H9 Flashcards
Databronnen
- observaties
- enquêtes onder volwassenen
- interviews van kinderen of volwassenen
- gesproken computerinterviews
- echografie
Observaties
wordt bijna niet ingezet, en al helemaal niet bij kinderen. Ouders kunnen gevraagd worden om hun kinderen te observeren, maar hun kunnen gebiased zijn, of de kinderen gaan hun gedrag privé doen, waardoor de ouders het niet in de gaten kunnen houden.
Enquêtes onder volwassenen
(retrospectieve data): onbetrouwbaar, omdat er bias op kan treden doordat mensen terugkijken naar vroeger.
Interviews van kinderen
niet ethisch, omdat kinderen geen informed consent kunnen geven.
Gesproken computerinterviews
de vragen worden aangereikt door oortjes. Kinderen antwoorden via een toetsenbord. Dit zorgt voor een beter gevoel van privacy.
Sigmund freud
Voor 1890 werd gedacht dat seksueel gedrag geen rol speelde in de kindertijd en dat dit zich op een magische manier openbaarde in de puberteit. Sigmund Freud was een van de eerste die stelde dat kinderen ook seksuele drang hebben. Inmiddels weten we dat de capaciteit in het menselijk lichaam om een seksuele respons te tonen (o.a. erectie en vaginale vochtigheid) aanwezig is vanaf de geboorte.
Attachment (hechting)
een psychologische band die zicht vormt tussen een kind en de ouder of andere verzorger. De kwaliteit van de relatie kan heel belangrijk zijn voor het vermogen van een kind voor latere seksuele en emotionele relaties. De eerste intieme relatie die de meeste kinderen ervaren is met hun ouders.
Kenmerken 0-4 jaar
• Lichamelijk contact: baby’s houden van lichamelijk contact. Ze vinden het fijn om geknuffeld te worden, wat hen een veilig gevoel geeft en zorgt voor vertrouwen: hechting.
• Eigen lichaam ontdekken: baby’s en peuter ontdekken hun eigen lichaam door het strelen van hun eigen genitaliën (zelfstimulatie). Baby’s tussen 6-12 maanden ontdekken hun eigen geslachtsdelen door ze onbedoeld aan te raken. Sommige jongetjes kunnen een erectie krijgen, maar dit heeft niks te maken met opwinding. Orgasme door zelfstimulatie is mogelijk vanaf een vroege leeftijd, maar voor de puberteit kunnen jongens niet ejaculeren. Het aanraken van geslachtsdelen kan het kind een prettig gevoel geven, net zoals op de duim zuigen.
• Nieuwsgierig naar lichamen: ook de lichamen van anderen. Ze vinden het belangrijk om het geslacht van anderen te weten. Vanaf 4/5 jaar oud worden kinderen socialer. Jongens en meisjes kunnen knuffelen of handen vasthouden (hierbij imiteren ze volwassenen). Soms leren kinderen over seks doordat ze hun ouders hierop betrappen.
• Vieze woorden: zoals poep en piemel, omdat ze merken dat deze woorden reacties uitlokken bij volwassenen.
Kleuterjaren en genderherkenning
In de kleuterjaren beginnen kinderen een eenvoudig begrip van seksualiteit te ontwikkelen. Ze raken geïnteresseerd in het bekijken van naakte mensen en hoe mensen plassen. Ze leren verschillende geslachten herkennen aan de hand van genitaliën. Vanaf leeftijd 21⁄2 of 3 weten peuters welk gender ze zijn, doordat ze hetzelfde zijn als hun ouders van hetzelfde geslacht, en anders zijn dan ouders van het andere geslacht. Rond 4 of 6 zijn ideeën over gender rigide, maar door het krijgen van ervaring worden deze ideeën flexibeler. Sommige kinderen die zich niet identificeren met het gender wat ze toegeschreven is bij de geboorte beginnen met het vertonen van cross-gendergedrag.
Kenmerken 4-6 jaar, leren en spelen
• Regels leren: kinderen leren hoe ze zich in verschillende situaties behoren te gedragen, wat mag wel vs. wat mag niet. Bijvoorbeeld dat ze niet aan hun geslachtsdelen kunnen zitten waar anderen bij zijn.
