H11

Question 1

Emoties/affectieve invloeden op aantrekking

Answer 1

Onze emotionele staten hebben zowel direct als indirect invloed op tot wie we ons aangetrokken voelen:

Question 2

Indirecte invloed emoties

Answer 2

persoon brengt een indirecte bestaande emotionele toestand over op nieuwe mensen die we ontmoeten.
֍ Priming: participanten worden enerzijds geprimed met een plezierige stimuli (foto van een schattig katje), en anderzijds geprimed door een onplezierige stimuli (foto iemand die pijn heeft). De mate van priming beïnvloedt het evalueren mensen anders, bijv. het (niet) leuk vinden van een vreemde.

Question 3

Directe invloed emoties

Answer 3

positief affect leidt er gewoonlijk toe dat we anderen gunstiger beoordelen; negatief affect leidt tot het afkeer/ dislike

Question 4

Theorie bryne’s law of attraction (1997)

Answer 4

We vinden mensen leuker wanneer ze vaak aardig zijn tegen ons (bekrachtiging) en zelden vervelend (bestraffing). We geven de voorkeur aan mensen die gelijk zijn, omdat interactie met hen lonend is voor ons eigen gedrag.

Question 5

Propinquity

Answer 5

(ook wel bekend als het proximity effect/ nabijheidseffect): hoe dichter twee mensen fysiek bij elkaar zijn, hoe groter de kans dat ze elkaar ontmoeten en hoe waarschijnlijker het is dat er een aantrekkingskracht zal ontwikkelen.

De drijvende kracht achter het proximity effect is de herhaalde blootstelling (the mere-exposure effect): familiariteit (herhaalde blootstelling) leidt tot leuk vinden, zoals bij the girl next door.

Daarnaast kan nabijheid ook gedeelde interessen suggereren

door de opkomst van internet, is nabijheid geen leidende factor meer, want men kan van een afstand met elkaar in contact blijven.

Question 6

Assortative mating

Answer 6

Omgaan met mensen die op je lijken/ marchen met gelijkwaardige partners

Question 7

Gelijkheid

Answer 7

Er is veel bewijs dat mensen zich bezighouden met assortative mating (omgaan met mensen die op je lijken/ matchen met gelijkwaardige partners) of matching fenomeen (attitudes, intelligentie en aantrekkelijkheid). Mensen willen graag een partner die op hen lijkt door dezelfde visie van de wereld in te nemen.

Gelijkenis is echter geen voldoende voorwaarde voor een succesvolle relatie, en niet iedereen voelt zich aangetrokken tot soortgelijke mensen. In feite nemen interraciale en interreligieuze huwelijken toe.

Question 8

Sociale vergelijkingstheorie

Answer 8

Het selecteren van gelijke partners kan onze zelfwaardering versterken door onze eigen wereldbeelden te bevestigen

Question 9

Complementariteit

Answer 9

het idee dat tegenpolen elkaar aantrekken, dat mensen zich aangetrokken voelen tot wat anders is in anderen.

Question 10

Homophily

Answer 10

is de neiging om contact te hebben met mensen van gelijke sociale status, dit is vooral het geval bij ras, daarna opleiding en leeftijd.
Witte vrouwen en witte mannen met een diploma zijn meer geneigd contact op te nemen met een wit persoon zonder diploma, dan een zwart persoon met diploma.

Question 11

Theorie: Same-Sex Attraction; Exotic becomes Erotic Theory (Daryl Bem)

Answer 11

Als mensen van hetzelfde geslacht zijn en als aantrekkingskracht afhangt van fysieke verschillen, hoe kunnen ze zich dan tot elkaar aangetrokken voelen? De theorie stelt dat mensen zich aangetrokken voelen tot wat voor hen ongewoon of exotisch is.
• Heteroseksuelen: het is het verschil in anatomie verpakt met het culturele stereotype dat ♂ en ♀ uit twee verschillende werelden komen.
• Homo’s/ Lesbiennes: mensen voelen zich aangetrokken tot iets in het lichaam van de ander of de persoonlijkheid dat hen opwindt, omdat het anders is dan hun eigen lichaam of persoonlijkheid.

Hypothese: als mensen verschillen ervaren, zowel heteroseksueel als homoseksueel, associëren ze die met cognitief en emotioneel opgewonden zijn.

