HC.5 - Radiotherapie Flashcards
Wat zijn de vier indicaties voor RT bij BrC?
- Meest: post-operatief na lumpectomie en schildwachterprocedure bij MST meestal status na NAC (= neo-adjuvante chemo)
- post-operatief na ablatio en SWP meestal status na NAC
- Bij lymfogene metastasering in oksel of supraclaviculaire regio meestal status na NAC
- palliatief
Wat houdt RT post-operatief na lumpectomie en schildwachterprocedure bij MST in?
- RT en chirurgie en tegenwoordig ook systemische therapie horen echt bij elkaar
- Na endocriene therapie
- Na neo-adjuvante therapie
Wat houdt RT Postoperatief na ablatio en SWP in?
De thoraxwand word bestraald bij irradicaliteit
Wanneer wordt bij GRM nog RT gedaan?
- Grote kans op lokaal of loco-regionaal recidief met als doelgebied de thoraxwand (hele chirurgische gebied)
Wat zijn de vier indicaties van RT na GRM?
- irradicale resectie
- T4 tumoren
- ≥ 4 LK meta’s in oksel of positieve okseltopklier
- Deelgebied axilla afhankelijk van betrokkenheid
Waarom is RT na MST zo belangrijk?
- BrC kan multicentrisch voorkomen
- bij T1 en T2 tumoren werd in het mastectomie preparaat bij ong 60% van de patienten een infiltrerend carcinoom of CIS elders in mamma gevonden
- bij 50% foci van carcinomen op meer dan 2 cm afstand van primaire haard
Waarop heeft RT na MST invloed?
- effect op lokale controle
- overleving: minder recidieven (!!), specifieke overleving beter, OS beter
Waarop willen we ons vooral richten bij MST?
Melk producerende klieren
Hoe zorgen we voor optimale positionering?
- CT-scan om doelvolumes te bepalen
- Met tatoeage puntjes worden de bestralingspuntjes weergegeven
- Bij operatie kan chirurg operatie clips achterlaten om de locatie van de tumor te markeren (welke zichtbaar zijn op CT)
- Met looddraadje rondom borst locatie zekeren
Wat voor soort bestralingsveld wordt er gevormd?
Driehoekig gebied = tangentiële velden
Wat is de dosisplanning voor de bestraling gedaan? Wat voor fracties?
- Met fotonen 6 of 10 MV
- totale dosis 15 x 2,67 Gy of 5 x 5,2 Gy (= hypofractionering)
- IMRT vaak gebruikt
Waarmee moet rekening gehouden worden bij het bestralingsplan? Hoe doen we dit?
Met kritieke organen = contralaterale mamma, longen, hart, plexus brachialis (oesophagus en schildklier)
- Hypofractionering (ook logistiek en voor comfort fijn)
- IMRT
- 95% van fractiedosis moet hele CTV bestrijken zodat weinig kans op toxiciteit van kritieke organen
Wat voor bestraling g wordt wel eens extra gegeven? Waarvoor is dit?
Wat voor fractioneringsschema passen we toe? Waarvan is de boosterbestraling afhankelijk?
Boosterbestraling: tijdens of na de grote velden
- vaak bij irradicale chirurgie
- Tpv lumpholtes dus waar geopereerd = GTV
- hypofractionering van 5 x 2,67 Gy
- afhankelijk van risicofactoren zoals de leeftijd (< 40 sowieso doen)
Maar ook als mindere prognose dan ook bij radicale chirurgie
Welke drie volumes zijn er bij RT?
- GTV = gross tumor volume: lumpholte (boost) dus waar geopereerd
- CTV = clinical target volume = melkklierweefsel borst
- PTV = planned target volume = CTV + 0,5 cm (positionering onnauwkeurigheid)
Wat is een nieuwe manier van RT (qua doelvolume)?
Partiële borstbestraling ipv de gehele borst
Omdat de recidief kans bij een bepaalde groep al heel klein is, hierdoor kan de bestraling beperkter worden gemaakt
Wat is de recidief kans in de mamma bij MST + RT? Waar is dit afhankelijk van?
Afhankelijk van (oa):
- leeftijd
- tumorgrootte
- graad
- wel/niet vrij van chirurgie resectievlakken
Tegenwoordig 5jr kans: < 2-3% (soms lager dan risico contralaterale borstkanker)
Wat zijn de indicaties voor partiële borstbestraling?
Wat is het schema? Via welk apparaat gaat dit?
- > 50 jaar
- diameter ≤ 30 mm
- pN0 + overige histologisch gunstige kenmerken
5 x 5,2 Gy –> kan in 1 week
Met de ciberknife
Wat is de behandeling van LK meta’s in de oksel?
Vaak
- neo-adjuvante chemo
- SWP
- post-operatieve RT
Welke klierstations worden bestraald bij postoperatieve RT?
- axillair
- supraclaviculair
- infra-claviculair
Wat zijn de indicaties voor locoregionale RT?
- Na OKD: bij ≥ 4 LK meta’s in oksel of positieve okseltopklier
- Na irradicaal OKD
Tegenwoordig ook: - Okselsparende behandeling = geen OKD
maar RT in oksel bij
a) 1-2 micrometastasen
b) of 1 macrometastase in SN
c) als na NAC bijna niks meer over is in oksel aan ziekte
Wat zijn de indicaties voor postoperatieve RT thorax na ablatio?
Alleen bij grote kans op lokaal of loco-regionaal recidief
- Na irradicale chirurgie
- Bij T4 tumoren: bij ingroei in huid of thoraxwand, geen garantie dat radicaal na alleen chirurgie
- Bij 4 of meer LK meta’s in de oksel of positieve okseltopklier dan op thoraxwand + oksel bestralen
Kan er ook met prothese bestraald worden?
Ja
Wat is de dosisplanning bij loco-regionale RT?
- planning CT + tatoeage
- Doelvolume: klierweefsel
- IMRT
- Fotonen (6 of 10 MV)
- hypofractionering 15 x 2,67 Gy
- Let op kritieke organen: hierbij ook plexus brachialis, oesophagus en schildklier omdat hoger
- kunnen ook parasternale LK bestralen
Wanneer ontstaan acute bijwerkingen en wanneer is het herstel?
Ontstaan tijdens behandeltraject
Herstel vaak binnen 2-3 weken
