HC.10: Farmacotherapie obstructieve longziekten Flashcards
Symptoombestrijding
B2-receptor agonisten
M-receptor antagonisten
Theofylline
Glucocorticoiden
Cysteïnyl leukotrieen receptor antagonist
Antilichamen tegen IgE of interleukines
B2-receptor agonisten
Bronchodilatatie
Kort vs. langwerkend (SABA vs. LABA)
Verminderde afgifte ontstekingsmediatoren uit mestcellen
B2-receptore downregulatie
Bijwerkingen B2-receptor agonisten
Vasodilatatie (reflex tachycardie)
Aritmiën
Tremor
Transpiratie
M-receptoren
M1 faciliteert nicotinerge transmissie in ganglia
M2 remt ACh release
M3 zorgt voor bronchoconstrictie en mucussecretie
Effecten M-receptor antagonisten
Blokkade M3 > M1»_space;> M2
Soms via M2 blokkade bronchoconstrictie
Geen of licht verhoogd risico op hart- en vaatziekten
Placebo-achtig bijwerkingenprofiel
Theofylline
Bronchodilator omdat het fosfodiësterase remt en/of adenosine receptoren blokkeert (dubieus)
Smalle therapeutische breedte en daarom zeker niet toepassen bij kinderen
Effect glucocorticosteroïden
Ontstekingsremmers
–> Hyperreactiviteit omlaag en longfunctie omhoog
Stabiliseren slijmvliezen en verlagen gevoeligheid van receptoren voor ontstekingsmediatoren en bronchusvernauwers
Verhogen B2-receptordichtheid
Bijwerkingen glucocorticosteroïden
Forse bijwerkingen dankzij binding aan glucocorticoid en mineralcorticoöd receptor buiten long long. Daarom:
- Lokaal toedienen
- Geen opname uit maagdarmkanaal
- Snelle omzetting in lever tot ongevaarlijke metabolieten
- Vooral GR-selectieve stoffen
Montelukast
Cysteïnyl leukotrieen receptor
Ontstaat o.i.v. lipoxygenase uit arachidonzuur en zorgt voor bronchoconstrictie, hyperreactiviteit, slijmsecretie en verhoogd vaatwandpermeabiliteit
o.a. geschikt bij kinderen in geval van inhalatie techniek problemen
Biologicals
Sommige vormen van astma zijn te wijten aan een hoog IgE gehalte: wegvangen met omalizumab
IL-5 reguleert de activatie/functie van eosinofielen: wegvangen met mepolizumab
IL-4 en IL-13 reguleren inflammatie: wegvangen met dupilumab
Astma vs. COPD
Middelen zijn identiek, steroïden worden echter minder gauw toegepast bij COPD
Bij COPD: start met SABA en/of M-receptor blokker, vervolgens de langwerkende varianten en pas daarna eventueel steroïden
Waarom per inhalatie
Lokale therapie
- Lager doseren
- Minder systemische bijwerkingen
- Snelle absorptie
- Hoge concentratie in longen
- Patiëntvriendelijk
Systemische therapie
Longdepositie
Longdepositie afhankelijk van:
- Deeltjesgrootte aërosol
- Diameter van de luchtwegen
- Inspiratoire flow / ademhalingspatroon
Toedieningssystemen
Dosisaërosol
- Met voorzetkamer
- Breath actuated
Droogpoederinhalatoren
Vernevelaats
- Jetvernevelaar
- Mesh vernevelaar
- Slimme vernevelaars
Soft mist inhalers
