H. Farmacokinetiek Flashcards
farmacokinetiek =
beschrijft de processen waaraan een werkzame stof in het lichaam wordt onderworpen
onderdelen farmacokinetiek
absorptie distributie metabolisme eliminatie (ADME)
absorptie =
snelheid waarmee de werkzame stof wordt opgenomen
Biologische beschikbaarheid (F) =
de fractie van de toegediende dosis die onveranderd de algemene circulatie bereikt
first pass effect =
metabolisatie van de geabsorbeerde stof door enzymen in darmen of lever voordat het in de circulatie komt.
Biologische beschikbaarheid IV toediening
100%
Area under de curve (AUC) =
oppervlakte onder de tijd-concentratie curve. zegt iets over de totale bloodstelling aan het geneesmiddel.
Verdelingsvolume =
verhouding tussen de hoeveelheid opgenomen geneesmiddel in het lichaam en de plasmaconcentratie
verdelingsvolume bepalend voor
hoogte van de oplaaddosering
verdelingsvolume formule
C= F x D /Vd
verdelingsvolume klein als
groot deel van het geneesmiddel in het plasma
bijvoorbeeld door sterke binding aan plasma eiwitten
verdelingsvolume groot als
lipofielen stoffen
geneesmiddelmetabolisme =
vindt plaats in de lever via biotransformatie middels type-1 en type-2 reacties
resultaat type 1 reacties
moleculen chemisch activeren voor fase 2 reacties
type 1 reactie =
hydrolyse
oxidatie
reductie
type 2 reactie =
conjugatie reacties
- acetylering
- glucuronidering
- sulfatering
resultaat type 2 reacties
toegenomen oplosbaarheid in water van het molecuul waardoor het via nier of gal
belangrijk voor biotransformatie
CYP450-enzymsysteem
belangrijkste CYP3A4
CYP3A4 inhibitors
azalea (ketoconazol, itraconazol, miconazol)
Claritomycine, erythromycine
Verapamil
Grapefruitsap
CYP3A4 inhibitors effect
direct
CYP3A4 inducers effect
na dagen tot weken
CYP3A4 inducers
Rifampicine
anti-epileptica (carbamazepine, fenytoine)
st. janskruid
klaring =
hoeveelheid plasma die per tijdseenheid van geneesmiddel/stof wordt ontdaan
klaring is maat voor
eliminatiecapaciteit door lever en nier
klaring is bepalend voor
onderhoudsdosis in steady state
eliminatie technieken nier
stoffen die goed wateroplosbaar zijn door filtratie of actieve tubulaire secretie
eliminatie niet water oplosbare stoffen
omzetting in lever door type 1 - 2 reactie naar wateroplosbare stof waarna excretie via nieren/gal
oplaaddosis bepaald door
verdelingsvolume
onderhoudsdosis bepaald door
klaring
halfwaardetijd =
de tijdsduur waarin de plasmaconcentratie in waarde halveert
tijd tot ontwikkelen steady state afhankelijk van
halfwaardetijd
halfwaardetijd bepaald
tijd tot ontwikkelen steady state
noodzaak oplaaddosering
oorzaken lange halfwaardetijd
geringe klaring
groot verdelingsvolume
steady state wordt bereikt op moment
na ong. 5x T 1/2
plasmaconcentratie 0 na stoppen geneesmiddel na
4-5x t 1/2
klinisch effect beoordelen tijdens
steady state
halfwaardetijd formule
t 1/2 = 0.7 x Vd / Cl
- -> evenredig met verdelingsvolume
- -> omgekeerd evenredig met klaring