• Doktertje spelen: kinderen spelen de wereld na, en leren ze hoe verschillende lichamen eruit zien, en ontdekken ze het verschil tussen meisjes en jongens.
• “Waar komen baby’s vandaan?”.
• Jongens- en meisjesdingen: kinderen krijgen rigide ideeën over hoe jongens en
meisjes zich horen te gedragen, en wat het gender inhoudt.
Kenmerken 6-9 jaar, al een beetje spannend
• Verliefdheden: kinderen vinden iemand lief, en kunnen een goed onderscheid maken tussen vriendschap, verliefdheid en houden van.
• Spannende plekjes: kinderen blijven nieuwsgierig naar hun geslachtsdelen en weten vanaf 7 jaar dat het iets seksueels is, maar weten wel dat het iets privés is. Ze bekijken elkaars geslachtsdelen en raken deze aan, dit doen ze wanneer volwassenen er niet zijn, omdat ze weten dat het niet hoort.
• Vriendschappen: kinderen spelen bij voorkeur vaak met anderen van hetzelfde geslacht (gender segregated social organisation). Wanneer jongens en meisjes samen spelen, vinden ze dit vaak spannend.
• Vergelijken met anderen: kinderen worden zich steeds bewuster van de mening van anderen. Ze gaan zichzelf vergelijken met anderen waardoor onzekerheden en ontevredenheden kunnen optreden.
Kenmerken 9-12 jaar, bijna puber
• Schaamte: kinderen gaan zich meer verstoppen voor hun ouders.
• Eerste verkering: geen seksueel gedrag, en vaak ook geen afspraakjes één op
één.
• Nieuwsgierig naar seks: vanaf ongeveer 10 jaar wordt seks interessant.
Sommigen vinden het interessant en gaan meer vragen stellen, anderen vinden
het vies of eng.
• Veranderend lichaam: andrenarge; rijping van de adrenale klieren (tussen 8-
10 jaar) die leidt tot een toename in de niveaus van geslachtshormonen inclusief testosteron. Bij meisjes komen de lichamelijke en emotionele veranderingen eerder dan bij jongens. Men denkt dat de rapportage van de eerste seksuele aantrekkingskracht ook met de rijping van de adrenale klieren te maken heeft.
Heteronormativiteitspatroon
het idee dat heteroseksualiteit het enige seksuele patroon is wat normaal en natuurlijk is. Kinderen leren dit al vroeg aan.
Seksualisatie
Een grote zorg van ouders, verzorgers en onderzoekers is sekusalisatie van kinderen. Seksualisatie ontstaat wanneer:
• Iemands waarde alleen voortkomt uit hun seksuele aantrekkingskracht of gedrag.
• Een persoon gemeten wordt aan een standaard die fysieke aantrekkelijkheid gelijkstelt aan sexy zijn.
• Een persoon seksueel geobjectiveerd wordt.
• Een kind ongepast als seksueel wordt gezien.
Voorbeeld: missverkiezingen voor kinderen.
Kenmerken 12-15, puberteit
• Zelfstandig willen zijn.
• Vrienden nog belangrijker: vrienden hebben en erbij horen wordt steeds
belangrijker. Tegelijkertijd zijn jongeren er gevoelig voor kritiek en afwijzing,
waardoor ze kwetsbaarder worden voor groepsdruk.
• Social media: jongeren gebruiken social media voor contact met anderen, flirten
en het opzoeken van dingen over seks. Dit is veranderd ten opzichte van jaren
geleden.
• Seksuele aantrekking: jongeren worden verliefd of voelen zich seksueel
aangetrokken tot iemand (van een ander geslacht of hetzelfde geslacht). Het seksueel aangetrokken voelen tot iemand van hetzelfde geslacht kan vaak verwarrend ervaren worden, doordat kinderen al vroeg het heteronormativiteitspatroon hebben aangeleerd. Vaak op deze leeftijd voor het eerst gezoend.
• Seksuele interesse stijgt rond de puberteit, en gaat door tijdens de adolescentie, kan veroorzaakt worden door:
֍ Lichamelijke veranderingen en bewustwording ervan.
֍ Stijging van niveaus van sekshormonen (testosteron).
֍ Toegenomen culturele nadruk op seks.