Question 12

Schaarste

Answer 12

verhoogt de perceptie van aantrekkelijkheid, net zoals bij marketing van producten

Question 13

onderzoek van Pennebaker et al. (1979)

Answer 13

studie in een bar waar mannen en vrouwen de aantrekkelijkheid van mensen op verschillende uren op de avond beoordeelden.
• Resultaat: naarmate sluitingstijd nadert, worden andere klanten in een bar aantrekkelijker → schaarste. Wanneer er minder beschikbaar is, veranderen de perspectieven van aantrekkelijkheid.
• Alternatieve verklaring: bierbril → de participanten waren niet meer nuchter tijdens het beoordelen.

Question 14

Fysiologische opwinding en aantrekkelijkheid

Answer 14

Als iemand al fysiologisch opgewonden is wanneer hij/ zij een nieuw iemand ontmoet, neemt de kans op aantrekkingskracht toe.

Question 15

Dutton and Aron (1974)

Answer 15

“The Skay Bride Study”; twee bruggen, een stevige en een wiebelige (enger, dus meer opwinding). Halverwege de brug stond een aantrekkelijke dame (de onderzoeksassistente) die ze een paar vragen stelde. Ze gaf hen haar nummer, en participanten op de wiebelige brug belde haar vaker terug, dan participanten op de normale brug.

Question 16

Misattribution of physiological arousal

Answer 16

Als er potentiële concurrerende bronnen van opwinding zijn, kunnen we de bron verkeerd toewijzen.

In het voorbeeld van de brug verwarde de participanten hun hoogtevrees met de aantrekking tot de onderzoeksassistente.

Question 17

Two-Component Theory of Love (Berscheid en Walster’s)

Answer 17

die stelt dat twee condities tegelijkertijd aanwezig moeten zijn, wil er gepassioneerde liefde ontstaan:
• Fysiologische arousal.
• Het plaatsen van een cognitief label (liefde) op het gevoel van arousal →
arousal wordt ge-misattribueerd voor liefde.

Question 18

Neurochemicalieën en aantrekking

Answer 18

• feromonen
• dopamine en serotonine
• oxytocine

Question 19

Feromonen

Answer 19

(of tenminste de geur) kan het verlangen van de
partners toe laten nemen.

Question 20

Dopamine en serotonine

Answer 20

kunnen opwinding en aantrekkingskracht
vergemakkelijken of afremmen.
Voorbeeld: vrouwen aan bupropion (antidepressiva) rapporteren meer seksuele opwinding. Het medicijn verhoogd dopamine niveaus. Echter, kunnen antidepressiva ook het libido afremmen. Bijv. persoon die antidepressiva gebruikt, zoals selectieve serotonine heropname remmers, ervaren vaak laag libido, lagere levels van opwinding en een vertraagd orgasme.

Question 21

Oxytocine

Answer 21

wat vrijkomt bij lichamelijk contact, kan aantrekkelijkheid verhogen door een gevoel van binding te creëren.

Question 22

Fysieke aantrekkelijkheid

Answer 22

De mate waarin we een ander persoon als mooi ervaren, speelt een belangrijke rol in de initiële aantrekkelijkheid. We voelen ons meer aangetrokken tot mensen die we als mooi ervaren: Halo effect

Question 23

Halo effect

Answer 23

(een positieve perceptie van iemand gebaseerd op fysieke aantrekkelijkheid).

Question 24

Biopsychosiciale basis aantrekkingskracht

Answer 24

Het oordeel van aantrekkelijkheid heeft een biopsychosociale basis:
• Mannen hechten meer waarde aan aantrekkelijkheid dan vrouwen (maar
vrouwen vinden het ook belangrijk).
• Het waargenomen verlangen van een potentieel romantisch doelwit wordt
beïnvloed door hoe anderen dat doelwit zien.

Question 25

Social strategies theory

Answer 25

Wanneer we een persoon aantrekkelijk vinden, zien we hen als een gezond persoon, wat indiceert dat deze persoon vruchtbaar is. Al met al zoeken we een partner die voor gezonde nakomelingen kan zorgen.

Question 26

Context afhankelijke aantrekkelijkheid

Answer 26

Perceptie van aantrekkelijkheid is context-afhankelijk, iemands schoonheid wordt beoordeeld in vergelijking met de personen in de buurt.

Question 27

Contrast effect

Answer 27

het idee dat perceptie van het gemiddelde kunnen worden veranderd/ verstoord door de aanwezigheid van een aantal outliers.

