D2H5: diagnostische procedures en instrumenten Flashcards
indirecte procedures
- interview
- anamnese
- vragenlijsten
- (zelf)beoordelingsinstrumenten
directe procedures
- objectieve en gestructureerde wijze
- observatie in klas of tijdens spel
- spontaan gesprek
- gestandaardiseerde en genormeerde tests- of analyseprocedure
Waarom is de beoordeling van spontane spraak een belangrijk luik van het onderzoek naar een spraakklankstoornis?
- algemene verstaanbaarheid
- indicatie van ernst
- beoordeling gebeurt in meest natuurlijke linguïstische context
Hoe verzamel je een spraakstaal en wat kan je ermee doen?
- eenvoudige vragen stellen over thuis, school
- opname van 5min
- fonetisch transcriberen
- inventaris maken
- toont globale spraakklankverwerving
minimum- frequentie- criterium
frequent gebruikte en weinig gebruikte klanken worden onderscheiden van elkaar
wat is een traditioneel, fonetisch georiënteerd articulatieonderzoek?
men maakt gebruik van de driepositieprocedure = beoordeling van al dan niet correcte productie van elke spraakklank of spraakklankcombinatie in een afzonderlijk woord
traditionele foutencategorieën
- omissie
- substitutie
- distortie
- additie
nadelen van de traditionele fonetisch georiënteerde articulatieonderzoek
- beperkte inventaris want spraakklank in beperkte context
- beperkte representativiteit want enkel woorden
- foutenclassificatie niet voor alle fouten geschikt
- foutenpatroon niet duidelijk
- geen aftoetsing met frequentie van voorkomen
Welke ontlokkingstechniek van een articulatieonderzoek levert het meest realistische beeld?
spontaal benoemen of imiteren:
- spontaan benoemen is moeilijker en presteert slechter dan imiteren
- spontaal benoemen = toont actuele performantiemogelijkheden
- imitatie toont potentiele mogelijkheden
nadelen van klassiek articulatieonderzoek
- volledige fonetische inventaris opstellen is onmogelijk
- bijkomend materiaal is nodig
- ook fonologische evaluatie doen
In welke gevallen neemt met na een klassiek articulatieonderzoek ook een fonologisch onderzoek af en hoe gaat men te werk?
bij kinderen met multiple spraakklankproblemen en/of hoge mate van onverstaanbaarheid
werkwijze:
- analyse van klank- en woordstructuur
- relatie tussen spraakklanken
- systematiek van de fouten
- vergelijking met normale spraakklankontwikkeling om uit te maken of het gaat om een vertraagde of afwijkende fonologische systematiek
manieren om een uitspraak te doen over de mate van de fonologische ontwikkeling en capaciteiten
- analyse van segmenten
- analyse van suprasegmenten
- analyse van klankkenmerken
- analyse van fonologische processen
fonemische inventaris
- contrastieve functie van spraakklanken waarvan men betekenisverschil kan aanduiden
- koppeling fonotactische analyse
- analyseprocedure: graad van overeenkomst tussen uitspraak kind en volwassene vergelijken
homoniemen analyse: onderzoek in vlaanderen: stijgende leeftijd gaat samen met:
- daling aantal homoniemen
- daling aantal substituties
- daling aantal gehanteerde fonologische processen
- toenemende articulatievaardigheid
fonologische procesanalyse: instrumenten
- fonologische procesanalyse (FPA)
- fonologische analyse van het Nederlands (FAN)
- fonologische analyse bij Hodson en Paden
- Metaphon
- Antwerps fonologische processen onderzoek (AFPO)