HC 29 Introductie weekthema Flashcards
- Greenstick
gedeeltelijke breuk
- Alvulsie
fractuur wanneer een stukje bot wordt afgescheurd door een krachtige spierconctractie of ligamenttractie
- Comminutief
drie of meer fragmenten gebroken
- Impactief
botfragementen in elkaar gedrukt
Fractuur classificatie
- Anatomische localisatie
- Richting fractuurlijn
- Mate comminutie
- Ongevalsmechanisme
- Verplaatsing
- Belasting
- Conditite weke delen
- Conditie patiënt
Wondgenezing doorbloed weefsel proces
- Weefsel beschadiging: celdood, weefselschade, bloeding, groeifactoren, enzymen
- Ontstekingsfase: cel-ingroei, celdeling
- Herstel fase: weefsel vorming
Fractuurgenezing
- Fractuurhematoom: weefseldestructie en hematoomvorming
- Inflammatie en celproliferatie: algemene reactie op weefselschade
- Vorming van fibreuze callus: nieuwe capillairen en fibroblasten (bindweefselcellen) groeien het hematoom in, fibroblasten en osteoblasten migreren naar het fractuurgebied vanuit periost. Er ontstaat fibreuze callus (zachte callus)
- Vorming van ossale callus (3-12 weken): osteoblasten en osteoclasten migreren naar fractuur: snelle deling → fibreus verandert in ossaal callus (harde callus) Door enchondrale verbening vormt zich spongieus bot
- Botremodellering (maanden/jaren): Overtollig bot wordt afgebroken, het bot krijgt zijn anatomische vorm en sterkte terug
Secundaire fractuurgenezing (periostaal)
- Vanuit het periost wordt fibreus callus gevormd
- Resoprtie van fractuur uiteinden
- Callus overbrugt fractuur (klinisch vast)
- Medullaire circulatie herstelt: endostale callus vorming
Primaire fractuurgenezing (endostaal)
- Geen beweging tussen fractuurdelen (ook geen microbeweging)
- Rigide interne fixatie
- Geen periostale botvorming
- Osteonen groeien door fractuurspleet naar andere botgedeelte
Fractuurgenezing afhankelijk van:
- Spongieus bot: metafysaire fractuur heeft een groot contactoppervlak en goede vascularisatie
- Corticaal bot: diafysaire fractuur heeft een hersteltijd van 5-6 weken voor kleine botten en 10-16 weken voor grote lange pijpbeenderen
- Leeftijd: kinderen genezen sneller, naarmate je ouder wordt duurt het langer
- Beweeglijkheid rond fractuur: vascularisatie verstoord, brugcallus verbroken, endostale botgroei verhinderd
- Geen contact tussen fractuurdelen
o Interpositie weke delen (spier, pees, periost)
o Excessieve tractie (distractie)
o (insufficiënte) interne fixatie verhindert contact botdelen - Infectie
o Vertraagde botgenezing
o Stabiele osteosynthese is nodig
o Eventueel externe fixateur (stabilisatie op afstand)
o Na consolidatie verwijderen materiaal om infectie te laten genezen - Circulatie
o Necrotische spier en botfragmenten verwijderen
o Bekend probleem: proximale ⅔ / distale ⅓ tibia
o Collum#, talus#: osteonecrose
o Gesteelde of vrije spiertransplantatie - Botpathologie
o Bij osteoporose, osteomalacie, ziekte van Paget en meeste benigne bottumoren: fractuurgenezing niet verstoord
o Wel bij primaire maligne bottumoren en metastasen
Beoordeling fractuurgenezing
- Klinisch
o Oedem aanwezigheid
o Pijnlijke palpatie
o Pijn bij stabiliteit testen - Radiologisch
o Primaire botgenezing: geen callus
o Secundaire botgenezing: brugcallus, vervagen fractuurlijn
- Mal-union
lengte-, angulatie-, of rotatie deformiteit
- Hypertrofische non-union
botweefsel groeit meer dan normaal tijdens genezing, maar niet tot volledige stabiele genezing. Dit komt door instabiliteit
- Atrofische non-union
onvoldoende genezing door een incomplete brugcallus. Het fractuur is incompleet en er onstaat sclerosering van de fractuuruiteinden
Behandeling fracturen
- Conservatief: Functioneel Oefenstabiel Medicamenteus Immobilisatie Gipsimmobilisatie Repositie Tractie
- Operatief
o Open repositie
o Snaartractie
o Osteosynthese
o Fixatie extern
o Prothese