HC 5 Schizofrenie / antipsychotica

Question 1

Psychose

Answer 1

Een kwetsbaarheid die voor iedereen anders is maar waar je altijd een manier kunt vinden om er mee te leven -> uit de hand gelopen menselijke eigenschap
- Psychotische symptomen, manie, depressie, cognitieve problemen, motivationele problemen

Question 2

Psychose 2.0

Answer 2

Een set van symptomen waarbij mentale capaciteit, effectieve reactie en capaciteit om de werkelijkheid te herkennen, communiceren en te relateren aan anderen verslechterd is

Question 3

Psychotische symptomen

Answer 3

Wanen, hallucinaties, verlies van gevoel van zelf, intrusieve gedachten

Question 4

Positieve symptomen

Answer 4

Wanen, hallucinaties -> klachten komen erbij

Question 5

Negatieve symptomen

Answer 5

Minder emotionele expressie en verminderde motivatie -> vermindering van bepaalde ervaringen)

Question 6

5 hoofdsymptomen van schizofrenie

Answer 6

1. Hallucinaties
2. Wanen
3. Gedesorganiseerde spraak
4. Negatieve symptomen
5. Gedesorganiseerd / abnormaal motorisch gedrag

Question 7

Paranoïde psychose

Answer 7

Projectie van paranoïde (gedrag), hostiele strijdlust, idee van grandioosheid, gevoel van beoordeeld worden

Question 8

Disorganized/excited psychose

Answer 8

Mensen zijn niet meer in staat om goed voor zichzelf te zorgen -> conceptuele disorganisatie, disoriëntatie, opwinding

Question 9

Depressieve psychose

Answer 9

Psychomotore retardatie en apathie, angstig zelf-straffend en schuldgevoelens (VOORAL perceptuele en motore verstoringen)

Question 10

Parkinson-psychose (PDP)

Answer 10

Verlies van SE neuronen -> upregulatie van 5HT2A-receptoren -> overactivering van glutamaterge pyramidale neuronen -> overmatig afgifte glutamaat -> hyperactiviteit van de mesolimbische DA-pathway -> wanen en hallucinaties

Question 11

Hoe kan dementie tot psychotische symptomen leiden?

Answer 11

Plaques, tangles, lewylichamen of schade door beroerte kan glutamaterge piramidale neuronen en GABA-erge interneuronen vernietigen -> verlies van GABA-inhibitie -> niet tegengaan van stimulatie 5HT2A-receptoren door GABA -> netto toename van glutamaterge neurotransmissie
+ overmatig afgifte van glutamaat in de VTA (wanen en auditieve hallucinaties)
+ overmatig afgifte van glutamaat in visuele cortex (visuele hallucinaties)

Question 12

3 Theorieën verklaren psychoses

Answer 12

1. Dopamine theory -> Hyperactieve dopamine bij de D2 receptoren in het mesolimbische pathway
2. Glutamaat theory -> NMDA receptor hypofunctie
3. Serotonine theory -> 5HT2A hyperfunctie in de cortex

Question 13

Postsynaptische dopamine receptoren

Answer 13

• D1-like: excitatoir (D1 & D5)
• D2-like: inhibitoir (D2, D3, D4)

Question 14

Presynaptische receptoren

Answer 14

• D2/D3 autoreceptoren aan de AXON kant (voorkomt DA afgifte)
• D2/D3 autoreceptoren in het SOMATODENDRITISCHE gebied (netto minder afifte dopamine)

Question 15

Ventrale tegmentum area (VTA)

Answer 15

Hier wordt DA aangemaakt

Question 16

Klassieke dopamine hypothese

Answer 16

Mesocorticale hypoactiviteit zorgt voor een tekort aan DA in de PFC en daarom voor negatieve, cognitieve en affectieve symptomen van schizofrenie

Question 17

Mesolimbisch dopamine pathway

Answer 17

Van VTA -> Nucleus accumbens (NA; Het beloningscentrum)

