en Langhe Rosse (beroemste van Angelo Gaja met nebbilo met barbera)
DOC Gattinara: 3 jaar rijpen (2 jaar op hout), riserva 4 om 2 jaar
Ghemme DOC
Boca DOC,
Carema DOC
Gavi of Cortese di Gavi DOCG, bekendste gemeentes Gavi, Acqui en Gavi. Mag ook Gavi di Gavi heten. De Gavi alleen van Cortese, zeer resistent en hoge productie (sinds 1998)
Ruche di Castagnole Monferrato DOCG obv van 90 % Ruche = vol, aroma peper, rozen en wilde bessen, milde zuren en zachte tannine
Kenmerken van de Barbera?
50 % van de totale aanplant, Barbera del Piemonte kan uit hele wijndistrict Piemonte komen. Barbera d’Alba hoogst gewaardeerde. Relatief jong drinken maar wel geschikt voor rijping op eikenhouten vaten. Zijn tannine structuur wordt erdoor versterkt en natuurlijk hoge zuurgraad verlaagd c.q. verzacht Hij loopt niet vroeg uit en kan redelijk vroeg worden geoogst. Veel kleur, verleidelijke fruitigheid, levendige zuurgraad en lage tannine. Centrum rond Monferrato.
Welke wijnen van Barbera zijn met name van belang?
Barbera d’Alba: vol en stevig, 100 % BB, 1700 HA
Barbera D’Asti: meer zuren& fruit, 85 % tot 100 % barbera aangevuld met fresia, grignolino en dolcetto (max 15 %) 5800 HA
Barbera del Monferrato: evenwicht in zuren& structuur, druiven als hierboven, 2400 HA
Barbera D’Asti Superiore Nizza: druiven als hierboven, 18 communes rond Nizza Monferrato, strengere regels !!
Kenmerken van de Dolcetto?
Vroegrijpend (zelfs eerder dan Barbera), is bedoeld om jong te drinken (daarom geen lange inweking en eikenhout). Fruit gedomineerd, levendig fris, speels, soepel, weinig tannine. 7 denominazione waarvan Dolcetto di Dogliania Superiore een DOCG heeft
Kenmerken van Brachetto?
Bekend in Nederland is DOCG Brachetto d’Acqui, met name uit Brachetto aangevuld met aleatico en moscato nero. Het is een licht rode wijn met een bloemig aroma in zowel frizzante als spumante en lichtzoet
Kenmerken van Cortese?
Witte wijn, Gavi DOCG, provincie Alessandria. Het is bleekgeel, droog met een vaag fruit aroma. Pittige zuurgraad en om jong te drinken
Kenmerken van Valle D’Oasta
Picotendro (lokale nebbiolo), pinot noir, gamay en chardonnay. Fijne witte wijnen en krachtige rode wijnen. Bekendste: Blanc de Morgex, Blanc de La Salle en Donnaz DOC
Hoeveel HA wijngaard heeft Lombardije en waar zijn ze sterk in ?
22.000 HA waarvan 17.000 DOC. Sterk in mousserende wijn zoals die van Franciacorta
Kenmerken van de rode wijn Valtellina? Welke varianten zijn er?
Terrasbouw op steile hellingen, in noorden Lombardije, te onderscheiden:
- Valtellina rosso DOC: 90 % nebbiolo (chiavennasca genoemd) aangevuld met merlot en/of pinot noir 78 HA, min. 11 %
- Valtellina Superiore DOCG: 344 HA, 90 % nebbiolo, 1 jaar op hout en 1 jaar op fles, minimaal 12 %, 5 productiezones: Sassela, Grumello, Inferno, Valgelal en Maroggia
- Valtellina Sforzato DOCG: amarone achtige wijn, min. 14 %, 90 % nebbiolo, min. 24 maanden rijping (indrogen druiven)
Kenmerken DOC Valcalepio?
Witte wijn gewonnen uit pinot bianco, pinot grigio en chardonnay. De rode uit merlot en cabernet sauvignon (min. 1 jaar fust en min.1 jaar rijping naar keuze) en kunnen 4 tot 8 jaar oud worden.
Kenmerken en soorten Franciacorta?
Terre di Franciacorta DOC heeft betrekking op wit, rosé en rood uit Franse druivenrassen. Franciacorta DOCG (sinds 1995) met tweede gisting op de fles(methode classico). Druiven pinot bianco,chardonnay (deze 2 basis), pinot grigio en pinot nero (max 15 %).
Berlucchi is grootste producent en Ca’ del Bosco de beste reputatie. Ook grondleggers Saten= wat zachter karakter, merendeel chardonnay, wat pinot bianco brut, druk lager n.l. 4,5 bar
Carmenere in Lombardije? Waar?
Ca’ del Bosco heeft sinds 1997 ook Carmenero (dacht dat het Cabernet Franc was). Naar schatting in Noord Italie 4200 HA Carmenere, meer dan chili
Welke wijnen in zuidelijk Lombardije hebben een kerstmannetje op het etiket?
Betreft wijnen uit de DOC van Oltrepo Pavese, uit de omgeving van Broni wijnen met kerstmannetje: - Sangue di Giuda (Bloed van Judas) - Buttafuoco (vonkend vuur) - Barbacarlo (Karel’s Baard)
In Oltrepo Spumante zijn 2 typen spumanti, welke?
OP spumante Metode classico: min. 70 % pinot nero, gevinifieerd als wit, aangevuld met chardonnay, pinot bianco en pinot grigio
OP pinot nero Metodo Classico: minimaal 85 % pinot nero
Welk klimaat heerst er in de Alto Adige?
Een Alpenklimaat met zeer koude winters en warme zomers. Goede wisselwerking tussen koud en warm. Veel Trentino pergola systeem maar ook steeds vaker guyotsysteem. In Alto Adige is 80 % DOC
Wat is een bekend inheems ras uit de Alto adige?
Lagrein voor rood en rosé slechts 5 % van het areaal