GK 4.3 Flashcards
Wat is urine incontinentie?
= het onvermogen de urinelozing met de wil aan te sturen.
= het onvrijwillig verliezen van urine
5 Vormen van urine incontinentie
Stress incontinentie Urge incontinentie Overloop incontinentie Reflex incontinentie Volledige en functionele incontinentie
Stress incontinentie
–> inspanning
druk in buikholte neemt toe, zwakke blaasspier / bekkenbodem
- meest voorkomende vorm (bijna alleen vrouwen)
vooral overdag last
goed te behandelen
Urge incontinentie
–> aandrang
Bij geringe blaasvulling reageert blaas al (te vroeg), continu aandrag.
Door overactieve blaas, prikkeling, irritatie
Komt samen met stressincontinentie meeste voor.
Overloop incontinentie
–> druppel
Te zwakke contractie blaas, blokkade uretra
‘druppeltjes urine’
Oorzaak kan zijn prostaat problemen
Veel bij mannen -> prostaatproblemen
niet vaak bij vrouwen
Reflex incontinentie
Geen prikkel dat de blaas vol is en moet ledigen
geen controle
Blaas-ruggenmerg = intact, hersenen-blaas = verstoord
Plassen als baby
Volledige incontinentie
Continu urine verliezen
- geen aandrang, geen controle, geen normale blaasvulling.
Door problemen in hersenen, zenuwen beschadigd.
katheter
Functionele incontinentie
Mictieproces niet verstoord
incontinentie = symptoom (bij bepaalde ziekte, bijv. dementie)
Door immobiliteit, medicatie, veel urine produceren, niet op tijd naar wc.
Soorten Urineweginfecties (UWI)
Cystitis = blaasontsteking
Pyelonefritis = (pyelitis = nierbekkenontsteking, nefritis = nierontsteking)
Uretritis = urethraontsteking
Lage urineweginfecties
= plasbuis (urethra) en blaas (vesica)
-> vaak ontsteking door bacterie vd huid of dikke darm.
Uretritis;
afscheiding, branderig gevoel -> soms SOA
Cystitis; veel plassen, aandrang, hematurie, pijn bij plassen –> kan Urge incontinentie veroorzaken
Hoge urineweginfecties
= ureter en nier (nierbekken)
Pyelonefritis -> vaak door cystitis, zelfde bacterie
Nefritis -> vaak uit pyelonefritis, auto-immuun aandoening
Vaker bij vrouwen, nierstenen, katheter
hoge koorts, rugpijn (slagpijn), dysurie (pijn), hematurie
CAVE = nierfalen
Onderzoek & behandeling UWI
Onderzoek
® Urinestick (Dipstick): pH, ery’s, leuco’s, nitriet
® Lab: bloed infectieparameters (CRP, Leuco’s, dif.), urinekweek
® Beelddiagnostiek: echo, cystoscopie, CT
Behandeling
v Ongecompliceerde urineweginfecties bij niet-zwangere, gezonde vrouwen –> afwachtend beleid
> Veel drinken, pijnstilling, geen AB
v Bij risicogroepen (zwangere vrouwen, kinderen, mannen en mensen met verminderde weerstand, diabetes, of afwijkingen aan de nieren/urinewegen)
> Starten met AB
> Voldoende drinken en pijnstilling
v Bij tekenen weefselinvasie
> Starten met AB en adviezen
Prostaat aandoeningen
Ontstoken prostaat (prostatitis) prostaatkanker (carcinoom) vergrote prostaat (benigne prostaat hyperplasie)
Klachten:
Bloed bij zaadlozing (hemospermie)
Prostaatpijn
Plasklachten
Prostatitis
Komt vooral voor bij mannen tussen 30-50 jaar, 1/3 ooit tijdens het leven een prostatitis
Zijn 4 vormen –> de 2 belangrijkste vormen:
► Acute BP
§ Ontstaat plotseling
§ Hoge koorts, koude rilling, griepachtige verschijnselen, pijn prostaat en perineum, mictieklachten, troebele urine en pijnlijke ejaculatie
§ Door bacterie -> AB nodig
► Chronische BP (>3 mnd)
§ Ontstaat geleidelijk en verschijnselen zijn vaak minder ernstig dan A.P.
§ Klachten komen en gaan, vaak geen koorts
§ 2 oorzaken
□ Soms door bacterie
□ Chronic Pelvic pain syndrome; door gespannen bekkenbodem, veel zitten, stress, te gehaast leven en laat plassen –> behandeling: massage prostaat, ejaculeren, warmte.
Prostaatkanker
Meest voorkomende vorm van kanker bij mannen
Oorzaak = onbekend
Risicofactoren: familiair, leeftijd > 50, mannelijke geslachtshormonen
Symptomen: vaak in later stadium
○ Moeite met plassen, vaker moeten plassen, zwakke / onderbroken urinestraal, pijn of branderig gevoel bij het plassen, bloed in urine/sperma
Uitzaaiingen: botmetastasen onderrug en bekken
Diagnostiek: rectaal touchér, PSA, biopsie, evt. echo
Behandeling: ‘waakzaam wachten’, chirurgie, radiotherapie, hormonale therapie