Question 28

Asymmetrie

Answer 28

Asymmetrie in een gezicht is belangrijk in aantrekkelijkheid. Mensen met fluctuating asymmetry, asymmetrie van bilaterale kenmerken die gemiddeld gezien symmetrisch zijn in de populatie, reflecteren ontwikkelingsinstabiliteit (= onvermogen van het ontwikkelende lichaam om zichzelf te beschermen tegen willekeurige verstoringen).

Question 29

Intimiteit

Answer 29

• Kenmerken zoals: openheid, eerlijkheid, wederzijdse zelfonthulling; zorgen, warmte, bescherming, helpen, toegewijd zijn aan elkaar, attentief zijn naar elkaar; emotioneel worden en distress voelen wanneer je gescheiden bent van elkaar.
- kenmerken van een persoon

Question 30

Emotionele intimiteit

Answer 30

wederzijdse zelfonthulling, verbaal delen en
verklaringen van het leuk vinden en houden van de ander, demonstraties van affectiviteit.
- kenmerken van een relatie

Question 31

Self-disclosure

Answer 31

houdt in dat je je partner persoonlijke zaken over jezelf verteld, wat zorgt voor meer intimiteit en verbondenheid. Wanneer iemand anders dit aanhoort, kan dit ook self-disclosure bij de ander aanwakkeren, waardoor iemand zich ook bloot gaat geven. Hierdoor vinden we de andere persoon aardiger en gaan we hem/ haar vertrouwen. Ook kan het zorgen voor modelling en imitatie.

Hoe meer self-disclosure, hoe groter de kans dat de relatie voortzet en hoe minder self-disclosure, hoe groter de kans op uit elkaar gaan. Wanneer de andere persoon niet goed reageert op onze self-disclosure, kunnen we ons niet geaccepteerd voelen, waardoor we ons in het vervolg niet meer blootgeven. Self-disclosure en intimiteit bouwen voort op elkaar, maar het groeit niet constant, het kan ook een plateau bereiken of zelfs terugtrekken.

Question 32

Intimiteit meten (Personal Assessment of Intimacy in Relationships)

Answer 32

• Mijn partner luistert naar me wanneer ik iemand nodig heb om tegen te praten.
• Mijn partner begrijpt mijn pijn en blijdschap oprecht.
• Hoe vaak vertrouw je je partner persoonlijke informatie toe?
• Hoe vaak kun je je partners gevoelens begrijpen?
• Hoe vaak voel je je verbonden met je partner?
• Hoe belangrijk is de relatie met je partner in je leven?

Question 33

Triangular Theory of Love (Robert Sternberg

Answer 33

Volgens deze theorie zijn er drie componenten van liefde:
• Intimiteit (emotionele component): wordt uitgedrukt in het communiceren van persoonlijke gevoelens, zoals
nabijheid, gebondenheid.
• Passie (motivationele component): wordt uitgedrukt
door zoenen, aanraking en seks, zoals de drive voor
seksuele expressie.
• Decision of commitment (cognitieve component):
wordt uitgedrukt door te zeggen: ‘ik hou van jou en ik wil graag in deze relatie blijven’.

Bewijs voor deze theorie komt van de Sternberg Triangular Love Scale (STLS).

Question 34

Sternberg Triangular Love Scale (STLS).

Answer 34

• Commitment: toename van daten tot huwelijk.
• Intimiteit: afname naarmate je je partner beter leert kennen. Meest gerelateerd aan seksueel gedrag en
seksuele bevrediging.
• Passie: meest gerelateerd aan seksuele activiteit.

Question 35

Lee’s liefdesstijlen

Answer 35

John Lee’s liefdesstijlen leggen de nadruk op hoe mensen de liefde benaderen. Geen enkele stijl is beter dan de andere; relatiesucces is afhankelijk van de matching stijl. Een grote mismatch is: game-players (mensen die spelletjes met een ander spelen) met possessives (bezitterig).

Er zijn genderverschillen in sommige liefdesstijlen, zoals game-playing (man), pragmatic (vrouw), en possessive (vrouw), die zijn consistent met evolutionaire voorspellingen.

-eros
-ludus
- storge

Question 36

Eros

Answer 36

krachtige aantrekking aan het fysieke uiterlijk van een geliefd persoon. Deze personen verbeteren hun seksuele technieken constant.

Question 37

Ludus

Answer 37

speelse liefde. Deze mensen willen niet te betrokken raken of afhankelijk worden van de ander. Er is lage commitment en soms zijn er meer dan één partner.

