Hoorcollege 4 Flashcards
Leefstijl
Alles wat jij doet in jou leven, waarop jij je leven inricht.
Het kan positief en negatief zijn
Sedentary lifestyle
Mensen hebben tegenwoordig minder fysieke activiteit nodig om te overleven. We brengen meerendeel van de dag zittend door.
Gevolgen fysieke inactiviteit
- Obesitas
- Diabetes
- Hart- en vaatziekten
- Kanker
- Ouderdom —> hoger risico vallen, langere hersteltijd
- Verminderde stemming
Fysieke activiteit is stress
Bewegen activeert de korte-termijn stress respons. Dit is gunstig en verbetert anti-tumor immuniteit.
Fysieke activiteit kan stressvol zijn
- Als je niet van bewegen houdt kan het stressvol zijn
- Langdurige beweging kan zorgen tot overbelasting.
Fysieke activiteit kan stress laten afnemen
- Als je van bewegen houdt kan stress afnemen
Effect stress op fysieke activiteit
Algemeen: stress heeft een negatief effect op fysieke activiteit, kwaliteit wordt minder
Mensen die van sporten houden: effecten positief
Mensen die net beginnen of er niet van houden: effecten negatief
Hyperfagie
2/3 van de mensen heeft dit, meer eten vanwege stress
Parasympatisch zenuwstelsel
- Actief in rust
- Zorgt voor opslag van voeding/energie
- Insuline
Sympatische zenuwstelsel
- Actief in actieve fase
- Zorgt voor vrijlating energie
Insuline
Zorgt ervoor dat voedingstoffen kunnen worden opgeslagen in vetcellen
Vrijlaten energie
- Activeren synpatisch zenuwstelsel
- Insuline omlaag
- Glucocorticoïden omhoog
Werking insuline vrijlaten energie
Insuline gaat omlaag waardoor de glucose in het bloed blijft
Werking glucocorticoïden vrijlaten energie
Glucocorticoïden gaan omhoog, waardoor het effect van insuline wordt tegengegaan. Opname van energie wordt gestopt. Proteïne die spieren niet nodig hebben wordt omgezet naar aminzuren.
Gluconeogenese
Lever maakt zelf glucose:
aminozuren –> lever –> glucose –> meer energie
Addison’s disease
Tekort glucocorticoïden waardoor er een beperking is in het energie vrijlaten.
Symptomen: vermoeidheid, verlies lichaamshaar, prikkelbaarheid, gewichtsverlies, lage bloeddruk
Shy-Drager Syndrome
Inadequate werking van adrenaline en noradrenaline. Hierdoor beperking in energievrijlating.
Symptomen: lage bloeddruk, hart ritme, blaas en motorisch systeem
Chronisch vermoeidheidsyndroom
Stressrespons kan niet geactiveerd worden, mobiliseren energie is niet mogelijk.
Verklaring chronisch vermoeid
Stressrespons is niet nodig in onze veilige/fijne maatschappij. Hierdoor werkt het op een gegeven moment niet meer.
Stress en mobiliseren energie
- Mobiliseren energie kost energie
- Spieratrofie
- Vet en glucose
Spieratrofie
Puur theoretisch want in praktijk heel veel stress nodig dat dit gebeurt.
Proteïne in spieren worden afgebroken, geen herstel, protëine op een gegeven moment op.
Vet en glucose
Stress –> hoge bloeddruk –> aders hard werken –> scheurtjes aders –> opgevuld door plaque
Stress –> energie komt vrij –> vet en glucose in bloedbaan –> plaque groeit
Oplossingen chronisch vermoeidheid
Proberen toch de stressrespons te activeren: sporten, ijsbad
Globesity
Grote hoeveelheden mensen met overgewicht
Adaptieve stressrespons en eetlust
Hoge levels CRH + lage glucocorticoïden = start van de stressor (onderdrukking eetlust)
Lage levels CRH + hoge levels glucocorticoïden = herstel (stimulatie eetlust)
Continue stress en eetlust
CRH is hele dag geactiveerd, hierdoor onderdrukking eetlust
Frequente burst van stress en eetlust
Stressor wordt vaak herhaald tijdens stress, hierdoor pieken en dalen van CHR, daarom stimulatie eetlust
Hyperfagische kenmerken
- Hypersecretie van glucocorticoïden
- Verlangen naar zoetigheid
- Beperkende eters
- Emotionele eters
Hypofagische kenmerken
- Niet volgen van dieet
- Normale glucocorticoïdesecretie tijdens stress
- Gezonde eetlust na stress
- Geen emotie eter
Functies glucocorticoïden
- Stimuleren eetlust na stress
- Tijdens stress blokkeert het de opname van vet en glucose
- Toename van opslag van ingenomen voedsel (bepaald waar vet wordt opgeslagen)
Visceraal vet (appel)
Buikvet: glucocorticoïden hoog, insuline hoog
Gluteaal vet (peer)
glucocorticoïden hoog, insuline laag
Uitkomsten visceraal vet
Hart- en vaatziekten. Omdat de vetcellen dichter bij de lever liggen.
Slaap is nodig voor
- Herstellen energie
- Afname temperatuur in brein
- Dromen
- Probleemoplossingen faciliteren
- Geheugen consolideren
Diepe slaap/ slow wave
- Parasympatische systeem geactiveerd
- Negatieve effecten van stress tegen gaan
- Energie herstel
- Glucocorticoïden niveau omlaag
REM slaap
- Sympatisch zenuwstelsel geactiveerd
- Glucocorticoïden niveaus gaan omhoog
Slaapdeprivatie
Stimuleert glucocorticoïde, waardoor niveaus hoog blijven en energie van het brein afgebroken wordt.
Stress en self-fulfilling prophecy
Wanneer je van te voren weet dat je een nacht slecht gaat slapen, zorgt dit voor stress wat ervoor zorgt dat je ook daadwerkelijk slecht slaapt
Stress en plezier
- Juiste mate stress
- Juiste omstandigheden
- Korte tijd
- Juiste mate van voorspelbaarheid en controle
Hierdoor productie dopamine
Anticipatie en dopamine
Moment van anticipatie is de dopamine hoger dan het moment zelf.
Eisen om onzekerheid als fijn te ervaren:
- Onzekerheid niet te lang
- Goede omgeving
- Weten dat het een positieve uitkomst heeft
Thrill seekers
Hebben vaker dopamine nodig.
Verklaringen thrill seekers
- Lage vrijlating dopamine
- Veel prikkels nodig voor reactie
- Geen dopamine reserves (terugdenken doet niets)
- Groter shot dopamine bij anticiperen
Cocaïne
Zorgt voor directe vrijlating dopamine. Door grote hoeveelheden worden neuronen minder gevoelig voor dopamine, hierdoor elke keer meer nodig.
Hartslag - welk zenuwstelsel
Parasympatisch + sympatisch
Hartslag variabiliteit - welk zenuwstelsel
Parasympatisch
Huidgeleiding - welk zenuwstelsel
Sympatisch
Hartslag + ademhaling - welk zenuwstelsel
Parasympatisch
Bloeddruk - welk zenuwstelsel
Lage bloeddruk - parasympatisch
Hoge bloeddruk - sympathisch
