Embryogenese urogenitaal stelsel Flashcards
waaruit bestaat het urinewegstelsel?
renes; pyelum (nierbekken); ureters; vesica urinaria; urethra
waaruit bestaat het genitaal stelsel?
gonaden (testes/ovaria); inwendig afvoersysteem; (ductus deferens en vesicula seminalis/ uterus, tubae uterinae en vagina); uitwendig genitaal (penis en scrotum/ labia, clitoris en vestibulum vaginae)
wat zijn de stadia van de ontwikkeling van het urinewegstelsel?
I: week 2-4, primitieve nierbuisjes groeien tot een gezamenlijke afvoerbuis + 2 voornieren ontwikkelen zich maar verdwijnen ook weer
II: week 3-9, oernieren ontwikkelen zich + buis van Wolff ontwikkelt zich + oernieren verdwijnen weer
III: vanaf week 9, nierbekken en kelkwegen gevormd + buis van wolff verdwijnt bij vrouwen/ ontwikkelt tot zaadleider bij mannen
Vanaf week 10 nemen de echte nieren het werk over van de oernieren
hoe differentieert het intermediair mesoderm?
wordt mesonephros en mesonephrosbuis (oernieren en gang van Wolff); onder invloed van transcriptiefactoren Lim-1, Pax-2 en WT-1
hoe ontwikkelen de definitieve nieren?
vanaf week 5, GDNF wordt gemaakt in het metanephrogeen blasteem en beïnvloedt de ureterknop om te groeien -> ureterknop geeft signaalstoffen af voor de differentiatie van de metanephros -> nieren
hoe ontstaan de blaas en urethra?
er vormt een scheiding tussen sinus urogenitalis (deel van allantois) en cloaca (septum urorectale); blaas groeit en ureters en gangen van Wolff sluiten erop aan; urethra ontstaat in sinus urogenitalis
wat is de urachus?
distaal deel van de allantois, wordt later het ligamentum umbilicalis medianis
hoe begint de vorming van gonaden tot de seksuele differentiatie?
coeloomepitheel verdikt mediaal van mesonephros oiv SF1 -> genitale plooi; geslachtscellen ontstaan uit primordiale geslachtscellen; migreren naar genitale plooi; epitheelcellen delen en vormen primaire geslachtsstrengen; hier nestelen geslachtscellen; gangen van Wolff/Müller ontwikkelen
hoe begint de seksuele differentiatie?
oiv het SRY-eiwit; komt alleen bij mannen tot expressie;
Mannen: somatische cellen in genitale plooi worden Sertoli-cellen; SOX-9 gestimuleerd en DAX-1 geremd; geslachtsstrengen worden testisstrengen en tubuli seminiferi
Vrouwen: DAX-1 niet geremd; gonade wordt ovarium en geslachtsstrengen verdwijnen; corticale strengen en primordiale follikels gevormd