HC.10 Farmacotherp Flashcards
Welke middelen gebruiken we voor symptoombestrijding bij Astma en COPD?
- B2-receptor agonisten
- M-receptor antagonisten
- theofylline
- glucocorticocoïden
- cysteïnyl leukotrieen receptor antagonist (montelukast)
- IgE antilichaam
Vat de B2 receptor agonist samen (5)
- bronchodilatatie (via Gs-adenyl cyclase-cAMP pathway)
- kort- vs. langwerkend (SABA VS. LABA)
- verminderde afgifte ontstekingsmediatoren uit mestcellen
- B2 receptor downregulatie
- bijwerkingen; vasodilatatie, aritmiën, tremor, transpiratie
Vat de M receptor antagonisten samen (8)
- M1 faciliteert nicotinerge transmissie in ganglia
- M2 (presynaptisch) remt ACh release
- M3 zorgt voor bronchoconstrictie en mucussecretie
- langwerkend: LAMA
- blokkade M3 > M1»_space;> M2
- soms bronchoconstrictie (via M2 blokkade)
- geen of licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten
- placebo-achtig bijwerkingenprofiel
Wat is en doet theofylline?
- Bronchodilatator omdat het fosfodiësterase (enzym dat cAMP en cGMP afbreekt) remt en/of adenine receptoren blokkeert
- smalle therapeutische breedte en daarom zeker niet toepassen bij kinderen
Wat zijn en doen glucocorticosteroiden?
- ontstekingsremmers (↓infiltratie ontstekingscellen en -mediatoren): ↓hyperreactiviteit en ↑longfunctie
- stabiliseren slijmvliezen en verlagen gevoeligheid van receptoren voor onstekingsmediatoren en bronchusvernauwers
- verhogen b2-receptor dichtheid (ideaal i.c.m. B2-receptor agonist)
Welke maatregelen kun je treffen om de forse bijwerkingen van glucocorticoiden te verminderen?
- lokaal toedienen (inhalatie)
- vorming actieve metaboliet soms pas in long
- +/- geen opname uit maagdarmkanaal
- snelle omzetting in lever tot ongevaarlijke metaboliten
- vooral GR-selectieve stoffen (niet MR)
Wat doen cysteinuyl leukotrieen?
zorgen voor bronchroconstrictie, hyperreactiviteit, slijmsecretie en >vaatwandpermeabiliteit
Waarom kan je IgE antilichamen gebruiken als behandeling voor astma?
sommige vormen van astma zijn te wijten aan een hoog IgE gehalte
Wat is het farmacotherapieschema voor astma?
- inhalatiesteroïd + SABA indien nodig
- inhalatiesteroïd + SABA dagelijks
- inhalatiesteroïd + LABA
- > dosis inhalatiesteroïd = LABA
- > > dosis inhalatiesteroïd + LABA en overweegt evt. LAMA, montelukast, omalizumab
Welke middelen worden minder gauw toegepast bij COPD?
steroiden
Wat is het farmacotherapieschema voor COPD?
- SABA en/of SAMA
- LABA en/of LAMA
- evt. steroïden en/of fosfodiësterase remmer
Welke toedieningsvormen onderscheiden we?
- spuitbuisje = dosisaërosol –> dosisafgifte d.m.v. drijfgas
- poederinhalator
- -> dosisafgifte door krachtige inademing
- vernevelaar
- -> verneveloplossing, langzame toediening
Waar zorgt omalizumab (IgE antilichaam –> biological) voor?
- minder exacerbaties
- lagere steroïdbehoefte
- betere kwaliteit van leven
Waar moet je aan denken als de farmacotherapie niet werkt?
- slechte therapietrouw
- onvoldoende inhalatietechniek
- aanhoudende prikkeling uit omgeving
- verkeerde diagnose