Question 38

Storge

Answer 38

liefde zonder gekke dingen, een vredige en betoverende affectie. Deze soort sluipt er ongemerkt in bij een relatie, mensen herinneren zich niet het moment wanneer ze verliefd werden. Deze vorm is vaak erg stabiel.

Question 39

Hechtingstheorie van liefde (hazan en shaver)

Answer 39

Onze vroege hechting heeft invloed op hoe we relaties aangaan als volwassenen. De perceptie van de kwaliteit van de relatie met elke ouder was belangrijk.
- veilige lovers
- angstige of vermijdende lovers
- angstige- ambivalente lovers

Volwassenen nemen in elke romantische relatie hun eigen persoonlijke liefdes- en hechtingsgeschiedenis mee. Dit zorgt voor een bepaalde hechtingsstijl. Conflict in sommige relaties kunnen worden veroorzaakt door een verkeerde combinatie van hechtingsstijlen.
Voorbeeld: jaloezie komt het meest voor bij angstig-ambivalente lovers, wellicht door hun vroege ervaring met angst over hun hechting met hun ouders.

Question 40

Veilige lovers

Answer 40

vinden het makkelijk om hecht te worden met anderen, en voelen zich op hun gemak als anderen zich hechten voelen tot hen (53%).
֍ Geassocieerd met: vertrouwen, commitment, intimiteit, zelfvertrouwen, openstaan voor openbaring.

Question 41

Angstige of vermijdende lovers

Answer 41

zijn oncomfortabel met het hecht voelen tot een ander en dat een anderen zich hecht voelen naar hen (26%).
֍ Geassocieerd met: weinig vertrouwen, afhankelijkheid, verminderde gevoelens van intimiteit, verminderde tevredenheid van de relatie.

Question 42

Angstige-ambivalente lovers

Answer 42

willen wanhopig hechter worden tot de partner, maar vinden vaak dat de partner dit gevoel niet beantwoordt (20%).
֍ Geassocieerd met: onzekerheid, zorgen of de ander wel écht van hen houdt.

Question 43

Passionele liefde

Answer 43

Begin relatie, toestand van intense fysiologische opwinding en intens verlangen om samen te zijn met die ander.

Question 44

Companionate liefde

Answer 44

Later in de relatie, gevoel van diepe gehechtheid en toewijding aan een persoon waarmee je een intieme relatie hebt.

Question 45

Overgang passionele en companionate liefde

Answer 45

Er is een graduele verandering van passionele naar companionate liefde tussen 6-30 maanden van een relatie.

Question 46

Neurochemie passionele liefde

Answer 46

oorzaak van lichamelijke chemie en neurale activiteit in de
hersenen.
֍ Prolactine: wordt verhoogt na orgasme, en zorgt voor hechting.
֍ Oxytocine: draagt bij aan lange-termijn relaties, en vertrouwen.
֍ Dopamine.

Question 47

Neurochemie companionate liefde

Answer 47

֍ Oxytocine.
֍ Vasopressine.

Question 48

Neurochemie liefde

Answer 48

verminderde activiteit in hypothalamus, amygdala en somato-
sensorische cortex, vergeleken met seksueel verlangen (= doel georiënteerd).

Question 49

Liefde individualistische culturen

Answer 49

geven meer nadruk aan individuele doelen dan aan maatschappelijke doelen en belangen, zoals Amerika, Canada en Westerse Europese landen.
֍ Niet snel trouwen met iemand waar je geen liefde voor voelt.

Question 50

Liefde collectivistische culturen

Answer 50

geven meer nadruk aan groeps- en collectieve
doelen boven persoonlijke, zoals China, Afrika en Zuidoost Aziatische landen. ֍ Sneller trouwen met iemand waar je geen liefde voor voelt.
֍ Azië: liefde wordt gezien als vriendschap.

Question 51

Liefde Amerikaanse maatschappij

Answer 51

legt meer nadruk op passionele liefde als de basis voor het huwelijk.

Question 52

Liefde chinese maatschappij

Answer 52

worden huwelijken gearrangeerd op basis van familiestatus.

Question 53

Waarde hechten mannen

Answer 53

hechten meer waarde aan signalen van voorplanting, zoals fysieke aantrekkelijkheid

Question 54

Waarde hechten vrouwen

Answer 54

Hechten meer waarde aan recourses

Question 55

Universele betekenis liefde

Answer 55

Intelligentie, aardigheid en elkaar begrijpen wordt universeel gezien als een betekenis
van liefde.

