H4. Staten en hun buitenlands beleid

Question 1

DIPLOMATIE

Answer 1

Raderwerk waarmee die inhoud aan de man wordt gebracht In UK: onderscheid Foreign Office en Foreign Service

FS: diplomatieke diensten, beste van Europa

Na Brexit veranderde buitenlands beleid en Britse diplomaten moesten dat nieuw beleid uitdragen en verdedigen en hun eigen mening opzijzetten en de belangen en waarden van de regering volgen voor Britse ambassadeur bij EU was dat onmogelijk en die nam ontslag (uitzonderlijk)

Question 2

Loopbaan diplomaat

Answer 2

Elke 3-4 jaar van post veranderen en elke 3de post is op hoofdbestuur in Brussel (voor voeling met moederland niet te verliezen)

Question 3

Hoe diplomaat worden?

Answer 3

Diplomatiek examen, bestaande uit meerdere rondes

Voorexamen (situatiebeoordelingstest)

Vergelijkende selectie (Taalexamen Engels, Voordracht beluisteren en synthese maken en Mondelinge proef)

Wervingsreserve

Question 4

Taken diplomaat

Answer 4

Belangenbehartiging en imago van België op internationaal niveau (op politiek, economisch, consulair, sociaal, duurzame menselijke ontwikkeling vlak)

Onderhandelen met geaccrediteerde internationale organisatie of land

Observeren en analyseren van hun politieke en socio-economische situatie

Rapporteren aan Belgische autoriteiten zodat zij zich internationaal kunnen positioneren om internationale politieke, economische, culturele en wetenschappelijke relaties uit te bouwen

EEAS (eigen diplomatieke vertegenwoordiging van EU, beslist in Verdrag van Lissabon 2007)

Worden niet ambassades genoemd maar “delegaties” 140 delegaties

Question 5

Buitenlandse post

Answer 5

Kan bilateraal (ambassade) of multilateraal zijn (bij IO’s, Permanente Vertegenwoordiging met permanente vertegenwoordiger (in Brussel voor BE))

Question 6

consulaten

Answer 6

bijstand aan landgenoten in buitenland, met name op gebied van burgerlijke stand en verlenen van visa

Question 7

Hoge Vertegenwoordiger voor het Buitenlands en Veiligheidsbeleid van EU

Answer 7

2009-2014: Catherine Ashton

2014-2019: Frederica Mogherini

2019- ….: Josep Borrell

Question 8

Materiële belangen

Answer 8

bv: BE kleine en open economie, die drijft op export en investeringen, belangrijke handelspartners zijn onze buren

Gezonde wereldeconomie, Handelsliberalisering, Goede handelsbetrekkingen met de buurlanden

Aantrekken buitenlandse investeringen

Omdat we klein zijn hebben we voor onze veiligheid nood aan samenwerking (binnen VN, NAVO en EU)

Question 9

Immateriële belangen (waarden)

Answer 9

Democratie, mensenrechten, duurzame ontwikkeling soms botsen de twee (bv: relaties met Saoedi bescherming MR in Saoedi tegenover onze economische relaties met Saoedi)

Wordt vertaald in 3 klassieke strategische doelstellingen in Belgisch buitenlands beleid

    Geïnstitutionaliseerd multilateralisme
Europese integratie
    Economische diplomatie

Question 10

Geïnstitutionaliseerd multilateralisme

Answer 10

De handhaving van een op vaste regels gebaseerd internationaal systeem is immers een elementair onderdeel van het vitaal belang van kleine staten.

Maar in de huidige multipolaire machtsordening is de geopolitieke competitie onder de grote mogendheden sterk toegenomen ten nadele van multilaterale samenwerking. Dat heeft de Verenigde Naties als nok van het institutionele, hiërarchische multilateralisme verzwakt. Het heeft ook de bloei in de hand gewerkt van allerlei informele en ad hoc multilaterale fora, zoals de G-20, waarin de rol van de kleinere staten niet verzekerd is.

Question 11

Europese integratie

Answer 11

Cruciaal voor onze economische en veiligheidsbelangen

Traditioneel BE meest eurofiel, voorstander van uitbreiding stemmen bij QMV, voorstander van Europese defensie.
Maar sinds uitbreiding is dat toch wat veranderd. Soortelijk gewicht van BE is gedaald. Benelux-samenwerking wordt belangrijk.

Ook opmars euroscepticisme (Brexit: GB niet in EU maar wel in interne markt moeten regels van interne markt nog naleven zonder dat ze aan de tafel zitten)

Question 12

Economische diplomatie

Answer 12

Gewesten zijn nu bevoegd voor exportpromotie sinds de jaren 1990. Handelsmissies worden wel nog gecoördineerd.

