HC.2 - Diagnostiek Flashcards
Wat is het CKTR voor BrC?
Cumulatieve life time risk
> 12% (1 op de 7/8)
Hoeveel % van de patiënten is > 50 jaar?
75%
Wat is de overleving van BcR?
10 jaars O: > 80%
Bij gemetastaseerde is mediane overleving 2,5 jaar (met grote spreiding)
Wat zijn de oorzaken van BrC?
- sporadisch = 80%
- familiair = tot 10% geeft 2-3x verhoogd risico als voorkomt in de familie (nog geen gen gevonden of nog geen genetisch onderzoek gehad)
- Heriditair = 10%
BRCA1/2
Wat is het CKTR van BRCA1/2 voor BrC? Waar heeft het nog meer invloed op? Hoe gaan we om met mensen met deze mutatie (bewezen)?
CKTR = 60-80%
Sterk verhoogd risico op ovarium carcinoom
Voor BrC:
Va 25 jaar elk jaar MRI van borst
Voor ovarium
Screenen niet mogelijk dus preventief laten verwijderen op een bepaalde leeftijd
Wat is een risico voor mensen op jongen leeftijd waarbij zij niet op een hereditaire manier aan de BRCA mutatie komen?
RT op thoraxwand op jongen leeftijd kan risico geven op BRCA gen mutatie
Wat is de presentatie van BrC?
- Meest: palpabele afwijking in mamma
- ingetrokken tepel
- inflammatie van de huid = peau d’orange (sinaasappelhuid) of ulceratie
- PIjn/pijnlijke borsten is zelden primaire klacht/de reden waardoor ontdekt wordt
- Geen klachten: toevalsbevinding of screening
Wat is belangrijk bij palpatie van een massa in de mamma?
- grootte
- Glad/irregulair
- mobiel of gefixeerd
Makkelijk door handen achter hoofd of in de zij
Ook palpatie van de oksel en supra en infra claviculair
Wat zijn de mogelijkheden voor aanvullende diagnostiek?
- mammografie
- echo mamma + oksel
- Cytologische punctie
- histologisch biopt
Deze volgorde ook!!! - MRI
Evt:
- botscan
- CT-scan
- PET-scan: voor meta’s
Wanneer doen we een echo? En wanneer een punctie?
Echo als:
- iets gezien bij mammografie
- Niets gezien bij mammografie maar wel gevoeld
Punctie:
- als mammografie en/of echo positief
Welk onderzoek is 1e keus bij verdenking BrC?
Mammografie (MG)
- geschikt voor screening
- goede test
- vergelijken met eerdere MG
Wat kunnen we zien op de MG?
Kijken vanaf 2 richtingen
- boven naar benden
- zijkant naar midden
Kalkafzettingen: kan wijzen op voorstadium (stipjes)
We kunnen biopt nemen terwijl borst tussen plaat zit
Wat kunnen we met de echo?
NIET:
- voor screening niet geschikt
WEL:
- gericht onderzoeking bij afwijkingen op LO, MG of MRI
- bij verdenking meteen biopt nemen
- stagering: punctie bij verdachte/pathologische klier
Carcinoom ziet heel grillig op echo
Wanneer gebruiken we de MRI? Wat is een nadeel van dit onderzoek?
- diagnostische discrepantie bij LO/MG/echo
- pre-operatief: wel of geen borstsparing mogelijk en voor grootte van gebied
- lobulair carcinoom en wens voor borstsparende behandeling omdat vaak onderschatting op MG
- screenen BRCA1/2 draagsters
Patient ligt op de buik
Heeft hoge sensitiviteit
16-41% onverwachte bevindingen –> alsnog echo en punctie nodig
Hoe onderzoeken we meta’s bij BrC?
FDG PET-CT
Bij hoog risico BrC
- T4 tumoren
- Lk meta’s
- recidief
- klinische verdenking meta’s (bvb rugklachten)
Is niet standaard bij diagnose!!!!
Wat is de rol van de TNM-classificatie?
Bepaald prognose en keuze behandeling
Hoe hoger hoe slechter de overlevingskans
Wat doen als eerste stap bij verdenking BrC meteen op de eerste dag?
Echo en MG
Welke curatieve therapie is er? Waar hangt dit vanaf?
Chirurgie vaak icm systemische of RT
- Keuze voor wel of geen borstsparende operatie
- TNM-stadium
- overige tumorkenmerken
a) receptoren
b) agressiviteit
c) lymfangioinvasie
Wat is stap 2 in het diagnostisch proces voor BrC?
Cytologische punctie en histologisch biopt
In welke structuur ontstaat BrC het meest?
TDU = terminale ductulaire unit
Welke twee lagen epitheel zijn er in de alveoli en in de ducti?
Alveoli
- Luminaire cellen: productie lactaat
- myoepithaliale cellen: contractie
Ducti
- glandulaire cellen binnenkant
- contractiele cellen buitenkant
Waarvoor wordt een cytologische punctie gebruikt? Noem een voordeel en een nadeel
Pre-operatieve diagnostiek
Voordeel:
- snel en weinig invasief
Nadeel:
- Minder sensitief en specifiek omdat geen architectuur
Noem drie voordelen en 1 nadeel van histologie als pre-operatieve diagnostiek?
Voordeel:
- vaker classificerende diagnose
- onderscheid tussen in situ en invasief carcinoom mogelijk
- receptor bepaling mogelijk
Nadeel:
- uitslag duurt enkele dagen
Welke type afwijkingen zijn er in de borst?
Benige
- mastopathie
- hyperplasie
- fibroadenoom
Pre-maligne/CIS
- DCIS: van ductaal carcinoom (solide tumor)
- LCIS: voor lobulair carcinoom (diffuse tumor)
Carcinoom
- vaak adenocarcinoom
a) ductaal
b) lobulair
- sarcoom/ maligne phyllodes tumor (zeldzaam)
