glucozo Flashcards
Tính chất vật lí và trạng thái thiên nhiên
Chất rắn kết tinh, không màu, nóng chảy ở nhiệt độ 146oC (dạng α) và 150oc (dạng β), dễ tan trong nước. Có độ ngọt kém đường mía, có nhiều trong các bộ phận của cây và nhất là trong quả chín, đặc biệt là trong quả nho chín nên còn gọi là đường nho, Glucozơ có trong cơ thể người và động vật (chiếm 0,1% trong máu người).
Cấu trúc phân tử
Glucozơ có công thức phân tử là C6H12O6, tồn tại ở dạng mạch hở và mạch vòng.
Dạng mạch hở
Glucozơ có cấu tạo của anđehit đơn chức và ancol 5 chức, có công thức cấu tạo thu gọn là
CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHOH-CH=O Hoặc viết gọn: CH2OH[CHOH]4CHO
dạng mạch vòng
Nhóm -OH ở C5 cộng vào nhóm C=O tạo ra 2 dạng vòng 6 cạnh là a và b.
Tính chất của ancol đa chức (poliancol)
a. Tác dụng với Cu(OH)2: dd glucozo hoà tan Cu(OH)2 ở to thường tạo dd phức có màu xanh
2C6H12O6 + Cu(OH)2 → (C6H11O6)2Cu + 2H2O
b. Phản ứng tạo este
Khi Glucozơ tác dụng với anhidrit axetic có thể tạo ra este chứa 5 gốc axit: C6H7O(OCOCH3)5
tính chất của nhóm andehit
a. Tính khử.
Oxi hóa Glucozơ bằng phức bạc amoniac (AgNO3 trong dung dịch NH3)
CH2OH[CHOH]4CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → CH2OH[CHOH]4COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3.
Oxi hoá Glucozơ bằng Cu(OH)2/NaOH khi đun nóng tạo kết tủa đỏ gạch.
CH2OH[CHOH]4CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH \overset{t^{\circ } }{\rightarrow}
CH2OH[CHOH]4COONa + Cu2O + 3H2O.
natri gluconat
Glucozo làm mất màu dd nước brom:CH2OH[CHOH]4CHO + Br2 + H2O → CH2OH[CHOH]4COOH + HBr
b. Tính oxi hoá
CH2OH[CHOH]4CHO + H2 \overset{t^{\circ },Ni }{\rightarrow}
CH2OH[CHOH]4CH2OH (Sobitol)
tính chất hoá học riêng của mạch vòng
Metyl a-glucozit
Khi nhóm -OH ở C1 đã chuyển thành nhóm -OCH3, thì dạng vòng không thể chuyển sang dạng mạch hở được nữa.
phản ứng lên men
C6H12O6 enzim, nhiệt độ 2C2H5OH + 2CO2
Điều chế
quang hợp hoặc (C6H10O5)n + nH2O xúc tác Hcl nhiệt độ = nC6H12O6
ứng dụng
Glucozo là chất dinh dưỡng giá trị của con người. Trong y học glucozo làm thuốc tăng lực. Trong công nghiệp dùng để tráng gương, tráng ruột phích và là sản phẩm trung gian trong quá trình sản xuất ancol etylic từ tinh bột và xenlulozo.
