Hoofdstuk 11

Question 1

Wat is prosociaal gedrag?

Answer 1

gedrag dat bewust is gericht op het helpen of ondersteunen van een andere persoon. De tegenhanger is agressie

Question 2

Wat is agressie?

Answer 2

een activiteit waarmee men een ander bewust en rechtstreeks schade wil berokkenen

Question 3

Wat is perspectief-nemen?

Answer 3

het zich kunnen verplaatsen in of het zich kunnen inleven in het denken en handelen van andere personen.

Question 4

Wat is sociale cognitie?

Answer 4

het waarnemen en interpreteren van de gevoelens, gedachtes en intenties van anderen en het denken over de ander als persoon.

Question 5

Vanaf wanneer tonen baby’s emoties?

Answer 5

vanaf zes weken

Question 6

Vanaf wanneer is een baby in staat om emoties van iemands gezicht af te lezen?

Answer 6

vanaf drie maanden ontdekken ze enig verschil, vanaf 6 maanden worden ze correct geïnterpreteerd en vanaf 1 jaar kunnen ze de informatie gebruiken om hun eigen gedrag op af te stemmen

Question 7

Wat speelt allemaal een rol bij emotionele expressie?

Answer 7

gelaatsuitdrukkingen, stem, gebaren en lichaamshouding

Question 8

Welke drie niveaus van perspectief nemen onderscheidt Flavell?

Answer 8

1. geen perspectief nemen (4-6 jaar)
2. zich verplaatsen in een motief van de ander (7-10 jaar)
3. zich verplaatsen in het perspectief-nemen van de ander (vanaf 11 jaar)

Question 9

Welke soorten agressie zijn er?

Answer 9

• verbaal versus fysiek

- instrumenteel (als middel om je doel te bereiken) en vijandig (gericht op kwetsen)

Question 10

Vanaf wanneer vertoont een kind agressief gedrag?

Answer 10

begint vanaf het tweede levensjaar en heeft een piek rond het vierde levensjaar

Question 11

Welke ontwikkeling maakt een kind door als het gaat om agressie?

Answer 11

peuters vertonen voornamelijk instrumentele agressie. In de kleutertijd neemt dit af, waarschijnlijk door toenemende onderhandelingsvaardigheden. De verbale agressie neemt toe met de leeftijd, evenals vijandige agressie. Dit komt door de toename van taalvaardigheid en de toename in het onderkennen van vijandige bedoelingen van anderen.

Question 12

Welke oorzaken van agressie zijn er aan te wijzen?

Answer 12

Biologische factoren en omgevingsfactoren

Question 13

Wat zijn kenmerken van biologische factoren (agressie)?

Answer 13

overlevingsfunctie –> sterkste mannen zijn de baas (pikorde) en er wordt gevochten om land of voedsel

Question 14

Wat zijn kenmerken van omgevingsfactoren (agressie)?

Answer 14

Agressie is aangeleerd gedrag. Het is een machtsmiddel dat aanzien en ontzag verschaft. Agressie is afhankelijk van straf en beloning en wordt vaak geïmiteerd.

Question 15

Welke drie bronnen kunnen agressief gedrag in de hand werken (omgevingsfactoren)?

Answer 15

• het gezin
• leeftijdsgenoten
• de media

Question 16

Op welke manier werkt het gezin agressie in de hand (omgevingsfactoren)?

Answer 16

• negatief interactiepatroon: ruzie, boosheid, irritatie
• ouders staan model door zelf agressief gedrag te vertonen
• temperament kind: gericht op instantbevrediging en weinig gevoelig voor positieve sociale prikkels

Question 17

Op welke manier werken leeftijdsgenoten agressie in de hand (omgevingsfactoren)?

Answer 17

• versterken elkaars agressieve gedrag
• reageren met agressie op hun slachtofferschap
• dominantie verkrijg soms door agressieve overheersing

Question 18

Op welke manier werkt de media agressie in de hand (omgevingsfactoren)?

Answer 18

via film, tv of videogames imitatie van agressieve rolmodellen

Question 19

Wat zijn oorzaken van prosociaal gedrag?

Answer 19

• Ethologische verklaringsmodellen: nadruk op empathie
• Cognitieve theorieën: nadruk op moreel redeneren en perspectief-nemen
• Sociale leertheorie: nadruk op reinforcement, imitatie rolmodellen en aanmoediging opvoeders

Question 20

Waarom is het ethologisch verklaringsmodel het minst logisch?

Answer 20

Omdat de functie van gedrag vanuit Darwins evolutionaire standpunt vooral gericht is op overleving en voortplanting. Gedrag dat alleen voordeel oplevert voor een soortgenoot, zou niet via natuurlijke selectie overgedragen worden. Het prosociale gedrag is te complex en van te veel factoren afhankelijk.

Question 21

Welke karaktertrekken heeft een kind dat sociaal onhandig is?

Answer 21

• Verlegen en schuchter: kinderen maken geen contact, anderen laten hen links liggen, drempel wordt steeds groter
• Overheersende kinderen: als ze steeds de baas willen spelen, gaan leeftijdgenoten ze vermijden
• Drukke en impulsieve kinderen: hun gedrag is te egocentrisch voor hun leeftijd en ze hebben een gebrek aan zelfbeheersing waardoor andere kinderen hen irritant vinden. De afwijzing wekt bij dit kind weer agressie op waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.

Question 22

Wat zijn de gevolgen voor kinderen die steeds afgewezen worden?

Answer 22

De kinderen gaan zich steeds vijandiger gedragen, verliezen het vertrouwen in anderen en roepen toenemende agressie op. Een veelgebruikt hulpmiddel is training sociale vaardigheden.