HC10 - Diabetes Mellitus Flashcards
Waaruit bestaat de pancreas?
Uit een endocrien en een exocrien deel
Wat is het endocriene deel van de pancreas en waar bestaat die uit?
Dat zijn de eilandjes van Langerhans met beta- en alfa-cellen
Wat produceren alfa- en beta-cellen?
Alfa: glucagon
Beta: insuline
Welke twee aandoeningen kunnen de B-cellen krijgen?
- Ze geven te weinig hormoon af (hyperglycemie -> diabetes mellitus)
- Ze geven te veel hormoon af (hypoglycemie -> insulinoom)
Wanneer is er sprake van diabetes mellitus?
Wanneer er sprake is van een persisterende hyperglycemie.
In de praktijk houdt dit in dat er glucose in de urine is terug te vinden
Waar wordt diabetes mellitus gemeten?
In het veneuze plasma van een nuchter dier
Hoe kun je diabetes mellitus indelen?
- Aan de hand van insulinebehoefte (insuline-afhankelijk en insuline-onafhankelijk, maar dit is niet nuttig want dieren kunnen overlopen tussen groepen)
- Aan de hand van de pathogenese; primair of secundair (oorzaak in de endocriene pancreas of daarbuiten, maar het is vrijwel altijd primair)
- Aan de hand van de humane indeling
Hoe werkt de indeling van DM aan de hand van de humane indeling?
- Type 1 DM
- Type 2 DM
- Overige specifieke types DM (type 3)
- Zwangerschaps DM
Wat houdt type 1 DM in?
Er is dan sprake van (autoimmune) destructie van de beta-cellen, waardoor er geen of te weinig insuline secretie is
Wanneer komt type 1 DM voor?
- Mens: op jonge leeftijd
- Hond: op middelbare of oudere leeftijd
Wat zie je hier?
Links: normale pancreas met eilandje van Langerhans
Rechts: pancreas na destructie eilandje van Langerhans
Wat houdt type 2 DM in?
Er is dan sprake van insulineresistentie vooral door overgewicht of inactiviteit (lifestyle factors dus)
Wat zijn risicofactoren voor type 2 DM?
Leeftijd (ouderdom) en genetische factoren
Hoe kun je een relatief insulinegebrek krijgen bij type 2 DM?
Omdat er sprake is van een insulineresistentie ga je veel glucose meten in het bloed. Dit merkt het lichaam zelf ook op waardoor het steeds meer insuline gaat produceren. Hierdoor krijg je hydropische degeneratie van de beta-cellen, waardoor er geen overmaat aan insuline meer kan worden geproduceerd om te compenseren voor de resistentie.
Het is relatief omdat insuline vast heel hoog zal zijn, maar dus niet genoeg.
Als alle beta-cellen kapot zijn krijg je een absoluut tekort.
Wat is, naast hydropische degeneratie, een andere oorzaak van het kapot gaan van de beta-cellen bij DM type 2?
Amyloïdose
De beta-cellen maken namelijk ook nog amyline uit, en scheiden dit in hetzelfde secretieblaasje met insuline uit. Als er dus heel veel insuline wordt uitgescheiden wordt er automatisch ook veel amyline uitgescheiden. Dit gaat samenklonteren en vormt amyloïd (wat toxisch is voor beta-cellen)
Wat zie je hier?
Amyloïdose van de eilandjes van Langerhans
Welke oorzaken hebben overige specifieke types DM (type 3)?
Hoe ziet ‘zwangerschaps DM’ bij de hond er uit?
Gedurende een normale cyclus wordt er een geel lichaampje geproduceerd, wat er voor zorgt dat er nog voor twee maanden progesteron wordt teruggevonden. Progesteron zorgt voor groeihormoonproductie in de melkklieren, wat naar het bloed gaat. Dit levert insulineresistentie op.
Wat is de therapie van ‘zwangerschaps DM’ bij honden?
De eierstokken verwijderen, zodat er geen progesteron meer wordt geproduceerd.
Je moet dit snel doen, want na drie weken gaat de suikerziekte nooit meer weg
Wat heeft de lage insuline/glucagon ratio voor gevolg voor het vet metabolisme?
Wat zijn de lange termijn complicaties van hyperglycemie?
Je krijgt sorbitol-vorming en glycering van eiwitten, wat kan leiden tot een cataract, neuropathie, nefropathie of retinopathie
Wat is een cataract?
Vertroebeling van de lens bij een diabeet.
Dit komt door de opslag van sorbitol in de lens, en door glycering van de lens eiwitten
Wat is er mis met deze kat?
Deze kat loopt op zijn hakken door neuropathie, veroorzaakt door sorbitol opslag en glycering van de eiwitten daar, waardoor de zenuwgeleiding vermindert.
Waar moet je op letten bij behandeling met insuline bij een kat?
- Het werkt max 12 uur (dus 2 maal daags s.c. toedienen)
- De dosering moet je lichtelijk gokken, want er is een resistentie. Het is afhankelijk van de plasmaglucose concentratie bij diagnose en het gewicht
Hoe kun je de gegeven insulinedosis checken of het gewerkt heeft?
Je controleert door het meten van de plasmaglucoseconcentratie (bij katten +/- 4 uur na insulinegift).
Afhankelijk van de plasmaglucoseconcentratie wordt de dosis insuline aangepast:
