HC5 Flashcards
Hypostress
Geen stress ervaren, niet goed;
Bepaalde mate van stress kan goed voor je zijn om
optimaal te kunnen functioneren, zolang het adaptief is
kan het geen ernstige schade aanbrengen. Geen stress (= hypostress) ervaren is niet goed, omdat je je dan gaat
vervelen
Wanneer ervaar je klachten van Stress?
Wanneer je over het hoogtepunt van stress bent,
worden er klachten ervaren. Dit is ook het punt waarbij
mogelijk chronische ziektes kunt beïnvloeden die je al
hebt, of chronische ziektes aanwakkeren.
Eustress
is het optimale niveau van stress, maar dan op een positieve
manier. Een zekere mate van stress is nodig om een
positief gevoel, zoals spanning in een achtbaan, te kunnen ervaren.
Stress als predictor
naarmate je meer stress hebt, heb je bepaalde negatieve uitkomsten.
Stress als mediator
stress beïnvloedt de relatie tussen
gezondheid en een andere variabele.
Stress als moderator
de relatie tussen stress en
gezondheid wordt beïnvloedt door leefstijl.
Casus ICD
Een 47-jarige man kwam op de poli terecht met een plotselinge hartstilstand, en kreeg hier later een ICD voor. Een ICD waakt over het hartritme tijdens hartritmestoornissen. Wanneer het hartritme erg afwijkend is, komt er een schokje waardoor het ritme wordt hersteld. Dit kan ervoor zorgen dat men geen plotseling hartstilstand kan optreden, wat een gerustgesteld gevoel geeft. Echter, kunnen anderen het als beangstigend ervaren, omdat een schok een flinke klap (800 volt) met zich meebrengt. Het hebben van een ICD heeft al een grote impact, en meneer in kwestie was veel over het apparaat aan het denken waardoor hij minder goed sliep.
Teruggekomen bij de cardioloog vertelde de man, dat hij last had van nachtzweten, een verhoogde hartslag en een angstig gevoel. De cardioloog gaf de man medicatie om de angst te verminderen, want stress en angst kan zorgen voor ritmestoornissen, waardoor de ICD een schok moet afgeven. De patiënt werd na de afspraak nog angstiger en raakte in paniek, waardoor hij in de eerste hulp belandde. Nadat de patiënt naar huis ging, werd hij een keer midden in de nacht wakker toen hij erg aan het zweten was, en een hoge hartslag had. Hierdoor gaf de ICD een schok, en belde de patiënt 112. In de tussentijd van huis naar EH, kreeg de man nog tenminste 10 ICD schokken. De patiënt moest onder narcose gebracht worden zodat de hartslag omlaag ging, omdat de ICD schokken bleef geven. Wederom werd de patiënt naar huis gestuurd met anxiolytica om de angst te laten afnemen.
Uiteindelijk heeft de patiënt traumabehandeling (EMDR) bij een psycholoog gekregen, om van de angst af te komen, maar de IDC pleeg een probleem. Om de schokken te vermijden tijdens het terugdenken aan angstige gevoelens, werd de ICD uitgeschakeld onder supervisie van een cardioloog. Hierdoor werd de angst beheersbaar.
Arrhythmia
Onderzoek toont aan dat angst en ritmestoornissen (= arrhythmia) aan elkaar gerelateerd zijn. Hoe hoger de angstniveaus, hoe meer risico op ritmestoornissen. Angst is ook gerelateerd aan vroegtijdig overlijden bij ICD patiënten. In de klinische praktijk moet gekeken worden hoe de angstniveaus verminderd kunnen worden, om zo nog een normaal leven te kunnen leiden.
Stress en hartziekten
Sympatische activatie
Gedragsmatige activatie
Beenmerg activatie
Sympatische activatie
hypertensie (= hoge bloeddruk) en ritmestoornissen
- hypertensie
- atherosclerose
- tachycardia
- hartfibrillatie
Hypertensie
Arteriële stijfheid →
hogere bloeddruk → dikkere linker ventrikel doordat er meer kracht nodig is voor de bloedstroom → hartspier heeft meer bloed nodig dan geleverd kan worden
Atherosclerose
Schade aan de slagaders (scheurtjes) → ontstekingsreactie → glucose en vet bouwen plaque op in de scheurtjes (epinephrine laat plakkerigheid van circulerende plaquestukjes toenemen, waardoor het makkelijker in de scheurtjes blijft plakken) → ontsteking → atherosclerotische plaque → scheur van een plaque → propje door het lichaam → hart- of herseninfarct.
Tachycardia
Hele hoge hartslag
Hartfibrillatie
HPA-axis opwinding tijdens stress →
niveaus van glycogeen gaan omhoog (vrijkomen van glucose) → glycogeen blokkeert de communicatie tussen myocardiale cellen → leidt tot een verstoring in elektronische communicatie tussen cellen → geleiding in het hart niet meer goed. Het hart gaat trillen in plaats van kloppen → fibrillatie.
Gedragsmatige activatie
via ongezond gedrag ervoor zorgen dat je hart- en vaatstelsel beschadigd wordt, waardoor er plaque kan vormen (= atherosclerose).
֍ Slecht dieet/ ongezond eten: veel vet en suikers. ֍ Roken.
֍ Fysieke inactiviteit.
Beenmerg activatie
relatief nieuw mechanisme wat uitlegt dat door beenmerg activatie atherosclerose kan ontstaan en verergeren.
֍ Ontsteking van weefsel. ֍ Bloedstolling → propjes.
Cortisol en hartaanval
Uit onderzoek blijkt dat naarmate de cortisolniveaus stijgen, het risico op een hartaanval toeneemt ongeacht men wel of geen hart- en vaatziekten heeft. Echter, is het effect in de groep die al hart- en vaatziekten hebben groter.
Cardiovasculaire ziektes en de amygdala
De amygdala helpt bij het identificeren van angst en paniek situaties. Het beoordeelt hoe gevaarlijk een situatie is. Veel stressvolle ervaringen kunnen zorgen voor een verstoring van de werking van de amygdala. Wanneer de amygdala geactiveerd wordt (wanneer men iets als angstig interpreteert), activeert het op zijn beurt het beenmerg wat ervoor zorgt dat er in de aderwanden ontstekingen kunnen ontstaan. Vervolgens wordt atherosclerose in gang gezet, waardoor je een verhoogd risico hebt op cardiovasculaire ziekten.
Acute stress
Door adrenaline
- Arrhythmia: ritmestoornissen waarbij het
hart heel groot wordt in angstige situatie.
- Takotsubo: ziekte van de hartspier waarbij de linkerkamer niet meer goed pompt. Dit kan optreden door langdurige, hevige emotionele stress
- Angina pectoris (= pijn op de borst) door vasoconstrictie.
Takotsubo
Takotsubo: ziekte van de hartspier waarbij de linkerkamer niet meer goed pompt. Dit kan optreden door langdurige, hevige emotionele stress
Angina pectoris
Angina pectoris (= pijn op de borst) door vasoconstrictie.
Chronische stress
Langzaam en geleidelijk verloop
- hoge bloeddruk
- aneurisme; uitstulping van de anderen door verzwakking van de aderwand door hoge bloeddruk.
- myocardiala ischemie; verloopt door een proces van jarenlange atherosclerose.
Stressvolle gebeurtenissen veroorzaken vaak ischemische episodes waarbij mensen geen klachten hebben. Wanneer het cardiovasculaire systeem eenmaal beschadigd is, wordt het gevoelig voor acute stressoren.
Aneurisme
uitstulping van de anderen door verzwakking van de aderwand door hoge bloeddruk.
