HC 9 Dementie

Question 1

Delier

Answer 1

Acute verwardheidstoestand na het acuut ziek worden of operatie -> delier ontstaat makkelijker bij kwetsbaar brein

Question 2

Dementie

Answer 2

Een chronische, progressieve aandoening met een geleidelijke verslechtering van cognitieve functies, zonder bekende genezing maar met symptomatische behandelingsopties.

Question 3

Mild cognitive impairment (MCI)

Answer 3

Cognitieve achteruitgang -> beperkt niet in het dagelijks functioneren

Question 4

FDG-PET

Answer 4

Kijkt naar het glucosemetabolisme en functioneren van het brein i.p.v structuren van het brein

Question 5

MRI-scan

Answer 5

De hippocampus zie je bij Alzheimer duidelijk verschrompelen -> je ziet hersenvocht ervoor in de plaats komen

Question 6

Degeneratieve vormen

Answer 6

Gaan samen met echte schade aan het brein, met bijvoorbeeld een stapeling van schadelijke Tau eiwitten of andere breinpathologie

Question 7

Non-degeneratieve vormen

Answer 7

Gaan over wat zich buiten het brein afspeelt, bijvoorbeeld vasculaire schade, zoals atherosclerose, boksers-dementie, infectie, breinschade, vergiftiging of orgaanfalen -> dementie symptomen

Question 8

NINCDS-ADRDA criteria Alzheimer

Answer 8

Mate waarin je aan criteria voldoet, maakt diagnose meer of minder waarschijnlijk (definite, probable, possible, unlikely)

Question 9

NINDS-AIREN criteria Vascular Dementie

Answer 9

Mate waarin je aan criteria voldoet, maakt diagnose meer of minder waarschijnlijk (definite, probable, possible, unlikely)

Question 10

Alzheimer Dementie

Answer 10

Geleidelijk beloop -> in vroeg stadium geheugenproblemen en vergeetachtigheid

Question 11

Vasculaire dementie

Answer 11

Plotselinge veranderingen -> motorische en balansproblemen. In vroeg stadium traagheid en minder flexibiliteit

Question 12

Lewy Body dementie

Answer 12

Heel wisselend beloop -> hallucinaties, wanen, verminderde aandacht en concentratie, spontaan parkinsonisme (ook REM slaapstoornissen)

Question 13

Frontotemporale degeneratie (FTD)

Answer 13

Progressieve gedrags- en persoonlijkheidsveranderingen die sociale problemen opleveren door Tauopathie (Tauo eiwit stapelt zich op in frontaalkwab) -> verminderde sociale skills, toename taalbeperkingen en perseverend/compulsief gedrag

Question 14

Parkinson dementie

Answer 14

Eerst parkinson verschijnselen, later dementie verschijnselen

Question 15

Lewy body dementie

Answer 15

Eerst dementie verschijnselen, later parkinson verschijnselen (of tegelijk)

Question 16

Pathologie Alzheimer

Answer 16

Bij Alzheimer begint het met amyloide plaque vorming -> Tau plaques (tangles)
Membraan eiwit APP (op chromosoom 21) wordt door enzymen opgeknipt -> als dat door een verkeerd enzym wordt geknipt, of je hebt meer APP, dan zorgt dat tot plaquevorming. Het immuunsysteem probeert dit op te ruimen, hierdoor ontstaat inflammatie -> ontsteking zorgt ervoor dat omliggende hersencellen verloren gaan

Question 17

Mixed dementie

Answer 17

Een combinatie van typische eiwitstapeling, vasculaire schade en klontering van andere eiwitten

Question 18

Wanneer wat?

Answer 18

LB rondom motorische plekken -> Parkinson
Diffuus i.c.m Tau -> LBD
Plaques bij -> Alzheimer

Question 19

Beloop Alzheimer

Answer 19

• Stemmingsveranderingen (apathie)
• Cognitieve veranderingen
• Functionele problemen
• Gedrags- en motorische problemen

Question 20

Stadia van Alzheimer

Answer 20

Al heel lang voordat de dementieverschijnselen tot uiting komen is Alzheimer aan het ontwikkelen:
1. Presymptomatische fase (amyloide op PET zichtbaar, minder amyloide beta in CSF, asymptomatisch)
2. Mild Cognitive impairment (Neurodegeneratie: meer Tau in CSF, episodisch geheugen aangedaan, maar geen dementie)
3. Dementie

Question 21

Cholinesterase inhibitors (Ach-I)

Answer 21

Acetylcholine is belangrijk voor de prikkeloverdracht in de hippocampus -> als er celdood optreedt en er minder Ach beschikbaar is, kunnen cholinesterase inhibitors de afbraak van Ach remmen (je remt het afbraakenzym) -> meer Ach beschikbaar -> minder vergeetachtig
-> werkt goed bij LBD (onderdrukking hallucinaties)
-> werkt goed bij parkinson
-> minder bij AD ouderen

Question 22

NMDA Antagonist

Answer 22

Werkt in op de overdracht van glutamaat (disbalans glutamaat bij Alzheimer) -> je voorkomt overmatige signaaloverdracht van glutamaat waardoor je celdood voorkomt
Beperkingen: 1) Wordt gegeven in te laat stadium 2) werkzaamheid is heel beperkt (wel werkzaam bij agressie bij dementie)

Question 23

Doel behandeling

Answer 23

• Voorkomen institutionalisering (verbeteren of vertragen achteruitgang)
• Verlichten gedragsproblemen

Question 24

Gedragsproblemen bij dementie

Answer 24

1. Fysiek ongemak en omgevingsfactoren
2. Psycho-educatie
3. Afleiding en gedoseerde en prettige prikkels
4. Medicatie weinig effectief en kan ook bijwerkingen geven

Question 25

Agitatie bij Alzheimer

Answer 25

1. Antipsychoticum in lage dosis (korte termijn)
2. Antidepressiva

Question 26

Depressie bij Alzheimer

Answer 26

• Apathie -> Ach-I
• Depressie -> Antidepressiva
• Parkinson/LB -> TCA (want antidepressiva kunnen verergering van Parkinson klachten geven)

Question 27

Amyloid-cascade hypothese

Answer 27

AD wordt veroorzaakt door accumulatie van toxische AB, die zich vormen tot plaques, hyperfosforylering van Tau, vorming van neurofibrillaire kluwen, synaptische disfunctie en uiteindelijk neuronverlies met geheugenverlies en dementie