Question 56

Communicatie in relatie

Answer 56

Vaak hebben koppels waarbij het slecht gaat met de relatie last van slechte communicatie. Onbelonende, ineffectieve communicatie gaat vooraf aan en voorspelt latere relatieproblemen. Veel relatietherapeuten werken met technieken om de communicatievaardigheden te verbeteren.

Question 57

Slechte communicatie technieken

Answer 57

• Kritiek: het aanvallen van de persoonlijkheid of het karakter van de partner.
• Contempt: opzettelijk beledigen of verbaal misbruiken van de andere persoon.
• Verdediging: ontkennen van verantwoordelijkheid, excuses verzinnen,
antwoorden met een kritiekpunt en het maken van andere opmerkingen die niks
doen aan het probleem.
• Terugtrekking: bijvoorbeeld negeren of weglopen.

Question 58

Goede communicatie

Answer 58

• Intent: wat de spreker bedoeld.
• Impact: wat de andere persoon denkt dat de spreker bedoeld.
• Effective communicator: een spreker wiens intent en impact matchen.

Het plannen van je boodschap kan ook belangrijk zijn, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat je niet spreekt uit boosheid en je partner niet moe is of bezig met andere dingen.

Het is ook belangrijk om de positieve aspecten te benadrukken en niet alleen op de negatieve dingen te focussen. De magische ratio is vijf keer zoveel positieve interactie (waaronder knuffels en kussen) als negatieve interactie.
Het probleem met communicatie over seks is dat het vaak ambigue is. Dit kan leiden tot gevoelens van pijn en afwijzing of tot onnodige woede en wellicht klachten voor derde partijen. Het is belangrijk om signalen te checken en geen assumpties te maken over ambigue boodschappen.

Er zijn ook programma’s om goede communicatie aan te leren, door of verschillende zaken te focussen:
• Betere communicatie en problem solving skills.
• Informatie en vaardigheden om de bekwaamheid van een koppel met
betrekking tot de financiën, opvoeding en omgaan met stress te verbeteren.
Deze programma’s zijn over het algemeen redelijk effectief, want het werkt zelfs bij gehuwde stellen waarvan een partner in het leger zit.

Question 59

Problemen verwoorden op effectieve manier

Answer 59

klagen in plaats van de bekritiseren, door middel van “I” language (spreken voor jezelf niet voor je partner): “Ik voel me niet gelukkig, omdat ik niet vaak orgasmes heb tijdens de seks”.

Question 60

Mind reading

Answer 60

invullen van wat de andere persoon gaat zeggen of denkt, geen goede strategie.

Question 61

Documenting

Answer 61

specifieke voorbeelden geven van het probleem, goede strategie voor communicatie.

Question 62

Leveling

Answer 62

betekent dat je je partner vertelt wat je voelt door je gedachten duidelijk, simpel, en eerlijk te vertellen, wat vaak erg lastig kan zijn.
• Communicatie duidelijk te maken.
• Verhelderen wat partners van elkaar verwachten.
• Verhelderen wat plezierig en onplezierig is.
• Verhelderen wat relevant en irrelevant is.
• Dingen te herkennen die je dichter bij elkaar brengen of van elkaar doen
verwijderen.

Question 63

Editing

Answer 63

is het censureren/ niet zeggen van dingen die je partner kunnen kwetsen of irrelevant zijn.

Question 64

Communicatieverschillen mannen en vrouwen

Answer 64

Vrouwen doen vaker aan self-disclosure dan mannen. Ook gebruiken vrouwen spraak om relaties te behouden, terwijl mannen controle willen uitoefenen en hun status willen behouden. Echter zijn de overall verschillen vaak klein. Een belangrijk aspect van communicatie is dat je goed moet luisteren, dit houdt in dat je actief probeert te begrijpen wat de andere persoon zegt. Probeer niet meteen in de verdediging te schieten. Nadat je hebt geluisterd kun je feedback geven. Hierbij kun je parafraseren, het in je eigen woorden herhalen van wat je denkt dat je partner bedoelt.

Question 65

Non-verbale communicatie

Answer 65

net zo belangrijk als verbale communicatie. Dit omvat alles wat je doet, behalve gesproken taal. Wanneer je bijvoorbeeld wil dat je partner je beter stimuleert, kun je zijn of haar hand pakken om het voor te doen.

Question 66

Validation

Answer 66

het vertellen dat je snapt waarom je partner op een bepaalde manier denkt. Het betekent niet dat je zegt dat je het ermee eens bent, maar dat je hun gezichtspunt begrijpt.