hoorcollege 8

Question 1

componenten van taal

Answer 1

• fonemen
• morfemen
• lexicon
• syntax
• semantiek
• prosodie
• discourse
• pragmatiek
• generativiteit

Question 2

fonemen

Answer 2

kleinste betekenisvolle klankeenheid

Question 3

morfemen

Answer 3

kleinste betekenis eenheid

Question 4

lexicon

Answer 4

verzameling van alle woorden

Question 5

syntax

Answer 5

hoe woorden gecombineerd kunnen worden

Question 6

semantiek

Answer 6

letterlijke betekenis van woorden/zinnen

Question 7

prosodie

Answer 7

toon van stem

Question 8

discourse

Answer 8

zinnen in narratief/verhaal plaatsen

Question 9

pragmatiek

Answer 9

kennis over gebruik van taal

Question 10

generativiteit

Answer 10

oneindige combinaties mogelijk

Question 11

discontinuity theorie

Answer 11

taal is snel geëvolueerd en ontstond plotseling

Question 12

continuity theorie

Answer 12

taal heeft zich langzaam ontwikkeld, mogelijk door aanpassingen communicatiesystemen die door veel diersoorten gedeeld worden

Question 13

wat is nodig voor taal?

Answer 13

• motorisch spraakapparaat
• menselijke hersenen
• menselijke omgeving
• gevoelige periode

Question 14

afasie van Broca

Answer 14

• posterieure deel LIFG
• productie verstoord
• langzame, moeizame, niet-vloeiende spraak
• begrip van spraak en lezen intact, schrijven verstoord

Question 15

afasie van Wernicke

Answer 15

• grens temporaal-parietaal
• vloeiend maar verwarde spraak/schrijven
• verstoord begrip van spraak en lezen

Question 16

klassieke model

Answer 16

• begrip komt van geluid in gebied van wernicke
• wordt via arcuate fascicilus pathway
• verplaats naar Broca’s gebied, waar het als geluid wordt geproduceerd

Question 17

functie Broca vs wernicke (klassieke model)

Answer 17

• productie vs begrip
• syntax vs semantiek
  –> dit is beide fout

Question 18

waarom het klassieke model niet klopt

Answer 18

• taakverdeling is anders
• veel groter netwerk van gebieden betrokken bij taal
• niet alleen linkerhemisfeer, ook rechts

Question 19

lateralisatie van taal

Answer 19

• lateralisatie sterkst voor taalproductie & syntax
• rechterhemisfeer ook bij taalbegrip en semantiek
• rechterhemisfeer rol voor prosodie en taal in context

Question 20

2 banen voor taal

Answer 20

1. dorsale taal banen
2. ventrale taalbanen

Question 21

1. dorsale taal banen

Answer 21

= klank informatie transformeren in motor representatie
- syntax: patronen van klanken die vaak na elkaar komen

Question 22

2. ventrale taalbanen

Answer 22

= vertalen klankinformatie in betekenis
- syntax: betekenis verlenen dankzij grammatica

Question 23

afasie

Answer 23

taalstoornis die zich uit in spraak, schrijven of lezen

Question 24

stoornissen in productie van taal

Answer 24

• slechte articulatie
• woordvindproblemen
• onbedoelde woorden of zinnen
• verlies van grammatica en syntax
• niet kunnen herhalen
• lage woordvloeibaarheid
• niet kunnen schrijven
• verlies van toon in stem

Question 25

3 soorten afasien

Answer 25

1. vloeiende afasie 2. niet-vloeiende afasie 3. pure afasie

Question 26

1. vloeiende afasie

Answer 26

1.1 sensorische afasie (wernicke) 1.2 geleidingsafasie 1.3 anomische afasie

Question 27

1.1 sensorische afasie (afasie van Wernicke)

Answer 27

vloeiende spraak, zonder articulatieproblemen maar onzinnige woorden. slecht begrip van gesproken taal.

Question 28

1.2 geleidingsafasie

Answer 28

gesproken taal goed begrijpen en kunnen praten, maar niet herhalen

Question 29

1.3 anomische afasie

Answer 29

goed begrip van spraak, ernstige woordvindproblemen

Question 30

2. niet-vloeiende afasie

Answer 30

2.1 expressieve afasie (Broca) 2.2 transcorticale motor afasie 2.3 globale afasie

Question 31

2.1 expressieve afasie (Afasie van Broca)

Answer 31

goed begrip van spraak, maar trage en grammaticaal gebrekkige productie van spraak

Question 32

2.2 transcorticale motor afasie

Answer 32

herhaling goed, moeite met spontane spraakproductie

Question 33

2.3 globale afasie

Answer 33

moeizame spraak, begrip slecht

Question 34

3. pure afasie

Answer 34

specifieke stoornissen met lezen, schrijven of woordherkenning zonder andere taalproblemen

Question 35

lokalisatie van laesies in afasie

Answer 35

- complex - grote delen hersenen betrokken bij taal - taalstoornis vaak gevolg van CVA - lokalisatie moeilijk door herstel na CVA - verschillende symptomen met verschillende neurologische oorzaak

Question 36

laesies in rechterhemisfeer (taal)

Answer 36

- rechterhemisfeer begrijpt taal - geen controle van spraak - problemen met prosodie - problemen met gebruik context voor woordinterpretatie

Question 37

dyslexie

Answer 37

- verzamelbegrip voor heterogene leesproblemen - verworven vs ontwikkeling