H13. Milieu Flashcards
NEGATIEVE EXTERNALITEITEN
Kosten die niet worden vertaald in de prijs van een goed Afgewenteld op anderen (de gemeenschap)
Bv: prijs van vliegtuigticket bevat niet de prijs voor het milieu (CO2-uitstoot), die kost wordt afgewenteld op de gemeenschap
Oplossing: internaliseren van de kosten (?) bv: koolstofprijs, dus een prijs waardoor de activiteit te duur wordt maar in voorbeeld van vliegtuigtickets zal er altijd een elite zijn die het kan betalen en dus zal vervuilen
TRAGEDY OF COMMONS
Commons
Rationeel gedrag van individuen leidt tot suboptimale uitkomst voor groep Bv: dumpen van broeikasgassen in de atmosfeer en overbevissing
ANARCHIE VERSTERKT BEIDE PROBLEMEN
Soevereiniteit >< ecologische realiteit
Grensoverschrijdende externaliteiten Global commons
ATMOSFEER
Klimaatverandering
Gat in de ozonloog
OCEANEN
Vervuiling van de zoetwaterbronnen
Olievervuiling in oceanen
Dreigen voor het leven op zee
LAND
Ontbossing
UNILATERAAL
Beleid van 1 land dat dan overgenomen wordt door anderen
Voorbeeld: tuna-dolphin case
Tot jaren ’70 werd er gejaagd op tonijnen met grote netten, maar deze netten vingen ook dolfijnen veel verontwaardiging dat die dolfijnen gevangen werden 1972: Marine Mammal Preservation Act verplichting om speciale netten voor op tonijen te jagen die dolfijnen niet vangen in de VS 1980s: NGO-campagne door de VS tegen Mexico omdat zij toch zulke grote netten gebruikten 1990: embargo >< Mexico VS houdt tonijnen uit Mexico tegen en M zegt dat dit protectionisme is en dus tegen de GATT-principes Mexico wint GATT-panel, maar laat het daarbij Mexicaanse vissers volgen de Amerikaanse wet andere landen volgen ook
BILATERAAL
Voorbeeld: Canada-VS en zure regen
1991: US-Canada Air Quality Agreement gelijkaardig akkoord later in Europa, Azië
MULTILATERAAL
Ozonregime
Klimaatregime
UNFCCC
Kaderverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering
Aangenomen op de Rio Earth Summit (1992)
Ultieme doelstelling: “stabilization of GHG concentrations in the atmosphere at a level that would prevent dangerous anthropogenic intereference with the climate system”
KYOTOPROTOCOL
Aangenomen in 1997 op COP3 door 175 landen
Protocol bij het kaderverdrag, doel = implementatie
39 industrielanden moeten hun uitstoot in broeikasgassen met 5,2% reduceren t.o.v. 1990 (bindende doelstelling) deze doelstelling is gehaald maar toch veel zwakheden in het protocol
Zwakheden
Afwezigheid van belangrijkste spelers (VS, China, India…) Emissies van de landen buiten die 39 industrielanden blijven stijgen (bv: China) Bindende doelstellingen, maar geen effectieve sancties (bvb. Exit Canada in 2011) Naar een post-Kyoto akkoord? COP15: Kopenhagen (2009)
In geest van Kyoto: bindende reductiedoelstellingen
VS en China, met steun van Brazilië, India en Zuid-Afrika, presenteren ‘take-it-or-leave-it’ deal
COP18: Doha (2012)
Kyotoprotocol verlengd tot 2020 (tweede verbintenisperiode) 37 landen bindende doelstellingen
AKKOORD VAN PARIJS
Ondertekend door 195 landen in dec. 2015 Trad reeds in werking in nov. 2016 (!) =snel
Art. 2 de temperatuurstijging beperken tot 1.5-2° C
Elk land moest vrijwillige doelstellingen op tafel leggen maar die beloftes waren niet voldoende om de doelstelling van het akkoord te halen 2.7-3.7°C (huidige belofte) MAAR: 4-5°C (met business as usual van Trump, exit 1 dag na de verkiezingen) Andere aanpak dan Kyoto
Commons
schaarse milieugoederen waar niemand eigendomsrechten over heeft gevolg: overconsumptie waardoor die goederen uitgeput raken
Grensoverschrijdende externaliteiten
milieuproblemen stoppen niet aan de landsgrenzen (bvb. zure regen, pollutie van rivieren, biodiversiteit, …)
Global commons
grote stukken van het leefmilieu waar er overconsumptie is vallen buiten nationale jurisdictie (bvb. oceanen, Antarctica, atmosfeer en de ruimte)