Hoofdstuk 6: Zelf en Persoonlijkheid Flashcards
Welke soorten “zelf” zijn er?
-Individuele zelf
-Sociale zelf
Waaruit bestaat het individuele zelf?
-Relatief stabiele persoonseigenschappen, constant in tijd
-Innerlijke eigenschappen, onafhankelijk van anderen
-Abstracte eigenschappen, ongeacht situatie of gedragsdomein
-Unieke eigenschappen, verschillend van anderen
Waaruit bestaat het sociale zelf?
-Relationeel en/of collectief
-Relaties met nabije anderen
-In-groups: sociale categorie, gemeenschap, netwerk
-Rollen: normen, verwachtingen, verantwoordelijkheid
-Status: hiërarchie
Welke 2 fundamentele visies zijn er op het zelf, die over het algemeen cultureel bepaald zijn?
-Onafhankelijke (independent) zelf
-Verbonden (interdependent) zelf
-Onderzoeken: Zhu et al. (2007), Verkuyten & Pouliasi (2002), Ma & Schoeneman (1997), Güngör, Phalet, Coskan & De Leersnyder (2020)
Uit welke kenmerken bestaat het onafhankelijke (independent) zelf?
-Zelfervaring onafhankelijk van anderen
-Persoonskenmerken: kern zelfbeeld
-Permeabele in/out groepsgrenzen
-Sluit aan bij trekbenadering persoonlijkheid
Uit welke kenmerken bestaat het verbonden (interdependent) zelf?
-Zelfervaring verweven met anderen
-Sociale relaties, rollen, groepen: kern zelfbeeld
-Meer gesloten in/out groepsgrenzen
Wat waren de resultaten van het hersenactiviteit-onderzoek van Zhu et al. (2007) over cultuurverschillen in zelfbeeld?
-Chinese deelnemers: zelfde hersenactiviteit bij beoordelen kenmerken zelf of moeder
-Westerse deelnemers: verschillen in regio’s
Wat waren de resultaten van het culturele priming onderzoek van Verkuyten & Pouliasi (2002) over cultuurverschillen in zelfbeeld?
Griekse en Grieks geprimede biculturele kinderen: meer verbonden zelfbeeld, hogere collectieve zelfwaardering dan Nederlandse en Nederlands geprimede biculturelen
Wat waren de resultaten van het twenty statemens test onderzoek van Ma & Schoeneman (1997) over culturele verschillen in zelfbeeld?
-VS: veel meer persoonlijke kenmerken, individuele zelf
-Kenya: veel meer rollen, sociale zelf in zelfbeschrijving
-Maar: studenten van Kenya volgden meer patroon van VS
–>Blootstelling aan westen (culturele diffusie)?
–>SES?
Wat waren de resultaten van het onderzoek van Güngör, Phalet, Coskan & De Leersnyder (2020) over culturele verschillen in zelfbeeld?
-Turkse studenten: meer binding dat Belgische studenten, maar niet minder autonomie
-Autonomie en relatedness even belangrijk voor Belgen als Turken
-Bij Belgen meer conflict tussen autonomie en binding, bij Turken compatibel
Wat wordt er veralgemeend teruggevonden bij onderzoeken over culturele verschillen in zelfbeeld?
-Westerse culturen meer onafhankelijk zelfbeeld, Oosterse culturen meer verbonden zelfbeeld
-Maar opletten met veralgemening: verschillen binnen regio’s, sterke variatie tussen culturen, subculturen
-Dus oppassen met WEIRD-onderzoek: 80% wereld meer collectivistisch-verbonden zelf (meeste onderzoek in individualistische culturen met onafhankelijke zelf)
Wat is zelfbewustzijn of self awareness?
In hoeverre je bewust bent van hoe anderen naar je kijken
Welke 2 perspectieven zijn er op zelfbewustzijn?
-Subjectief bewustzijn
-Objectief bewustzijn
-Onderzoeken: herinneringen (Cohen & Gunz, 2002), spiegel (Heine et al., 2008)
Wat is subjectief bewustzijn?
-Perspectief op zelfbewustzijn
-Zelf als subject: eerstepersoonsperspectief
-Van binnen naar buiten
-Minder zelfbewust
Wat is objectief bewustzijn?
-Perspectief op zelfbewustzijn
-Zelf als object: derdepersoonsperspectief
-Van buiten naar binnen
-Meer zelfbewust: hoe zien anderen mij
Wat waren de resultaten van het bewustzijnsonderzoek van Cohen & Gunz (2002) over herinneringen?
