Geðræn endurhæfing Flashcards
Bati
*Að einstaklingar nái að taka fullan þátt í samfélaginu
*Þrátt fyrir veikindi
*Einkenni hverfa eða minnka
*Að fá að hafa áhrif á og stjórna eigin meðferð og bataferli er lykilatriði
Grunnatriði í bata
*Self-direction
*Individualized
*Person-centered
*Empowerment
*Holistic
*Nonlinear
*Strengths-based
*Peer support
*Respect
*Responsibility
*Hope
Endurhæfing
*Þriðja stigs forvörn
*Að aðstoða einstakling að ná til baka eins mikið af fyrri færni og hægt er
*Ólíkar aðferðir
- Langtíma
- Auka á sjálfstjórn
- Stuðningur viðeigandi hverju sinni
- Breytist með breyttri getu
- Henderson
Henderson
“Hið sérstaka hlutverk hjúkrunarfræðings sé
fólgið í því að hjálpa einstaklingnum, sjúkum
eða heilbrigðum, í öllu því sem stuðlar að
heilbrigði og bata eða friðsælum dauðdaga.
Hjúkrunarfræðingar veita aðstoð við það sem
einstaklingurinn sjálfur myndi gera hefði hann
til þess nægan vilja, þrótt og þekkingu. Þetta
gerir hjúkrunarfræðingurinn á þann hátt að
það örvi sjúklinginn til sjálfsbjargar.”
Gagnreyndur bati
Styrkja og styðja endurhæfingu
- Assertive community treatment (ACT)
- Stuðningur vegna atvinnu
- Illness management and recovery (IMR)
- Samþátta meðferð vegna vímuefnavanda og geðsjúkdóms
- Fræðsla til fjölskyldu
- Lyf
- Langtíma búsetuúrræði
Alvarlegi geðsjúkdómar
Aðaleinkenni sjúkdómur veldur beint
- Dæmi: ofskynjun og ranghugmyndir; skortur á ánægju og lífsleiði
Tengd einkenni tengt svari við veikindum eða meðferð
- Dæmi: einmannaleiki, félagsleg einangrun
Bati einstaklingsins
Þurfa stuðning við að skilgreina og rækta
styrkleika
Sjúkdómur og fordómar mikil áhrif á sjálfsmynd
Einkenni geta getur sveiflast til og frá
- Mikilvægt fyrir stuðningskerfi að aðlagast fljótt
Meðferðarheldni
Fræðsla
- Tilgangur og kostir lyfja
Meðferðarsamband
Skjlst. lykilmanneskja í þróun meðferðaráætlunar
Tengja lyfjatöku við jákvæðar afleiðingar og því að ná settum markmiðum
Kenna að skrifa niður spurningar tengdar lyfjum
Að hætta að taka lyf er sterklega tengt endurinnlögn í alvarlegum geðsjúkdómum
Fjölskyldan
Flestir einstaklingar með alvarlega geðsjúkdóma eru í miklu sambandi við fjölskyldu sína
Um 65% búa með fjölskyldum sínum
Mikilvægt að meta tengsl og mögulegan stuðning
Fjölskyldan mikilvægur upplýsinga, öryggis og stuðningsaðili
Hluti af teyminu ef í lagi vegna skjlst.
Einangrast oft
Missa oft félagslegan stuðning
Skammast sín stundum fyrir hegðun þess sem þjáist af geðröskunum
Þurfa stundum að hætta að vinna utan heimilis til að mæta þörfum þess sem þjáist af geðröskunum
Getur þurft stuðning til að endurbyggja stuðningskerfi
Fjölskyldufræðsla er gagnreynd meðferð!
Ólík aðstandenda hlutverk
Forráðamenn barna og unglinga
- Lagarammi
- Skömm
- Allir vita betur- og eru ekki hræddir að segja þér það
- Fordómar
- Að eiga langveikt barn
Aðstandendur fullorðinna
- Lagarammi
- Fordómar
- Að eiga langveikan ástvin
- Börn sem aðstandendur
Mikilvægi félagslegs stuðning fyrir aðstandendur
*Helstu aðstandendur
- Foreldrar► makar ► systkini
*Meira umönnunarálag með minni skynjuðum stuðningi
*Aukið heilbrigði (well being) aðstandenda með auknum félagslegum stuðningi
*Stuðningsnet og hópar oft hjálpleg/ir
Fjölskylda er…
…er það sem þú segir að hún sé
…er ekki fullkominn
…er meira en við sjáum á Facebook
…getur breyst yfir tíma
Bjargráð fjölskyldu
Stuðningur fyrir fjölskyldur
- Að sætta sig við veikindin
- Hafa áætlun um sjálfsræktun
- Halda áfram að stunda mikilvægustu áhugamál
- Tengjast félagasamtökum og stuðningshópum
- Sækja í reynslu annarra, ekki skoðanir þeirra
- Muna að það er hægt að finna sátt og hamingju
- Forðast sjálfsásökun
Umræða
Draugur í Vélinni
– Að greina milli draugsins í vélinni og einstaklingsins
– Auðveldar sagt í orði en ætt á borði
Að taka ekki veikindum/einkennum persónulega
– Tökum við fótbroti ástvinar persónulega?
Að setja mörk
– Til hvers?
– Hvenær veit maður hvenær á að setja mörk og hvenær
á að gefa eftir?
Samfélagið
Úrræði og viðhorf mikilvægir áhrifaþættir
Við erum málsvarar
- Grunnþarfir
- Fordómar
- Viðeigandi úrræði
- Málastjórn
