Áhugahvetjandi samtal Flashcards
Áhugahvetjandi samtal er
áhugahvetjandi samtal er ein aðferð, ein leið samtals, er samskipta stíll sem við getum þróað og þroskað með okkur sem gerir það að verkum að við getum haft áhrif á breytingaferli einstkalings, þ.e.a.s aðstoða hann við að breyta út frá því hvar hann er staddur.
Það sem hefur gjarnan besta spádómsgildi um framtíðarhegðun er….
er fyrri hegðun!
Hvað er nauðsynlegt en ekki næginlegt?
Fræsla er nauðsynleg til að hafa áhrif á hegðun mína en alls ekki nægjanlegar til að breyta
Hvaða nálganir virðast virka best?
- Félagsleg markaðsfærsla (Social Marketing)
- Áhugahvetjandi samtal (Motivational Interviewing)
- Styttri inngrip og upplýsingaveita (Brief Interventions & Brief Advice)
Félagsleg markaðsfræðsla
Styðja hópa í að breyta hegðun
Áhugahvetjandi samtal - skilgreining
áhugahvetjandi samtal er samskiptastíll sem að gangreynt virkar til þess að hjálpa einstakling að breyta hegðun.
Undirliggjandi breyturnar eða hugmyndirnar í áhugahvetjandi samtali eru svolítið undirliggjandi þræðirnir í félagslegri markaðsfærslu líka.
Helstu munurinn á Félagslegri markaðsfræðslu og áhugahvetjandi samtali er…
Félagsleg markaðsfræðsla er meira fyrir hópa en áhugahvetjandi samtal fyrir einstaklinga.
Styttri inngrip og upplýsingaveita
byggir á hugmyndafræði áhugahvetjandi samtals en hefur verið þróað inn í svona styttri tímaramma út frá þjónustu. t.d. bráðamóttaka
Til grundvallar í TTM módelinu (Þverkenningalíkan um hegðunarbreytingu
Breytingar taka tíma
Grundvallarþættir TTM
- Breytingarþrepin (Stages of change)
- Breytingarferlar (Processes of change)
- Ákvörðunarvogin (Decisional balance)
– Þ.e. kostir og ókostir - Trúin á eigin getu (Self-efficacy)
Breytingaþrepin
Foríhugun, íhugun, undirbúningur, framkvæmd, viðhald, bakslag
Foríhugun
Vill ekki breyta hegðun (innan 6 mánaða)
Hér upplifir einstaklingurinn að það sé ekkert vandamál til staðar.
Íhugun
Vill og vill ekki breyta hegðun (innan 1 til 6 mánaða)
Einstaklingurinn er á báðum áttum “á ég að breyta eða á ég ekki að breyta” (tvíbendni)
Undirbúningur
Ætlar að breyta hegðun (innan mánaðar)
Frekar stutt tímabil yfirleitt.
Framkvæmd
Hefur breytt hegðun (skemur en í 6 mánuði)
Viðhald
Hefur breytt hegðun (lengur en í 6 mánuði)
Bakslag (ekki “fall”)
Fara sjaldan alla leið í foríhugun
Fall
Svart-hvítt orð sem vísar til þess að viðkomandi hafi mistekist.
Aðferðir/ferlar hegðunarbreytingar
- Aðferðir sem fólk notar þegar til að færast milli
stiga - 5 hugrænar og 5 atferlisaðferðir eru mest
rannsakaðir - Aðferðirnar ráðast á þrepinu sem fólk er á
Kostir og ókostir
Einstaklingar vega og meta hversu mikilvægir
kostir og ókostir hegðunarbreyting hefur í för
með sér
Þegar ókostir hegðungar fara vega þyngri en kostir hegðunar þá breytir maður.
Trú á eigin getu
Albert Bandura skilgreinir skynjun á eigin getu
sem „trú á hæfileikum sínum til að geta
framkvæmt tiltekið verk og náð góðum árangri”
Hæfni ein og sér nægir s.s. ekki til að tryggja
hámarksárangur heldur þurfum við að trúa á
hæfni okkar til að geta nýtt okkur hana sem best
Hefur mesta þýðingu þegar komið er á seinni
þrep hegðunarbreytingar
Spáir fyrir líkunum á bakslagi
Um leið og ég leysi út tvíbendni þá fer trú á eigin getu að hafa meiri áhrif.
“Do the right thing at the right timee”
Við notum þetta þverkenningalíkan, þessi fjögur módel til að hjálpa okkur að skilja hvar einstaklingurinn er staddur í breytingaferlinu og notast við viðeigandi íhlutanir, viðeigandi innihald í samskipti, nota áhugahvetjandi samtalið á viðeigandi átt út frá því hvar einstaklingurinn er staddur.
Áhugahvöt og hegðunarbreytingar
- Áhugahvöt (e. motivation) er almennt sveigjanleg –en ekki föst í ákveðnum skorðum
- Allt hefur þetta áhrif á löngun til breytinga: (1) Sá sem hvetur (2) sá sem á að hvetja og (3) samspil þessara aðila
- Áhugahvöt til að breyta byggist á hversu mikilvæg hegðunarbreytingin er talin vera ásamt trú á eigin getu
- Það skiptir m.ö.o. máli hvernig við tölum við fólk sem vill – eða vill ekki – breyta hegðun
Hvernig byrjaði áhugahvetjandi samtal?
Samskipta stíll sem Miller og Rollnick fara þróa saman.