Question 13

nichediplomatie

Answer 13

Rond kwesties die niet raken aan onze vitale economische en veiligheidsbelangen

Bv: België en Grote Merengebied (nu ook geweld tegen kinderen en vrouwen in conflicten)

Bv: Noorwegen en vredesdiplomatie (“Oslo akkoorden”, Nobelprijzen, Vredesprocessen in Colombia en Filippijnen 
    etc)

Noorwegen heeft veel (olie)geld en kan dus met geld zwaaien (ontwikkelingshulp, diplomatieke sterke organen)

Komt neutraal over (niet bezwaard door koloniaal verleden, staat half buiten EU (wel lid van EVA, EER), geen geografische geschillen want maar 1 buurland)

Bv: Canada grote campagne tegen antipersoonslandmijnen (Ottawa proces)

Question 14

Hoe doelstellingen uitvoeren?

Answer 14

Uitvoering van doelstellingen via verschillende instrumenten (diplomatie, propaganda, militair spierballengerol, … Wortel-en-stok (op een positieve manier stimuleren (wortel geven aan een ezel) en landen dwingen bepaalde koers aan te nemen als ze niet luisteren (ezel slaan met stok))

Overtuigen
    Dwingen

Question 15

OVERTUIGEN (=WORTEL)

Answer 15

• Onderhandelingen
• Communicatie
• Aansporen door iets aan te bieden dat dat land zou willen

Question 16

Onderhandelingen

Answer 16

P5+1 (5 perma leden van VN VHR + Duitsland) + EU JCPOA 2015 (Iran moet kernactiviteiten staken in ruil voor opheffen van eerdere economische sancties. Daarnaast willen ze controles op naleving van het akkoord, MAAR Trump trekt zich terug en Iran start nucleaire activiteiten weer)

	Parijs klimaatakkoord (multilateraal), akkoorden die GB zal sluiten met andere landen na Brexit, akkoorden van de 
        EU met andere land (bilateraal)

Question 17

Communicatie

Answer 17

Public diplomacy (= het volk beïnvloeden en niet andere overheden)

Bv: Al Jazeera English Voice of America (Internationale nieuwskanalen)

Question 18

Aansporen door iets aan te bieden dat dat land zou willen

Answer 18

WTO-lidmaatschap Rusland (op voorwaarde dat ze toetreden tot Kyotoprotocol) R kon principe van dual pricing (=verschillende prijzen voor een product in verschillende markten) voortzetten en toch in WTO komen PLUS ze hadden weinig verplichtingen onder Kyoto

Atoms for Peace (Toespraak van Eisenhower waardoor IAEA werd opgericht)

EU-uitbreiding

        Kopenhagen Criteria (democratie, vrijheid, MR, wetgeving EU overnemen, vrije markt eco, europees land) hebben 
        binnenlandse politiek van landen drastisch veranderd zonder oorlog

Question 19

DWINGEN (=STOK)

Answer 19

• Sancties (economisch)
• Propaganda
• Effectief gebruiken van geweld

Question 20

Sancties (economisch)

Answer 20

A dreigt B met sancties als B iets doet dat A niet wil of faalt in het doen van iets dat A juist wel wilt

Soorten: Reisrestricties, bevriezing van activa, wapenembargo, buitenlandse hulp verminderen, handelsrestricties

Niet doeltreffend je dreigt eerst met sancties en land zal zich aanpassen maar indien niet dan hebben ze al een analyse gemaakt over de gevolgen ervan en zal het niet zo doeltreffend zijn

Question 21

Smart sanctions

Answer 21

Men heeft gezien dat sancties een bot instrument is want het treft niet enkel de leiders van een land, maar ook de modale burger. Een voorbeeld hiervan zijn de sancties tegen Sadam Hoessein. Maar die smart sanctions zijn op maat van de individuen en daardoor wordt de bevolking ontzien.

Bv: VS en EU stellen sancties tegen Iran in zodat ze nucleair programma stoppen, Iran dreigt Straat van Hormuz te 
    blokkeren, VS bereid ten oorlog te gaan met Iran, de deal met P5+1 loste dit conflict dan beetje op (= stok van 
    gisteren/sancties wordt de wortel van vandaag/JCPOA)

Question 22

Propaganda

Answer 22

(Selectieve informatie of foute informatie gebruiken om eigen belangen te vervullen)

Bv: buitenlandse minister Rusland beschuldigt BE van burgeraanvallen in Syrië

OPM: art. 7 VEU: waarden van de EU respecteren of anders sancties (opgestart tegen HONG) 

Covert operations
Cyberaanvallen
Coercive diplomacy

Question 23

Covert operations

Answer 23

(=activiteiten tegen de belangen van een staat/niet-statelijke speler op een manier dat de getroffen speler niet weet welke staat de activiteit in gang heeft gezet)

Bv: Operation Neptune Spear om Bin Laden te vermoorden in Pakistan, zonder dat Pakistan wist dat de VS dit aan het 
    plannen was, zij werden pas na de operatie ingelicht

Iran die anti-Israël rebellen steunt (oa. Hamas in Gaza)

Question 24

Cyberaanvallen

Answer 24

(het gebruik/manipulatie van informatie op het internet als instrument voor buitenlands beleid)
Bv: Noord-Korea hackt Sony zodat het de film The Interview niet zou uitbrengen

Question 25

Coercive diplomacy

Answer 25

(de stap voor het effectief gebruiken van geweld, laten merken dat je in staat bent effectief geweld te gebruiken als een staat zijn ongewenst gedrag niet verandert)

