HC1 Flashcards
Psychologische definitie stress
Stress is een conditie of gevoel die een persoon waarneemt waarvan de persoonlijke en sociale vraag groter is dan de persoon aan kan. Hierbij wordt de perceptie over of men iets wel of niet aankan meegenomen, en ligt niet zozeer de nadruk op de daadwerkelijke situatie
Fysiologische definitie stress
een constellatie van gebeurtenissen, bestaande uit een stimulus/ stressor die een reactie in de hersenen teweegbrengt (= stress perceptie), die fysiologische vecht of vlucht systemen in het lichaam activeert (=stress respons).
Verschuiving van stressvolle gebeurtenissen
Vroeger; bedreiging voor het lichaam
- Acute fysieke crisis; aangevallen door een dier of oorlog
- Chronische fysieke crisis; langere tijd voedseltekort
Nu;
- psychologische crisis
- sociale crisis
- voortdurende psychologische stress
Door de verschuiving van fysieke naar psychologische stress, worden we…
niet meer lichamelijk bedreigd, maar waarom moeten we dan iets aan die stress doen? Aangezien het iets is wat door onze eigen perceptie gemaakt wordt.
Onderzoek heeft het volgende aangetoond al het gaat de invloed van stress op gezondheid;
• Acuut: stress heeft invloed op gezondheid, zoals hartritmestoornis.
• Stress → psychologische problemen → gezondheid, door stress kun je eerder depressief raken waardoor je slechtere zelfzorg hebt, wat invloed heeft op je
gezondheid.
• Stress → psychologische problemen → gedragscomponenten → gezondheid,
door stress en bijkomende psychologische problemen kun je gaan roken, drinken of drugs gebruiken, wat invloed heeft op je gezondheid.
Een paar gevolgen van stress;
• Stress maakt mensen “ziek” zonder dat ze een ziekte hebben, waardoor er onnodig gebruik wordt gemaakt van de gezondheidszorg.
• Verhoogt de kans op mentale en fysieke gezondheidsproblemen.
• Negatieve invloed op het herstel na een ziekte of blessure.
• Negatieve invloed op de effecten van medische interventies; mensen houden
de behandeling minder lang vol of ze nemen hun medicatie niet op de juiste
manier.
• Negatieve invloed op de communicatie tussen patiënt en arts; mensen
onthouden minder informatie die de arts vertelt of stellen niet genoeg vragen.
Homeostase
Dit is wanneer alles in het lichaam ideaal is, dus wanneer er genoeg zuurstof is, de temperatuur goed is, etc. Je lichaam en hersenen streven naar het verstellen van de homeostase.
Stressor
Alle factoren die een moment van homeostase kunnen verstoren.
Een stressor kan ook een verwachting zijn van een gebeurtenis, dan wordt er al een stressrespons opgewekt zonder dat er echt een dreiging is.
Stressreactie
een actie van het lichaam om de homeostase te herstellen.
Stress als iets adaptiefs
Stress is vaak ook adaptief. Onze stressrespons waarschuwt ons voor dingen. Als je in een levensgevaarlijke situatie bent is het fijn dat je lichaam aangeeft dat je moet vechten of vluchten. Deze stress is vaak van korte duur. Als je uit de situatie bent zou de stress omlaag moeten gaan. Het herstel zou dan ook snel moeten zijn.
Wanneer word stress dan slecht?
Als stress chronisch wordt dan wordt het ongezond. Als het lang aanhoudt begint het aanslag op je lichaam te hebben. Dit is ook stress waarvan je minder snel herstelt, zoals mentale stress i.p.v. fysieke stress. Ook als de stress heel ver voor de stressor begint is dat niet gezond. Wanneer je bijvoorbeeld nu al stress ervaart voor het tentamen terwijl het tentamen pas over een aantal weken is.
Kenmerken adaptieve stress
Acuut
Van korte duur
Snel herstel
Bereidt het lichaam voor op gevaar
Signaleert gevaar
Kenmerken ontregelde stress
Chronisch
Van lange duur
Langzaam herstel, zoals mentale stress
Vroeg begin voor de stressor
Bereidt lichaam voor op niks
Signaleert niks
Er moet genoeg tijd tussen responses zitten;
zodat je kunt herstellen. Naarmate de stressor steeds groter wordt, en het herstel steeds uitgesteld wordt, dan wordt de stress ongezond.
Positieve conscequenties
Kortdurende stress: duurt een aantal minuten tot uren.
֍ Verhoogt de immuunreactie: voorbereiden op verwonding.
֍ Verbetert de mentale en fysieke prestatie: betere concentratie, en optimale
functionering
֍ Langzamere progressie van kanker
Chronische stress: duurt een aantal uren per dag voor een aantal weken of maanden.
֍ Onderdrukt symptomen van auto-immuunziekte.
Kortdurende stress
Duurt een aantal minuten/uren
Chronische stress
Duurt een aantal uren per dag voor een aantal weken/maanden
Negatieve consequenties
• Korte termijn
֍ Emotioneel: negatief humeur.
֍ Cognitief: verslechterde concentratie en geheugen.
֍ Gedragsmatig: roken, alcoholgebruik.
֍ Biologisch: verslechterd immuun- en endocriene systeem.
• Lange termijn
֍ Gezondheid: auto-immuunziekte, cardiovasculaire aandoeningen,
progressie van kanker, vatbaarder voor virale en bacteriële infecties, slechtere wondgenezing.
Immuno-responses
- immuno-protective responses
- immuno-pathological responses
- immuno-regulatory responses
Immuno-protective responses
bevorderen wondgenezing, verwijderen infecties en kanker en mediëren vaccin-geïnduceerd immunologisch geheugen.
Immuno-pathological responses
bedoeld tegen het eigen lichaam (auto
• immuunziekten) of ongevaarlijke antigenen (allergieën) en responses die een
chronische, niet oplosbare ontsteking hebben.
Immuno-regulatory responses
immuun cellen en factoren die de functie van
andere immuuncellen downreguleren.
Charles darwin;
Organisms capable of adapting to changing environment will survive.” Wanneer er bedreigende situaties zijn heeft het organisme dat zich het best heeft aangepast de meeste kans op overleving. Aanpassingsvermogen van organismen is belangrijk voor de overleving. Op het moment dat je lichaam je niet kan aanpassen aan de stress dan kun je schadelijke effecten ervaren.
Claude bernard
“Milieu interieur”. De innerlijke staat van een organisme moet in balans blijven om je aan te kunnen passen aan de omgeving.
Walter B cannon
“Fight or Flight response”. Dit was een manier om te verklaren hoe organismen kunnen omgaan met stress. De fight of flight respons is een activatie van het zenuwstelsel waarbij je in actie komt. Er komt een boost aan energie waarbij je bereidt bent te vechten of vluchten om de kans
op overleving groter maken
Autonome zenuwstelsel
speelt een belangrijke rol bij de fight or flight respons, waarmee het onze handelingen aanstuurt. Het bestaat uit sympathische en parasympatische deel. Beide delen zijn actief en moeten in balans zijn.
