Hoorcollege 6: Stoornissen gerelateerd aan trauma en stress Flashcards
Stressor
- Een gebeurtenis die iets vereist
- Kan stress veroorzaken wanneer dit wordt gezien als bedreigend
Stress response
De reactie van de persoon op de stressor
Uitzonderlijke stress en trauma
Kunnen een centrale rol spelen bij een aantal psychologische stoornissen
Stress en psychologische stoornissen
“trauma en stressor-gerelateerde stoornissen”
- Acute stress disorder
- Posttraumatic stress disorder (PTSD)
Stress en fysieke (psychofysiologische) stoornissen
“psychologische factoren die een invloed uitoefenen op medische aandoeningen”
Fight-or-Flight reactie
Twee routes waarbij het AZS en het endocriene systeem arousal en angstreacties produceren
Acute stress stoornis
Symptomen beginnen binnen 4 weken na het event en verdwijnen weer binnen een maand
Posttraumatic stress stoornis (PTSS)
Symptomen beginnen kort na het event of maanden of zelf jaren erna
Acute en posttraumatische stress stoornis overeenkomstige eigenschappen
- Verhoogde arousal, angstigheid en schuldgevoelens
- Herbeleven van het traumatische event
- Vermijding
- Verminderde reactiviteit en dissociatie
Acute en posttraumatische stress stoornis: checklist
Een persoon wordt blootgesteld aan een traumatische gebeurtenis - overlijden of met de dood bedreigd, ernstig letsel of seksuele overtreding
–> ten minste een van de volgende herbevelingssymptomen:
- Herhaalde, ongecontroleerde en verontrustende herinneringen
- Herhaalde en verontrustende traumagerelateerde dromen
- Dissociatieve ervaringen zoals flashbacks
- Aanzienlijke overstuur bij blootstelling aan traumagerelateerde signalen
- Uitgesproken fysieke reacties wanneer aan de gebeurtenis(sen) wordt herinnerd
Acute en posttraumatische stress stoornis: checklist (continued)
- De persoon vermijdt voortdurend traumagerelateerde stimuli
- De persoon ervaart negatieve veranderingen in traumagerelateerde cognities en stemmingen, zoals het niet kunnen onthouden van belangrijke kenmerken van de gebeurtenis(sen) of het ervaren van herhaalde negatieve emoties
- De persoon vertoont opvallende veranderingen in opwinding of reactiviteit, zoals overmatige alertheid, extreme schrikreacties of slaapstoornissen
- De persoon ervaart aanzienlijk leed of beperkingen, met symptomen die langer dan een maand aanhouden
Waarom ontwikkelen mensen acute en posttraumatische stressstoornissen: Biologische factoren
- Stressroutes van de hersenen en het lichaam
- Stressgebieden in de hersenen
- Erfelijke aanleg
Waarom ontwikkelen mensen acute en posttraumatische stressstoornissen: Persoonlijkheidsstijlen en sociale ondersteuning
- Bestaande hoge angst en negatief wereldbeeld
- Zwakke gezins- en sociale ondersteuningssystemen
Waarom ontwikkelen mensen acute en posttraumatische stressstoornissen: Ontwikkelingspathologie perspectief
- Timing van stressoren en trauma’s gedurende het ontwikkelingsverloop
- Biologische aanleg
- Principes van equifinaliteit en multifinaliteit
Behandelingsprocedures: doelen
- Maak een einde aan aanhoudende stressreacties
- Krijg perspectief op pijnlijke ervaringen
- Keer terug naar constructief leven