Bv: militaire vliegtuigen verzetten naar de grens van het land dat je wilt viseren

Question 26

Bronnen - NIVEAU VAN INDIVIDU (=BESLUITNEMERS)

Answer 26

Persoonlijkheidskenmerken (bv: Obama Trump)

Leiders kunnen leren (bvb. ‘München’ en ‘Vietnam’ uit eerdere oorlogen lessen trekken) Psychologische mechanismen

Mentale short-cuts (‘wij-zij’ denken, ipv beslissingen nemen op basis van kosten-baten analyse)

Cognitieve consistentie: je neemt makkelijker info op die spoort met mentale denkbeelden

die je al hebt (bv: in VS wordt alles dat Iran doet geïnterpreteerd uit vijandigheidsbeeld) dit doorbreken is moeilijk nieuwe leiders nodig die anders denken OF bestaande leiders moeten zulke short-cuts niet meer nemen

    Group think

Question 27

Bronnen - NIVEAU VAN STAAT

Answer 27

Actoren

Publieke opinie en verkiezingen

    Rally around the flag vijandsbeeld creëren zodat mensen je gaan steunen als leider

    Diversionary war (afleidingsoorlog)

Media

    Framing = overtuigingstechniek het proces waarbij de media bepaalde woorden en beelden zo selecteert en    
    voorstelt dat een bepaald aspect wordt uitgelicht en daarmee de publieke opinie wordt beïnvloed

Belangengroepen (belangrijke actoren voor binnenlands en buitenlands beleid) Bv: WWF, Amnesty,

Één van hun werkwijzen om het beleid te beïnvloeden = lobbywerk

Question 28

IAEA

Answer 28

Internationaal Atoomenergieagentschap Non-proliferatieverdrag (190 landen)

Question 29

Parlementair systeem

Answer 29

via democratie volksvertegenwoordigers die MH moeten vormen

Question 30

Presidentieel systeem

Answer 30

je kiest parlement + president

Question 31

Binnen de nationale overheid

Answer 31

Rol van bureaucratieën/fracties (verschillende ministeries met eigen inzichten en belangen die een rol spelen bij besluitvorming, welk beleid krijgt bovenhand en welke niet?)

= zowel bij democratieën als autocratieën Dynamiek tussen uitvoerende en wetgevende macht

Vooraleer de uitvoerende macht mag optreden op buitenlands niveau hebben ze vaak toelating van de wetgevende 
macht nodig ( autocratieën)

Question 32

Framing

Answer 32

overtuigingstechniek het proces waarbij de media bepaalde woorden en beelden zo selecteert en voorstelt dat een bepaald aspect wordt uitgelicht en daarmee de publieke opinie wordt beïnvloed

Question 33

Lobbywerk

Answer 33

stelselmatig uitoefenen van invloed op beleidsmakers bij bestuursorganen

Question 34

Bronnen - NIVEAU VAN INTERNATIONAAL SYSTEEM

Answer 34

Geografie

Geografische ligging van een land bepaalt het buitenlands beleid van dat land

Bv: India grenst aan zijn vijanden (China en Pakistan) en hun buitenlands beleid is gericht op die relaties

Bv: Tibet (eigen cultuur en mensen) krijgt van China geen onafhankelijkheid wegens geopolitieke redenen (watervoorziening en ‘plafond van de wereld’)

Bv: geopolitiek sterk gebied is Noord-Amerika (geen vijandige en weinig buren, 2 oceanen dus buitenlandse aanval moeilijk, samenlopende rivieren en weinig geografische barrières zodat ze overal dezelfde taal spreken, vruchtbare en strategische dieptes om zich te verschuilen,….)

Relatieve economische sterkte economisch sterke landen kunnen militair sterk worden en invloed uit oefenen op buitenlandse zaken

Relatieve nationale sterkste demografie (bevolkingaantal, ratio oud-jong, werkend-gepensioneerd), grondstoffen, geletterdheid, wetenschappelijke/technologische wijsheid, de mate waarin leiders economische sterke kunnen omzetten naar militaire sterkte en politieke invloed

Question 35

Koersverandering - NIVEAU VAN INDIVIDU

Answer 35

Leereffecten (constructivisme) leiders leren, dat leren beïnvloedt hun kijk op de belangen van hun land en het beleid dat ze opstellen om die belangen te promoten MAAR leereffecten verzekeren niet hun succes van dat gewijzigd beleid op internationaal niveau

Leiderschapstransities (liberalisme)

Question 36

Koersverandering - NIVEAU VAN STAAT

Answer 36

Regimewissel (bv: Duitsland doorheen geschiedenis: Kaiser, Weimar, Hitler, vandaag) NGOs(International Whaling Commission)

Question 37

Koersverandering - NIVEAU VAN HET INTERNATIONAAL SYSTEEM

Answer 37

Externe schokken (bv: 9/11)

Machtsverschuivingen als relatieve macht van een staat stijgt, zal die op termijn zich meer inzetten op internationaal niveau