Infertiliteit bij de man Flashcards
Vruchtbaarheidscijfer
hoeveelheid kinderen dat geboren wordt per vrouw
Gemiddelde: 2,1 kind per vrouw
Vruchtbaarheid van vrouw wordt bepaald door
Eisprong dus geslachtsgemeenschap timen op eisprong
Kans op zwangerschap is groter bij dag 2 voor eisprong
Leeftijd van vrouw: jongere vrouw hogere kans
Wanneer is de kans op zwangerschap het hoogste (frequentie)
2, 3, 4 keer per week seksueel contact is
Spermatogenese (11)
Wordt aangestuurd vanuit hypothalamus en hypofyse
* HT maakt in GnRH-neuron het hormoon GnRH aan
* GnRH stimuleert de gonadotrope cel in de HF
* Gonadotrope cel maakt gonadotropines LH en FSH aan
* LH stimuleert leydigcellen (in de teelbal)
* FSH stimuleert de sertolicellen
* Leydicellen in teelbal maken T aan
* Sertolicellen in teelbal maken inhibine B aan
* Sertolicellen en T uit teelbal ondersteunen spermatogenese
* Uit kiemcellen worden zaadcellen gemaakt
* T geeft negatieve feedback aan GnRH-neuron en gonadotrope cel
* Inhibine B geeft negatieve feedback aan gonadotrope cel
Functie sertolicellen
Sertolicellen ondersteunen zaadcellen en maken inhibine B aan
Effect van injecties van T op ZC aanmaak
Injecties van T gaat zaadcel aanmaak verlagen omdat er niet voldoende lokaal aanmaak van T in teelbal is
Bekijke foto’s op p15 (spermatogenese)
Gedaan
Waarom zijn er miljoenen zaadcellen nodig
Veel ZC kunnen traject tussen baarmoeder en eileider niet voltooien
In vagina kunnen een heel aantal ZC doodgaan door het zure milieu
Meeste ZC kunnen barriere in baarmoeder niet doorkomen en worden gevangen in het slijm
Bepalen van optimale spermakwaliteit
- Kijken naar hoeveel ZC er zijn en hoe beweeglijk ze zijn
- Kijken naar stalen van koppels die binnen het jaar zwanger geworden zijn vs koppels die niet binnen het jaar zwanger geworden zijn
Optimale spermakwaliteit (aantal ZC)
Kans op zwangerschap 90-95% als je 15 miljoen ZC per ml
o Onder 15 miljoen per ml is verminderde spermakwaliteit
o Tussen 15 en 40 miljoen is goed
o Boven 40 miljoen is optimaal
Optimale bewegelijkheid
Altijd een fractie onbeweeglijk, dus meer dan 70% bewegelijk komt niet vaak voor
o 70% is optimaal
o Tussen 70%-40% is goed
o Voorbij 40% is verminderd
WHO-criteria verminderde spermakwaliteit (8)
- volume: 1.4ml
- aantal: 39 milj
- totale beweeglijkheid: 42%
- progressieve beweeglijkheid: 30%
- niet progressieve beweeglijkheid: 1%
- immotiel: 20%
- Vitaliteit: 54%
- normale vorm: 4%
Subfertiliteit
uitblijven van een zwangerschap bij een koppel, gedurende tenminste 12 maanden bij regelmatige, onbeschermde, op conceptie gerichte coïtus
Subfertiliteit vs infertiliteit
Subfertiliteit: verminder vruchtbaarheid
Infertiliteit: onvruchtbaarheid
Cumulatieve conceptie ratio
per cycli of per maand de kans dat je zwanger wordt
* 85% van koppels zijn zwanger na 12 maanden
* 90% van koppels zijn zwanger na 24 maanden
Oorzaken subfertiliteit (4)
Mannelijke oorzaken: 30-40%
Vrouwelijke oorzaken: 30-40%
Beide partners: 10-20%
Geen verklaring: 5-25%
–> belangrijk om koppel te behandelen
Globale prevalentie van onvruchtbaarheid
1/6 mensen heeft onvruchtbaarheid ervaren
17,5% geschatte prevalentie van onvruchtbaarheid gedurende het leven
12,6% geschatte prevalentie van onvruchtbaarheid gedurende een periode
Mannelijke onvruchtbaarheid niveaus
Kijken naar de verschillende niveaus waarop het probleem zich voordoet
* Hypothalamus
* Hypofyse
* Teelbal
* Erectie/ejaculatie
Oorzakelijke factoren van mannelijke onvruchtbaarheid (6)
secundair hypogonadisme
obstructie van zaadleiders
genetische oorzaken
oncologische ziektes
aangeboren afwijkingen in de uro-genitale kanalen
verworven/secundair testiculaire schade
Bijdragende factoren van mannelijke onvruchtbaarheid (4)
varicocele
leukocytospermie (verhoogd # witte bloedcellen in zc)
chronische ziekte
overgewicht
Globozoöspermie
kop van ZC bevat geen acrosoom (topje van de ZC is er niet)
Oorzaken mannelijke onvruchtbaarheid (3)
Pretesticulair probleem: secundair hypogonadisme
Testiculair probleem: primair hypogonadisme, gestoorde spermatogenese, Y chromosoom deleties, varicocele
Post-testiculair probleem: obstructie
Bekijk overzicht onderaan p18
Gedaan
Testiculair probleem kwalitatief en kwantitatief
Kwantitatief (# ZC dat er gemaakt worden)
Kwalitatief (# is goed maar niet bewegelijk of abnormale vorm)
Secundair hypogonadisme
Pretesticulair probleem
Hormoonaanmaak verstoord (gonadotropine verlaagd) waardoor er minder T en inhibine B gemaakt en dus ook minder ZC
Oorzaken secundair hypogonadisme (4)
- Hypofysetumor
- Aangeboren hypofyseprobleem
- Anabolica
- Radiotherapie hersenen
Behandeling secundair hypogonadisme
- Oorzaak behandelen (indien mogelijk)
- Hormoonvervangende therapie
Hormoonvervangende therapie secundair hypogonadisme
o LH –> HCG injecties
o FSH injecties
HCG
zwangerschapshormoon
Lijkt heel erg qua structuur op LH
Bekijk foto op p19 (secundair hypogonadisme)
Gedaan
Primair hypogonadisme
Testiculair probleem
Problemen met T
* Laag T –> verminderde ZC aanmaak
o Als er geen zc aanmaak is gaan sertolicellen ook geen inhibine B aan maken
* Verhoogde LH en FSH
* Meestal kan er niks aan gedaan worden om ZC aan maak te verbeteren
Primair hypogonadisme oorzaken
- Klinefelter syndroom
- Orchidectomie ikv testistumor
Primair hypogonadisme behandeling
- Oorzaak behandelen: Meestal niet mogelijk
- Hormoonvervangende therapie: Niet mogelijk
–> testosteroninjecties onderdrukken spermatogenese
Bekijk foto op p19 (primair hypogonadisme)
Gedaan
Gestoorde spermatogenese
Testiculair probleem
Kan zijn dat T aanmaak normaal is maar dat sperma-aanmaak verstoord is
* Inhibine B laag
* FSH verhoogd