Ćwiczenia 9. Flashcards
Ochrona własności w ujęciu szerokim
- ochrona cywilna
- obejmuje wszelkie środki przewidziane przez prawo cywilne, możliwe do stosowania
Ochrona własności w ujęciu ścisłym
Roszczenia, które przewiduje KC na wypadek ochrony własności
Środki ochrony własności w ujęciu szerokim - środki ochrony cywilnej realizowane na drodze sądowej
a) powództwo o ustalenie
b) powództwo o ustalenie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym
c) wniosek o ujawnienie właściciela nieruchomości w księdze wieczystej
d) stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie
e) złożenie wniosku o rozgraniczenie nieruchomości
Roszczenia służące ochronie własności
1) podstawowe
a) windykacyjne (wydobywcze) - rei vindicatio
b) negatoryjne (o zaniechanie naruszeń i przywrócenie stanu zgodnego z prawem) - actio negatoria
2) uzupełniające
a) o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy/za bezumowne korzystanie z rzeczy
b) o zwrot pożytków i ich wartości
c) o odszkodowanie za zużycie, pogorszenie lub utratę rzeczy
Roszczenie windykacyjne
a) żądanie zwrotu rzeczy/wydanie rzecz
b) w przypadku nieruchomości lokalowych - żądanie opróżnienia nieruchomosci (eksmisja)
c) roszczenie nieposiadającego właściciela przeciwko posiadającemu właścicielowi
Roszczenie negatoryjne
Żądanie o przywrócenie stanu początkowego i zaniechanie naruszeń
Roszczenia podatawowe
Mają zapewnić właścicielowi bezproblemowe korzystanie ze swojej rzeczy w przyszłości
Roszczenia podstawowe - cechy
1) służą ochronie prawa własności i powstają wtedy, gdy doszło do jego naruszenia
2) są skuteczne inter partes (między właścicielem a tym, kto narusza prawo)
3) mają charakter obiektywny (jedyną przesłanką do ich powstania jest wystąpienie naruszenia)
4) powstają choćby właściciel nie poniósł szkody
5) nie mają charakteru odszkodowawczego
6) są powiązane z prawem własności (nie mogą być samodzielnym przedmiotem obrotu)
a) mogą przysługiwać tylko temu, kto jest właścicielem prawa własności
7) nie wygasają wskutek upływu czasu, lecz ich wykonywanie może być określone w czasie
a) rzeczy ruchome wpisane do Krajowego Rejestru Utraconych Dóbr Kultury nie ulegają przedawnieniu
b) pozostałe rzeczy ruchome ulegają przedawnieniu na zasadach ogólnych
c) w przypadku nieruchomości - brak przedawnienia
8) dochodzone w postępowaniu procesowym
9) wytoczyć powództwo może właściciel, współwłaściciel, prokurator, RPO
10) pozywa się osobę, która faktycznie włada rzeczą lub tego, kto pozbywa władztwa właściciela w inny sposób niż poprzez prawne objęcie władztwa
Roszczenia uzupełniające
a) przysługują właścicielowi przeciwko posiadaczowi samoistnemu (temu, który nie ma tytułu prawnego)
b) uzupełniają roszczenia windykacyjne, gdyż mają za zadanie wyrównać uszczerbek, którego właściciel doznał przez to, że nie korzystał z własnej rzeczy
c) powstają (zasadniczo) w sytuacji, w której doszło do powstania roszczenia windykacyjnego
- żądanie zapłaty sumy pieniężnej (roszczenie pieniężne)
Roszczenia uzupełniające - rodzaje
1) roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy/za bezumowne korzystanie z rzeczy
a) ustawa nie wskazuje jak wyliczyć to wynagrodzenie
- powinno wynosić tyle, ile mógłby zarobić właściciel rzeczy, gdyby w okresie posiadania przez posiadacza samoistnego oddał rzecz w najem lub dzierżawę
2) roszczenie o zwrot pożytków lub ich wartości
a) pożytki podlegające zwrotowi - naturalne
b) zapłata sumy pieniężnej (równowartości)
3) roszczenie o odszkodowanie za zużycie, pogorszenie lub utratę rzeczy
a) wynagrodzenie za szkodę (uszczerbek)
Samodzielność roszczeń uzupełniających
a) mogą być dochodzone bez względu na to, czy dochodzimy roszczeń windykacyjnych czy nie
b) mają swój własny termin przedawnienia
c) mają swój własny charakter (nie jest on obiektywny)
d) powstają, gdy posiadacz jest w złej wierze lub choćby dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemh powództwa o wydanie rzeczy
Posiadacz w dobrej wierze
a) nie powstają przeciwko niemu roszczenia uzupełniające, lecz windykacyjne
b) w przypadku, gdy dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa - powstaje przeciwko niemu roszczenie uzupełniające
Posiadacz w złej wierze
a) przeciwko niemu powstaje roszczenie o wynagrodzenie
- roszczenie o zwrot pożytków
- roszczenie o odszkodowanie za zużycie, pogorszenie lub utratę rzeczy
Nakłady
- brak definicji ustawowej nakładów
- są to koszty, które trzeba ponieść w związku z tym, że władamy i korzystamy z rzeczy
- mogą być to wydatki publicznoprawne (np. podatki), prywatnoprawne
Nakłady - rodzaje
1) nakłady konieczne
2) inne nakłady
a) nakłady użyteczne
b) nakłady zbytkowne
