HC.3 - De geschiedenis van de oncologie Flashcards
Door welke vijf factoren is het beeld van kanker veranderd?
Het is steeds zichtbaarder door:
- wetenschappelijk inzicht in mysterie
- Speciale instellingen, wetgeving (bevolkingsonderzoek), beleid, etc.
- groeiende morbiditeit en mortaliteit (meer mensen heb het)
- Publieke angst
- tegelijk stilte en stigma (gevoelig onderwerp waardoor moeilijk over praten)
Wat draagt bij aan het beeld van kanker in een bepaalde perioden?
- Geneeskunde (wetenschap)
- cultuur en maatschappij
- behandelingen: geven hoop (genezen), maar ook angst (heftige behandelingen)
Er zijn twee hoofdgroepen met behandelingen en dit kan beiden weer ingedeeld worden in 2 groepen. Wat zijn deze groepen en vanaf wanneer spelen zij al een grote rol?
Lokaal:
1. chirurgie: van oudsher maar vooral vanaf late 19e eeuw (eind 1800)
2. RT: vanaf vroege 20e eeuw (1900)
Systemisch:
1. chemo: vanaf medio 20e eeuw (1950)
2. immunotherapie en target therapy: vanaf eind 20e/begin 21e eeuw (1990-heden)
Waarmee begon en wanneer begon de groei van onderzoek naar anti-kanker medicijnen?
In de VS met Mary Lasker uit liefdadigheid door
- fondsenwerving
- PR-campagnes (publiek)
Hierdoor ging het budget van het national cancer institute (1937) enorm omhoog
Wie was Sydney Farber en wat was zijn rol bij het onderzoek naar anti-kankermedicijnen?
Een patholoog, leukemie arts en onderzoeker
Was ook een fondsenwerver die zich ging richten op leukemie
- oprichten Jimmy Fund clinic –> Disney world fused with cancer land –> als goede manier om geld en aandacht te krijgen voor kankeronderzoek
Hoe en wanneer begonnen de eerste onderzoeken voor ALL?
Laat 1940 experimenten met toxische middelen
Jimmy fund clinic: Disney world fuseerde met Cancerland –> hierdoor meer geld en aandacht voor kankeronderzoek
Wat is het grootste prestatie op het gebied van kanker volgens Le Fanu? Waarom?
Behandeling van ALL
- hiermee iets oplossen wat eerst onoplosbaar leek
- kinderen met toxische geneesmiddelen –> lef
- Waren geneesmiddelen die eigenlijk matig werkten (maar toch gelukt)
- Er was grote intellectuele machinerie nodig om kleine verbeteringen op te merken (RCT)
- Er was sprake van veel doorzettingsvermogen want zoektocht 25 jaar
Hoe en wanneer waren de eerste experimenten op het gebied van kankerbehandeling?
WOII
- mosterdgas: zagen dat enorm destructieve uitwerking op WBC (of overlijden aan gas of hieraan) –> dit was wel later een aanknopingspunt voor onderzoek naar leukemie
- gezondheid van soldaten was belangrijk –> hierdoor ook groter belang voor onderzoek
bvb zo ook penicilline ontdekt
Wat was de eerste fase van de anti-kanker medicatie?
Va jaren 40 ontdekking anti-cancer drugs
Door
1. toeval
2. trial on error –> kijken of er celdodende werking was van middel
- begon met mosterdgas (per toeval ontdekt)
- aminopterine/MTX
- actinomycine
- steroiden
- vincristine
- cisplatine
Wat was fase 2 van onderzoek naar anti-kanker medicatie?
Voor aantonen echt celdodende werking was grootschalig en systematisch evaluatie onderzoek nodig
–> Geld voor verzamelen en instituten oprichten
- American cancer chemotherapy national service centre (va 1954)
- meer dan 200 000 stoffen in 10 jaar onderzocht met trial on error
Wat was het effect van 25 jaar kankeronderzoek 1945-1971 op ALL?
- teleurstellend
1000 kinderen behandeld waarbij slechts 2 genezen waren = > 5 jrO (1 inmiddels overleden)
Was een doodlopende weg
- onacceptabele toxiciteit
- onzekerheid uitkomst
- resistentie tegen middelen
- infiltratie leukemie in hersenen doordat de tijd vorderde
- professionele isolatie
Wat was fase 3 in het anti-kanker medicijn onderzoek?
vanaf jaren 60 eerst filosofische doorbraak (Skipper) hierdoor ontdekt dat:
- als een middel aanslaat er slechts een % kankercellen wordt aangepakt (en % dus niet) en als het werkt moet je dus NIET de dosis verlagen want dit geeft kans aan niet reagerende cellen om weer te groeien en resistentie te ontwikkelen
als aanslaat: dosis verhogen om:
- verhoogt % dat reageert
- lager % dat systemisch kan ontwikkelen
Dus een psychologische doorbraak: zo krachtig mogelijk en koste wat het kost kanker bestrijden
EN een praktische doorbaak: combinatie van chemo en RT
Wat was dus de eerste grote doorbaak van de anti-kanker therapie?
Door dr Pinkel
- cocktail van verschillende middelen geven zodat meer effect en voorkomen resistentie
- Gewone chemo niet bij hersenen dus chemo toedienen op hersenvocht + RT-hersenen
Maar GEEN effect
–> Dosis verdubbelen
Enorme toename aan overleving
5jrO van 0,07% naar > 50% (later > 70%)
Total therapy
Wat ontstond na de doorbaak van dr Pinkel?
Nixons war on cancer
- enorm optimisme: omdat zeldzame kanker genezen ook groot opzetten voor alle kankers
National cancer act getekend waardoor veel meer geld (subsidies)
Doel:
Nu ook voorkomen van solide tumoren (of genezen)
Hoe keek dr Pinkel naar de ontwikkelingen die hij had geboekt met de therapie?
- middelen zijn per toeval ontdekt
- werkingsmechanismen van middelen zijn nauwelijks begrepen
- behandeling alleen onvoldoende om de genezing van ALL te verklaren –> hij denkt dat behandeling lichaam in staat zelf het zelf op te ruimen