-Euro-Canadese studenten: meer eerste-persoonsherinneringen
-Aziatisch-Canadese studenten: meer derde-persoonsherinneringen
–>Logisch: meer interdependent
Wat waren de resultaten van het bewustzijnsonderzoek van Heine et al. (2008) over de spiegels?
-Spiegel enkel effect op Amerikaanse deelnemers: meer objectief zelfbewustzijn op die manier
-Japanse deelnemers meer standaard als in staat van objectief zelfbewustzijn
Welke studies zijn er gedaan rond consistentie en veranderlijkheid van het zelf?
-Studie zelfbeschrijvingen in verschillende contexten
-Inhoudsanalyse goede vrienden (Shweder & Bourne, 1991)
-Funtionele consistentie
Wat waren de resultaten van de zelfbeschrijvingsstudie in verschillende contexten?
-VS positiever dan Japan: neiging tot zelfoverschatting of zelfkritiek
-Japanse deelnemers veel meer verschil afhankelijk van context: minst positief bij prof, meest positief alleen (zelfbeeld afhankelijker van context)
Wat waren de resultaten van het inhoudsanalyseonderzoek van Shweder & Bourne (1991) over een goede vriend beschrijven in VS en India?
-Indiase beschrijving context evenveel contextvrij als contextafhankelijk, VS meer contextvrij
-Indiase context meer acties, VS meer abstractie
Welke mogelijke verklaringen zijn onderzocht voor de resultaten van het inhoudsanalyseonderzoek van Shweder & Bourne (1911) over een goede vriend beschrijven in VS en India?
-Deficitverklaring in concreet denken: neen
-Holistisch persoonsconcept (India) vs atomistisch persoonsconcept (westen, VS)
Wat is een holistisch persoonsconcept?
-Spontaan meer verwijzen naar context en concrete acties
-Persoon is geen onveranderlijke en afgescheiden entiteit, maar verandert door te handelen in relatie tot anderen
-Persoon kan niet worden begrepen of beoordeeld uit context waarin persoon ingebed is
Wat is een atomistisch persoonsconcept?
Persoon opgevat als afgescheiden entiteit die aan zichzelf gelijk blijft en zich onderscheidt obv aantal stabiele en abstracte kenmerken of trekken
Wat waren de resultaten van het onderzoek over functionele consistentie bij Korea en VS?
-Consistentiescores berekenen en nagaan in hoeverre samenhang met welzijn en leuk gevonden worden
-Consistentie hangt daar positief mee samen in VS, veel minder in Korea
Welk conclusies kun je trekken over consistentie en veranderlijkheid van het zelf?
-Verbonden zelf minder consistent, meer veranderlijk dan onafhankelijke zelf
–>Onvoorspelbaar: binnen rol/context wel consistent
-Meer incrementele theorie over zelf: kan gemakkelijk veranderen <=> Entiteitstheorie: kenmerken en vaardigheden staan vast
Wat is de trekbenadering van persoonlijkheid?
-Persoonlijkheid als verzameling van trekken: duurzame en veralgemeende disposities
-Aan basis van toegepaste instrumenten of tests voor meting persoonlijkheid
Wat zijn persoonlijkheidstests?
-Format: persoonskenmerken toepassen op jezelf
-Gestandaardiseerde items met trekadjectieven of person templates
-Antwoordschaal
-Factoranalyse: van correlaties tussen persoonskenmerken naar onderliggende trekdimensies
-Voorbeeld: NEO Personality Inventory - Revised
Wat is het NEO Personality Inventory - Revised als persoonlijkheidstest?
-Op basis van BigFive-theorie van persoonlijkheid
-Zeer dominant model en persoonlijkheidstest in trekbenadering
-Via factoranalyse: in WEIRD-samples en zo BigFive
–>Openheid, Consciëntieusheid, Extraversie, Agreeableness, Neuroticisme
In hoeverre zijn de BigFive persoonlijkheidskenmerken universeel?
-Persoonlijkheid doorheen leven lijkt gelijkaardig te veranderen over culturen: meer meegaand en gewetensvol, minder neurotisch bij ouder worden
–>Evidentie voor universele trekbenadering
-Maar: evidentie allemaal op basis van vertaald meetinstrument gebaseerd op Engelse persoonlijkheidskenmerken: wanneer van 0 beginnen niet alle kenmerken teruggevonden (vooral openheid niet teruggevonden en gewetensvolheid correleert slecht met gedragsindicatoren)
