hoorcollege 6 Flashcards
multifunctionele temporaal kwab
- cognitieve processen
- zintuigelijke processen
- affectieve responsen
- ruimtelijke navigatie
functie hippocampus en paralimbische gebieden
maken lange termijn herinneringen
functie amygdala
sensorische informatie aan emoties koppelen op basis van geheugeninformatie
primaire auditieve cortex
- A1 in superior temporal gyrus
- tonotopische representaties
tonotopische representaties
geluidsgolven worden systematisch verwerkt van lage naar hoge frequenties
primaire/secundaire auditieve gebieden
- links = spraakklanken
- rechts = muziekklanken
Fusiform Face Area
temporaalkwab heeft specifieke gebieden voor analyse van identiteit en expressie van rechtopstaande gezichten
Parahippocampal Place Area
fusiform gyrus gespecialiseerd in verwerking van complexe scenes
belangrijkste verbindingen temporaalkwab
- hiërarchische zintuigelijke paden
- dorsal auditory pathway
- polymodal pathway STS
- medial temporaal projection
- frontaalkwab projecties
Hiërarchische zintuigelijke paden
A1/A1 en V1/V2 naar temporale pole
A1/A1 en V1/V2 naar temporale pole
stimulus herkenning (visuele en auditory ventrale stroom)
Dorsale Auditory Pathway van auditieve gebieden naar posterior parietal cortex
sturen van bewegingen door auditieve informatie
functie temporaalkwab
- categorisatie van auditieve en visuele stimuli in objectcategorieën
- rol van STS bij sociale cognitie
medial temporale projecties naar hippocampus en/of amygdala
lange termijn geheugen
frontaalkwab projecties
werkgeheugen, bewegingscontrole, evaluatie van emotionele betekenis stimuli
dysfunctie van temporale cortex
- perceptuele stoornissen
- visuele en auditieve input selectie
- object en woord categorisatie
- geheugenstoornissen
- gevoel en persoonlijkheidsstoornissen
perceptuele stoornissen
- auditieve stoornissen
- stoornissen in visuele waarneming
- stoornissen in geurwaarnemingen
laesies (linker) auditieve cortexgebieden
- stoornis verwerking verbale informatie
- auditieve discriminatie of herkenningsproblemen
auditieve discriminatie of herkenningsproblemen
- problemen met onderscheid tussen snel wisselende klanken en bepaling juiste volgorde van klanken
- gebrekkige herkenning van woorden of woorddoofheid
laesies (rechter) auditieve cortexgebieden
problemen met muzikale perceptie
laesies in linker temporale cortex (visuele associatiegebieden)
- problemen verwerking verbale informatie
- associatieve agnosie
laesies in linker temporale cortex (temporale associatiegebieden)
- problemen verwerking verbale informatie
- woordherkenning
- problemen semantische categorisatie
- verbaal geheugen
laesies rechter temporale cortex
complexe visuele waarnemingsstoornissen
complexe visuele waarnemingsstoornissen
- slecht onderscheiden en slecht geheugen voor complexe visuele patronen
- problemen met interpreteren van gebeurtenissen en objecten op basis van sociale context
- problemen met ontdekken van vreemde of bizarre visuele composities
- problemen met herkenning, herinnering of voorstelling van gezichten of betekenis gelaatsexpressies
laesies temporale cortex
- stoornissen in selectieve aandacht
- affectieve persoonlijkheidsveranderingen
laesies mediale temporale structuren en laterale neocortex
slecht geheugen
belangrijkste functies frontaalkwab
- plannen en selecteren (executieve functies)
- interne en externe stimuli beoordelen voor gedragscontrole
- onthouden wat net is gebeurd en wat nog moet komen –> gefocuste en selectieve aandacht
primaire motorische cortex
- controleert motorneuronen in hersenstam en ruggenmerg
- controle beïnvloed vanuit premotorische cortex
premotorische cortex
- ontvangt informatie uit achterste parietale cortex en dorsolaterale prefrontale cortex
- voor planning en sturing van bewegingen ledematen en ogen
prefrontale cortex
- Dorsolaterale prefrontale cortex
- fronto-orbitale cortex
- ventromediale prefrontale cortex
dorsolaterale prefrontale cortex
- onthoudt wat er al gebeurd is, waar en ik welke volgorde (werkgeheugen)
- wederzijdse verbinding met achterste parietale cortex en STS
- afhankelijk van info uit posterieure cortex
- betrokken bij selecteren van gedrag gebaseerd om temporeel-/werkgeheugen
fronto-orbitale cortex
- ontvangt informatie uit temporaalkwab
- selecteert gedrag gebaseerd op beoordeling interne & externe stimuli
- belangrijk voor beslissingen op basis van context en moraal gedrag
ventromediale prefrontale cortex
- informatie uit mediale temporale gebied & olfactory systeem
- connecties met amygdala, controle van emotionele en sociale gedrag
- projecteert naar hypothalamus & hersenstam
- functies mbt inhibitie, controle van emotionele reacties en beslissingen
medial frontale cortex
- posterior zone = beweegfuncties
- middle zone = cognitieve controle, pijn, gevoel
- anterior zone = default mode network
asymmetrie frontaalkwab
minder uitgesproken dan temporaal of parietaal
asymmetrie linker frontaalkwab
- dominant taalgerelateerd gedrag
- tast setting
- neiging toenaderend gedrag
asymmetrie rechter frontaalkwab
- dominant voor constructieve taken en gezichtsexpressie
- taak monitoring
- neiging tot ontwijkend gedrag
laesies frontaalkwab
- bewegingsstoornissen
- verlies van divergent denken
- slechte aanpassing gedrag aan omgeving
- slecht temporaal geheugen
- verstoord sociaal gedrag
- bewegingsstoornissen
1.1 motor cortex laesies
1.2 premotor laesies
1.3 problemen met reproductie van reeks bewegingen in juiste volgorde
1.4 afname in spontane gelaatsexpressie
1.5 moeilijkheden met controle blikrichting
1.6 moeilijkheden met spraak, woorden genereren of zinsbouw
1.1 motor cortex laesies
verlies van precisie en snelheid bij fijne bewegingen van handen en spraakmusculatuur en verlies van kracht bij bewegingen ledematen
1.2 premotor laesies
stoornissen in uitvoering van reeksen bewegingen
snel herstel door compensatie andere hemisfeer
- problemen met divergent denken
- gebrek aan spontane taalproductie en andere spontane
- gebrek aan initiatief en concentratievermogen in handelen en denken
- concentratieproblemen
- gebrek aan nieuwe strategieën om problemen op te lossen
- slechte aanpassing van gedrag aan omgeving
- perseveratie in reageren, handelen en denken bij veranderende omgevingscondities
- verlies van responsinhibitie
- niet houden aan regels
- stoornissen in episodisch geheugen
- problemen met associatief leren
- slecht temporeel geheugen
- identiteit objecten
- locatie objecten en gebeurtenissen
- temporele volgorde van gebeurtenissen
- verstoord sociaal gedrag
- moeilijkheden met begrijpen van betekenis van gelaatsexpressie
- grillig, onhandelbaar, tegendraads, humeurig gedrag
- pseudo-psychopathie
- pseudodeprissiviteit