hoorcollege 11 Flashcards
stadia van hersenontwikkeling
- neurogenesis
- cel migratie
- cel differentiatie
- cel rijping
- synaptogenese
- cel doding en synaptische snoeiing
- myelinisering
- neurogenesis
= hersenen ontwikkelen zich uit stamcellen die gevormd worden in wand van neurale buis (later ventrikels)
- neuroblasts maken cortex
- hersenen relatief beschermd
- cel migratie
= stamcellen migreren vanuit neurale buis naar ontwikkelde hersendelen
- migratie gaat door tot na geboorte
- hersenen kwetsbaar voor letsel
- cel differentiatie
= gemigreerde stamcellen differentiëren zich tot specifieke neuronen en gliacellen, afhankelijk van latere functie
- grotendeels compleet rond geboorte
- hersenen kwetsbaar voor letsel
- cel rijping
- dendrietvorming
- vorming synapsen
- begint voor geboorte, gaat daarna nog lang door
- synaptogenese
= vormen van synapsen
- experience expectant
- experience dependant
experience expectant
synaptische ontwikkeling afhankelijk van algemene input
experience dependant
ontwikkeling is afhankelijk van persoonlijke input
- celdoding & synaptische snoeiing
proces waarbij synaptische verbindingen ongedaan worden gemaakt
- myelinisering
= voor snelle prikkelgeleiding
- ontwikkeling gliacellen hele leven
- ruwe maat voor cerebrale rijping
hersenontwikkeling in adolescentie
- veel synapsen verdwijnen
- meer verbindingen
- verschillen in witte en grijze stof
- seks hormonen
- verhoogde neurale plasticiteit
- groot aanpassingsvermogen, ook kwetsbaar
beeldvorming van hersenrijping
- grijze stof neemt af, witte stof neemt toe
- corticale oppervlakte wordt groter, cortex wordt dunner
- door pruning worden circuits efficiënter
ontwikkeling verbindingen
dorsale stroom connectie met Broca alleen in volwassenen
ontwikkeling functionele connectiviteit
hersengebieden moeten leren samenwerken
anencefaly
hersenen niet compleet gevormd
hersenplasticiteit
mogelijkheid zenuwstelsel om fysiek en chemisch te veranderen, om te kunnen aanpassen aan veranderingen en te compenseren voor letsel
omgevingsinvloeden plasticiteit
- intern
- extern
- epigenetische veranderinge
omgevingsinvloeden op hersenontwikkeling
- aversieve ervaringen kindertijd
- omgevingsinvloeden
- effecten voeding & voedingstoffen
- loodvergiftiging
- rol SES
- use it or lose it Principe
effect van hersenletsel op ontwikkeling taal
- taal overleeft vroeg letsel aan linkerhemisfeer door taalgebied in rechter hemisfeer
- visuospatiele oriëntatie verstoord
Kennard Principe
laesies in babytijd laten beter herstel zien dan laesies in volwassenen
herstel letsel afhankelijk van:
- ontwikkelingsstadium tijdens letsel
- plaats en grootte letsel
- leeftijd bij letsel
- type gedrag
verstandelijke beperking
- individu leert en functioneert niet op verwachte niveau
- ontwikkeling motorisch gedrag langzaam
- ontwikkeling spraak langzaam
- oorzaak rond geboorte of later
cerebrale parese
- hersenverlamming
- iets van motorisch systeem is beschadigd
symptomen cerebrale parese
- spacticiteit
- athetosis
- rigidity
- ataxia
oorzaken cerebrale parese
- hersenbeschadiging geboorte-5jaar
- bloedproppen, infecties, letstel, etc.
hydrocephalus (=waterhoofd)
toegenomen volume cerebrale spinale vloeistof
symptomen hydrocephalus
geen tot erge mentale/motorische beperkingen, dementie, coma/dood
oorzaak hydrocephalus
CSF volume verhoogd door obstructie van cerebrospinale vloeistofstroom
fragiel x syndroom
- lage oren, hoog voorhoofd
- leerstoornissen, hyperactiviteit
- genetische afwijking
fetal alcohol spectrum disorder
- fysieke misvormingen, verstandelijk beperkingen
- alcohol gebruik tijdens zwangerschap
symptomen autisme spectrum stoornissen
- verarmde sociale interactie
- vasthouden aan routines
- herhaalde en stereotype lichaamsbewegingen
- moeite met verandering
- afwijkingen gezichtskenmerken
oorzaak autisme
- erfelijk
- toxines
- infecties