hoorcollege 3 Flashcards
complexe vrijwillige bewegingen maken
- posterieure cortex geeft sensorische informatie aan frontale cortex
- prefrontale cortex plant beweging
- premotor cortex organiseert bewegingssequenties
- motor cortex produceert specifieke bewegingen
concrete commando’s
premotor cortex en primaire motor cortex (M1)
primaire motor cortex (M1)
controleert ledematen van een kant van het lichaam (contralateraal)
premotor cortex
- controleert samenwerking tussen beide kanten van lichaam
- controleert bewegingen van verschillende ledematen
motor corticale gebieden
repertoire met voorgeprogrammeerde bewegingscategorieën = bewegingslexicon
laesies in motor corticale gebieden
problemen in meerdere lichaamsdelen
spiegelneuronen
cellen in premotor cortex die actief worden wanneer ze beweging zien
wat doen spiegelneuronen?
- acties van anderen stimuleren
- snelle reactie mogelijk, anticiperen
- begrip van emotionele expressie
- belangrijke sociale interactie
Bv. iemand die het uitschreeuwt van pijn, dan zullen jouw spiegelneuronen die geassocieerd zijn met pijn ook gaan vuren
Basale ganglia
- belangrijk voor volume controle (intensiteit) van bewegingen
- onder invloed van dopamine
2 feedback circuits voor intensiteit
- inhibitory pathway
- excitatory pathway
versterken motor commando’s
inhibitie van gps –> mindere inhibitie thalamus –> thalamus stimuleert cortex
verzwakken motor commando’s
excitatie van Gpi –> inhibitie thalamus –> minder stimulatie van thalamus naar cortex
rol van basale ganglia bij uitvoeren corticale motor programma’s voor vrijwillige bewegingen
- zorgen voor juiste intensiteit bewegingen
- betrokken bij selectie van juiste motorische programma’s
beschadiging van basale ganglia
overdaad aan bewegingen
degeneratie van cellen die dopamine produceren kan leiden tot:
- bewegingsarmoede (hypokinesie)
- bewegingsloosheid (akinesie)
- persisteren van bepaalde bewegingen vanwege problemen met overschakelen van motorische programma’s
Ziekte van Parkinson
- verlies van dopamine producerende cellen in substantia nigra
- verminderde aanvoer van dopamine naar dopamine afhankelijke structuren
- hypokinetisch syndroom
behandeling ziekte van Parkinson
- fysiotherapie
- medicatie
- deep brain stimulation
belangrijkste motor functies van het cerebellum
- aanleren en onderhouden motorische vaardigheden
- activeren spieren voor actie miet juiste timing en nauwkeurigheid
- snelle aanpassing corticale motorische programma’s aan veranderende omgeving
- snelle correctie van houding, balans, en hoofd- en oogpositie
cerebellaire stoornissen kunnen leiden tot:
- stoornissen in motorische coördinatie
- stoornissen complexe reeksen van bewegingen
- problemen met perceptuele en cognitieve stoornissen
zenuwbanen in ruggenmerg
motorische commandos uit premotorische cortex en M1 via tractus corticospinalis naar motorische neuronen in:
- hersenstam
- ruggenmerg
piramide baan kruist in ruggenmerg
- deel dat kruist = ledematen
- deel dat niet kruist = romp
automatische, eenvoudige, reflexmatige bewegingen
- gecontroleerd door motorische centra in hersenstam
- andere banen dan pyramidebaan
- bv. lichaamshouding en handhaving evenwicht, automatische aanpassing positie hoofd, emotionele motorische reacties, vitale lichamelijke activiteiten
apraxia (motordisfunctie)
= onvermogen om doelgericht gedrag uit te voeren afwezigheid van paralyse of parese
- laesie in linkerhemisfeer
organisatie centraal zenuwstelstel
- reflexen
- persisterende vegatieve toestand/ aanpassingen houding
- spontane beweging
- gevoel/motivatie
- vrijwillige bewegingen
- intentie, complex gedrag
neocortex
meervoudig representatie van receptoroppervlak
- primaire projectiegebied
- secundaire projectiegebieden
- tertiaire projectiegebieden
projecties op cortex
- primaire projectie gebied krijgt sensorische input of projecteer naar zenuw motor systemen
- secundaire gebieden interpreteren input or organiseren bewegingen
- geassocieerde gebieden regelen informatie tussen secundaire gebieden
voorhersenen - representaties
- representatie vormt kennis die automatisch en snel geactiveerd kan worden
- meer representaties maakt complexer gedrag mogelijk
verlies sensorische representaties
- terugvallen op elementaire representaties
- vertraagde cognitieve processen
2 hierarchische modellen
- Luria = serieel
- Felleman en van Essen = distributed model
huidig model corticale functies
- interactie van verschillende modules
- hersengebieden geen locaties waar 1 soort informatie wordt verwerkt –> onderdeel uitgebreid neural netwerk dat cognitieve processen ondersteunt
