Hoofdstuk 11 Flashcards
Wat is prosociaal gedrag?
gedrag dat bewust is gericht op het helpen of ondersteunen van een andere persoon. De tegenhanger is agressie
Wat is agressie?
een activiteit waarmee men een ander bewust en rechtstreeks schade wil berokkenen
Wat is perspectief-nemen?
het zich kunnen verplaatsen in of het zich kunnen inleven in het denken en handelen van andere personen.
Wat is sociale cognitie?
het waarnemen en interpreteren van de gevoelens, gedachtes en intenties van anderen en het denken over de ander als persoon.
Vanaf wanneer tonen baby’s emoties?
vanaf zes weken
Vanaf wanneer is een baby in staat om emoties van iemands gezicht af te lezen?
vanaf drie maanden ontdekken ze enig verschil, vanaf 6 maanden worden ze correct geïnterpreteerd en vanaf 1 jaar kunnen ze de informatie gebruiken om hun eigen gedrag op af te stemmen
Wat speelt allemaal een rol bij emotionele expressie?
gelaatsuitdrukkingen, stem, gebaren en lichaamshouding
Welke drie niveaus van perspectief nemen onderscheidt Flavell?
- geen perspectief nemen (4-6 jaar)
- zich verplaatsen in een motief van de ander (7-10 jaar)
- zich verplaatsen in het perspectief-nemen van de ander (vanaf 11 jaar)
Welke soorten agressie zijn er?
- verbaal versus fysiek
- instrumenteel (als middel om je doel te bereiken) en vijandig (gericht op kwetsen)
Vanaf wanneer vertoont een kind agressief gedrag?
begint vanaf het tweede levensjaar en heeft een piek rond het vierde levensjaar
Welke ontwikkeling maakt een kind door als het gaat om agressie?
peuters vertonen voornamelijk instrumentele agressie. In de kleutertijd neemt dit af, waarschijnlijk door toenemende onderhandelingsvaardigheden. De verbale agressie neemt toe met de leeftijd, evenals vijandige agressie. Dit komt door de toename van taalvaardigheid en de toename in het onderkennen van vijandige bedoelingen van anderen.
Welke oorzaken van agressie zijn er aan te wijzen?
Biologische factoren en omgevingsfactoren
Wat zijn kenmerken van biologische factoren (agressie)?
overlevingsfunctie –> sterkste mannen zijn de baas (pikorde) en er wordt gevochten om land of voedsel
Wat zijn kenmerken van omgevingsfactoren (agressie)?
Agressie is aangeleerd gedrag. Het is een machtsmiddel dat aanzien en ontzag verschaft. Agressie is afhankelijk van straf en beloning en wordt vaak geïmiteerd.
Welke drie bronnen kunnen agressief gedrag in de hand werken (omgevingsfactoren)?
- het gezin
- leeftijdsgenoten
- de media
Op welke manier werkt het gezin agressie in de hand (omgevingsfactoren)?
- negatief interactiepatroon: ruzie, boosheid, irritatie
- ouders staan model door zelf agressief gedrag te vertonen
- temperament kind: gericht op instantbevrediging en weinig gevoelig voor positieve sociale prikkels
Op welke manier werken leeftijdsgenoten agressie in de hand (omgevingsfactoren)?
- versterken elkaars agressieve gedrag
- reageren met agressie op hun slachtofferschap
- dominantie verkrijg soms door agressieve overheersing
Op welke manier werkt de media agressie in de hand (omgevingsfactoren)?
via film, tv of videogames imitatie van agressieve rolmodellen
Wat zijn oorzaken van prosociaal gedrag?
- Ethologische verklaringsmodellen: nadruk op empathie
- Cognitieve theorieën: nadruk op moreel redeneren en perspectief-nemen
- Sociale leertheorie: nadruk op reinforcement, imitatie rolmodellen en aanmoediging opvoeders
Waarom is het ethologisch verklaringsmodel het minst logisch?
Omdat de functie van gedrag vanuit Darwins evolutionaire standpunt vooral gericht is op overleving en voortplanting. Gedrag dat alleen voordeel oplevert voor een soortgenoot, zou niet via natuurlijke selectie overgedragen worden. Het prosociale gedrag is te complex en van te veel factoren afhankelijk.
Welke karaktertrekken heeft een kind dat sociaal onhandig is?
- Verlegen en schuchter: kinderen maken geen contact, anderen laten hen links liggen, drempel wordt steeds groter
- Overheersende kinderen: als ze steeds de baas willen spelen, gaan leeftijdgenoten ze vermijden
- Drukke en impulsieve kinderen: hun gedrag is te egocentrisch voor hun leeftijd en ze hebben een gebrek aan zelfbeheersing waardoor andere kinderen hen irritant vinden. De afwijzing wekt bij dit kind weer agressie op waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Wat zijn de gevolgen voor kinderen die steeds afgewezen worden?
De kinderen gaan zich steeds vijandiger gedragen, verliezen het vertrouwen in anderen en roepen toenemende agressie op. Een veelgebruikt hulpmiddel is training sociale vaardigheden.