Question 18

Nigrostriatale dopamine pathway

Answer 18

Van Substantia Nigra -> Basale ganglia of Striatum (te weinig DA leidt tot Parkinson symptomen)

Question 19

Tuberinfundibulaire dopamine pathway

Answer 19

Van Hypothalamus -> Anterior hypofyse (te weinig DA zorgt voor minder remming op prolactine)

Question 20

Thalamic pathways

Answer 20

Disbalans in het filtersysteem (Thalamus) door invloed van DA -> bij schizofrenie teveel dopamine in thalamische subregio’s en disbalans andere neurotransmitters

Question 21

Klassieke dopamine theorie van schizofrenie

Answer 21

1. Teveel dopamine aan nde binnenkant van het brein (mesolimbisch) -> positieve symptomen
2. Te weining dopamine in de cortex (buitenkant) -> negatieve symptomen

Question 22

Glutamaat theorie

Answer 22

NMDA receptor hypofunctie (via GABA interneuron) -> netto meer dopamine in het midden van het brein en netto minder in de cortex

Question 23

Glutamaat

Answer 23

Major activerende neurotransmitter

Question 24

Long-term potentiation (LTP)

Answer 24

Versterking van synapsen door herhaalde activatie

Question 25

NMDA receptor

Answer 25

Ligand gated ion channel voor glutamaat -> betrokken bij LTP en use-it-or-lose-it
1. Leren
2. Geheugen
3. Versterken van synapsen

Question 26

de 3 processen die NMDA receptor activeren

Answer 26

Processen moeten tegelijk gebeuren:
1. glutamaat moet binden
2. glycine moet binden
3. Receptor moet gedepolariseerd worden (magnesium weg want blokkeert receptor)
-> Kanaal open -> Cl- binnen laten -> postsynaptische acties teweeg brengen

Question 27

Presynaptisch 5HT1A

Answer 27

SE bindt aan 5HT1A receptor -> uitschakeling 5HT-neuronale impulsstroom -> minder elektrische activiteit -> minder 5HT afgifte uit synaps (= negatieve feedback)

Question 28

Presynaptisch 5HT2B

Answer 28

SE bindt aan 5HT2B receptor -> meer 5HT neuronale impulsstroom -> meer elektrische activiteit -> meer 5HT afgifte in synaps (= feed foward)

Question 29

Presynaptisch 5HT1B/D

Answer 29

Negatieve feedback autoreceptor (-> minder 5HT afgifte)

Question 30

Serotonine theorie

Answer 30

5HT2A postsynaptische receptor hyperfunctie in de cortex -> disbalans in excitatoire 5HT2A postsynaptische receptor stimulatie op de glutamaat neuronen -> positieve symptomen

Question 31

D2 receptor antagonisten

Answer 31

Conventionele medicatie -> blokkeert binding van dopamine -> effectief in het reduceren van positieve symptomen in het mesolimbisch systeem

Question 32

Nadelen D2 receptor antagonisten (antipsychotica)

Answer 32

1. Meer negatieve symptomen -> door blokkering van beloningssysteem
2. Disbalans tuberinfundibulaire pathway (meer melkafgifte door toename prolactine)
3. Motore bijwerkingen (DIP) = drug induced parkinsonisme
4. Anticholinerge bijwerkingen
5. Antihistamine werking en a1 blokkade

Question 33

5HT2A Antagonist

Answer 33

Effect op hallucinaties (minder positieve symptomen)

Question 34

Extrapyramidale symptomen (EPS)

Answer 34

Alle abnormale motorische symptomen veroorzaakt door D2-receptorblokkers

Question 35

Dopamine D2 partiële agonist (DPA)

Answer 35

Dopamine wordt beter gebalanceerd / gestabiliseerd (op D2 receptoren) -> verminderd bijwerkingen en TD