E. Antidepressiva

Question 1

Wat is de indicatie voor TCA’s?

Answer 1

• Matig-ernstige depressies
• Neuropathische pijnen

Question 2

Wat is de indicatie voor SSRI’s?

Answer 2

• Matig-ernstige depressies
• Angststoornissen (paniek- en angst reducerende werking)
• Obsessief-compulsieve stoornissen

Question 3

Welke neurotransmitters nemen toe door antidepressiva?

Answer 3

• Noradrenaline
• Serotonine
• In geringere mate dopamine

Question 4

Welke middelen zijn TCA’s?

Answer 4

• Amitriptyline (remming serotonine en noradrenaline)
• Nortriptyline (remming noradrenaline, geringe mate serotonine)

Question 5

Welke middelen zijn SSRI’s?

Answer 5

• Citalopram
• Fluoxetine
• Paroxetine

Question 6

Welke TCA heeft de voorkeur bij ouderen?

Answer 6

Nortriptyline, omdat het een minder anticholinerge werking heeft. Dus het geeft minder verwardheid en cognitief disfunctioneren.

Question 7

Bijwerking TCA’s
Anticholinergisch (blokkade muscarinereceptor)

Answer 7

• Visusstoornissen (accomodatiestoornissen, verslechtering glaucoom)
• Droge mond
• Mictiestoornissen
• Obstipatie
• Seksuele disfunctie
• Verwardheid (delier)

Question 8

Bijwerkingen TCA’s
Antihistaminerg (blokkade histamine-1 receptor)

Answer 8

• Sedatie
• Sufheid

Bij voorkeur ‘s avonds geven

Question 9

Bijwerkingen TCA’s
Antinoradrenerg (blokkade alfa-1-receptor)

Answer 9

• Orthostatische hypotensie
• Valneiging

Risico hierop wordt verhoogd bij dehydratie door diarree, koorts, braken. Ook voorzichtig zijn bij gelijktijdig gebruik met antihypertensiva en diuretica.

Question 10

Bijwerkingen TCA’s
Kinidineachtig

Answer 10

• Geleidingsstoornissen

Dit is dus gecontra-indiceerd na een recent myocardinfarct. Bij overdosering kan het ook levensbedreigend zijn door aritmieën

Question 11

Bijwerkingen SSRI’s
Versterking serotonine (5-HT)

Answer 11

• Hyponatriëmie (kan ontstaan door SIADH)
• Trombocytopathie (bloedingen, extra verhoogd risico bij combinatie met NSAID)
• Maag-darmklachten
• Hoofdpijn
• Slapeloosheid
• Seksuele disfunctie
• Serotoninesyndroom (agitatie, koorts, hyperreflexie)

Question 12

Wat geeft de combinatie van SSRI’s met thiazidediuretica?

Answer 12

Verhoogde kans op hyponatriëmie door het ontstaan van SIADH na 1 week.
Geeft sufheid, verwardheid en misselijkheid.
Behandeling is vochtbeperking.

Question 13

Wat is het serotoninesyndroom bij SSRI gebruik?

Answer 13

• Agitatie
• Koorts
• Hyperreflexie

Voornamelijk verhoogd risico hierop bij gelijktijdig gebruik van tramadol.
Behandeling is diazepam en koelen van de patiënt bij hyperthermie.

Question 14

Wat geven TCA’s in combinatie met antihypertensiva of diuretica?

Answer 14

Orthostase

Question 15

Wat geven SSRI’s in combinatie met thiazidediuretica?

Answer 15

Hyponatriëmie

Question 16

Wat geven SSRI’s in combinatie met NSAID’s? Hoe kan je dit oplossen?

Answer 16

Bloedingsrisico (gastro-intestinaal)
Oplossingen:
- Dosis NSAID omlaag
- Protonpompinhibitor starten
- NSAID vervangen voor een selectieve cox-2-remmer

Question 17

Na hoe lang treedt het antidepressieve effect op bij starten medicatie? En bijwerkingen?

Answer 17

Antidepressieve effect is na 2-4 weken merkbaar.
Bijwerkingen zijn na een paar uur merkbaar.

Question 18

Hoe evalueer je behandeling met antidepressiva?

Answer 18

Effect na 6 mnd evalueren. Na succesvolle behandeling moet nog minimaal 6 mnd doorbehandeld worden.
Dosering moet langzaam verlaagd worden om onttrekking te voorkomen (slaapklachten, agitatie, angst).

Question 19

Wat is de indicatie voor lithium?

Answer 19

• Bipolaire stoornis
• Als additietherapie bij therapieresistente unipolaire depressieve stoornis

Het heeft een beperkte therapeutische index (0.4-1.2 mmol/L), dus worden bloedspiegels regelmatig gecontroleerd.

Question 20

Wat doet lithium?

Answer 20

Het is een stemmingsstabilisator en onderdrukt zowel manieën als depressies.

Question 21

Wat is het risico bij lithium gebruik? Hoe wordt dit risico vergroot?

Answer 21

Risico op lithiumintoxicatie door smalle therapeutische breedte. Deze kans wordt groter bij:
1. nierfunctiestoornissen
2. Onvoldoende vocht en zout inname of bij overmatig zweten.
Dit komt doordat lithium evenredig wordt geresorbeerd met water en natrium in de proximale tubulus in de nier. En bij deze situaties wordt meer natrium geresorbeerd en dus ook meer lithium.

Question 22

Wat zijn bijwerkingen van lithium?

Answer 22

• Hypothyreoïdien (10-20%)
• Misselijkheid
• Braken
• Diarree
• Myoclonieën

Bij langdurig gebruik:
- Diabetes insipidussyndroom, wat polyurie en dorst geeft

Question 23

Welke medicatie kan de lithiumspiegel verhogen?

Answer 23

• Diuretica
• NSAID’s
• Renine angiotensine systeem remmers

Question 24

Wat moet periodiek gecontroleerd worden bij lithium gebruik? Hoe vaak per jaar moet dit plaatsvinden?

Answer 24

• Nierfunctie (serum kreatinine)
• Bloedspiegel van lithium

2-4 keer per jaar laten controleren.