D3H3: fonetisch georiënteerde benaderingen Flashcards
fonetische plaatsing:
kern
doelstellingen
voor- en nadelen
kern: spraakorganen bewegen, bewegingen voelen en spraakklankproductie horen, volledig bewuste controle bewerkstelligt correcte klankproductie
doelstellingen:
- spraakklankproductie start op geïsoleerd klankniveau en gaat verder op syllabe-, woord-, zins- en dialoogniveau
voordelen: snel en bruikbaar om compenserende articulatiebewegingen aan te leren
nadelen: minder stabiel en moeizame overgang naar spontane spraak
motokinetische benadering
uitgangspunt
nadeel
uitgangspunt: logopedist manipuleerd articulatoren, produceert spraakklank en cliënt associeert articulatiebeweging met auditieve input -> leert klank zelf vormen
nadeel: niet comfortabel
PROMPT benadering
Prompts for Restructuring Oral Musculatur Phonetic Targets
= tactiele kinesthetische methode om patiënt tactiel- kinesthetische informatie te geven over spraakklanken om op die manier de productie te verbeteren
stimulus benadering
kern
uitgangspunten
kern: meest traditionele articulatiebenadering
uitgangspunten:
- relatie tussen sensoriek en motoriek bij ontwikkeling van normale en afwijkende articulatie
- het leermodel: dezelfde leerprocessen liggen aan de basis van zowel normale als afwijkende articulatie
- therapie is opgebouwd in niveaus
4 doelstellingen van de stimulus benadering
- bewust worden van kenmerken van de te leren spraakklank
- kenmerken van foutieve spraakklanken herkennen en herkennen waarin ze verschillend van de doelklank
- doelklank leren produceren en stabiliseren en gebruik ervan versterken op geïsoleerde klank-, syllabe-, woord-, zinsdeel- en zinsniveau
- doelklank gebruiken in spontane spraak in allerlei contexten
integrale stimulatie benadering
uitganspunt
criteria
uitgangspunt: afwijkende articulatie komt voort uit onderbreking in normale leerproces, kan bijgestuurd worden
criteria:
- rekening houden met alle type fouten, leeftijdscategorieën en omgevings- en fysische beperkingen
- materiaal die cliënt toelaat de spraakklank correct te produceren
sensorisch- motorische benadering
uitgangspunt
doelstellingen
nadeel
uitgangspunt: starten op syllabeniveau
doelstellingen:
- verhoging responsiviteit op patronen van auditieve proprioceptieve en tactiele sensaties geassocieerd met overlappende articulatiebewegingen
- bekrachtiging van correcte articulatie
nadeel: niet motiverend
nonsensmateriaal benadering
doelstelling
voordelen
doelstelling: automatische productie van doelklank in spontane spraak voordelen: - opbouw sterke interne controle - sterk gestructureerd materiaal - facilitatie carry- over
auditieve conceptualisatie benadering
uitgangspunt
- zwakke discriminatievaardigheid tussen klanken belemmert correcte klankproductie
- discriminatie foutieve klank- doelklank is voorwaarde voor correcte klankproductie
- start met auditieve discriminatie
- eerst in nonsenswoorden
multiple foneem benadering
wat is het
voor- en nadelen
alle foutief gearticuleerde spraakklanken tegelijk behandelen
voordeel: snelle verbetering van verstaanbaarheid
nadeel: verwarring
distinctieve kenmerken benadering
wat is het
uitgangspunt
voor- en nadeel
aanleren van distinctieve kenmerken van klanken
uitgangspunt: elke spraakklank bestaat ui bundel van distinctieve kenmerken
voordeel: snelle generalisatie
nadeel: distinctieve feature analyse is erg tijdrovend
gepaarde stimuli benadering
wat is het
principe
gedragstherapeutische techniek om transfer op woordniveau te faciliteren
principe: correct gearticuleerde woord laten volgen door oefenwoord: beloning correcte productie
co- articulatiebenadering
de ene klank uit de andere te ontlokken
ESCGAT =
eclectische, sociaal- cognitieve gedragstherapeutische articulatietherapie
ESCGAT
uitganspunten
- sterk gestructureerd
- flexibiliteit
- sociaal- cognitieve gedragstherapie
- eclectische therapie
