College 7 - Kroongetuige & Conflictoplossing Flashcards
Kroongetuige
= iemand die getuige en verdachte is
➞ art 226g Sv
・ lid 1: strafvermindering voor eigen vervolging (vandaar dat de kroongetuige verklaard)
Voorwaarden van kroongetuige
- Ernstig misdrijf (twee soorten) - art 226g lid 1 Sv
a. Misdrijven 8+ jaar
b. 67 Sv + georganiseerd verband + ernstige inbreuk op rechtsorde - Toestaan toezegging - art 44a lid 2
a. 50% van het te vorderen straf (deze is nog niet opgelegd)
b. 50% van de al opgelegde straf
c. Max 1/3e van vrijheidsstraf omzetten tot een andere type straf
Volgende met toets van rechter-commissaris
3. Subsidiariteit = dringende noodzaak
4. Proportionaliteit = belang van verkrijging
5. Betrouwbaarheid ➞ art 226h lid 3 Sv
art 9 lid 1 Sr: vermindering op deze straffen. Maatregelen staan er niet tussen (dus kan niet)
Art 226g lid 1 Sv (voorwaarden kroongetuige - ernstig feit)
Twee categorieën:
- 67 lid 1 + georganiseerd verband + ernstige inbreuk op rechtsorde
- Misdrijven met 8+ jaar
Wat mag er worden toegezegd voor de kroongetuige?
A. 50% van de te vorderen straf die nog niet is opgelegd
B. 50% van de al opgelegde straf
C. Max 1/3e van de vrijheidsstraf omzetten tot een andere type straf
Wat toets de rechter-commissaris bij de kroongetuige?
Toets aan de inhoudelijke kant (rechtmatigheid) - 3 eisen:
A. Dringende noodzaak = subsidiariteit
B. Belang van verkrijging = proportionaliteit (datgene wat je probeert te bewijzen met kroongetuige belangrijker dan de voordelen ervan..?) ➞ kleine vis, grote vis
C. Betrouwbaarheid
Passageproces arrest
➞ kan je met een crimineel afspreken dat als hij een verklaring aflegt, dat ze dan minder geld terugpakken?
Wetgever wilde niet dat er financiële afspraken/toezeggingen werden gedaan omdat dat tegen de betrouwbaarheid gaat van de verklaring. Je wilt niet dat iemand een verklaring aflegt dat niet waar is ➞ weegt niet op omdat je ook voordeel krijgt op andere dingen die hier spelen.
+ anders moet de overheid belasting geld geven aan criminele…
Hoge Raad: toezeggingen inhoudt met betrekking tot de vordering tot ontnemen van wederrechtelijkheid
Uitbreiding van art 44a Sv
Kun je maatregelen schaken hieronder? = nee
Hoge Raad zegt dat je geen afspraken over ondernemings maatregelen mag maken
・ laatste categorie mag alleen over gunsten gaan die hierbuiten vallen
Voordelen/nadelen kroongetuige
Voordelen:
- ze zijn nodig om de top van de georganiseerde misdaden aan te pakken
Nadelen:
- onbetrouwbaarheid
- wat als de rechter niet instemt (is het het waard als het OM dit niet kan waarborgen?)
- etnische bezwaren
Kritiek op het (straf)recht
Effectiviteit
- doorlooptijd is erg lang ➞ doet afbreuk aan effectiviteit want slachtoffers moeten vaak erg lang wachten
- sepot omdat er niet genoeg capaciteit is
- slechte samenwerking (organisaties te veel met zichzelf bezig, dat ze geen afspraken kunnen maken)
Positie slachtoffer buitengerechtelijke afdoening
- hier heeft slachtoffer geen spreekrecht (bij sepot, transactie of strafbeschikking)
Capaciteitsproblemen bij OM en politie
Herstel recht
➞ gericht op conflictoplossing
Slachtoffers moeten beschermd worden tegen secundaire victimisatie (niet twee keer slachtoffer)
Art 51a lid 1 onder d Sv - definitie: onder leiding van een derde ga je op zoek naar een oplossing van het conflict op probleem ➞ binnen het herstelrecht zijn er verschillende vormen:
- herstelbemiddeling: gaat buiten het strafproces om
- herstel in haltzaken: in het strafproces ➞ voor jeugd (gebeurd voor de vervolgingsbeslissing)
- mediation in strafzaken: in het strafproces ➞ op het moment dat OM besloten heeft om zaak te vervolgen kan OvJ of rechter zeggen dat mediation een goed idee is
Mediation procedure strafzaken
➞ art 51h Sv
Bemiddeling vrijwillig contact (dus ook alleen als slachtoffer dit wilt)
Voorwaarde= verdachte erkent aandeel te hebben in het feit en staat positief tegenover mediation
➞ in beginsel kan dit in alle zaken, in alle fasen van het geding (zolang er geen beslissing is genomen)
Proces afspraken
Afspraken tussen OM en verdediging die de procedure kunnen bespoedigen
Probleem? = je kunt wel een lagere straf eisen, maar hier moet de rechter ook in meegaan. Als de rechter niet meewerkt, maken de afspraken geen verschil
➞ snelle manier voor afdoening. Als je dit doet resulteert dit op een consensualiteit gebaseerd op de wijze van procesvoering
Cymbal zaak 2019
Valuta handel op Curaçao.. witwassen met ruim 320 miljoen, maar was lastig om hier goed grip te krijgen.
Waren afspraken gemaakt: verdachte tijdje in VH gezeten. OM had gezegd: voorwaardelijke straf opgelegd, en familie wordt niet vervolg in ruil daarvoor volledige meewerking en geld teruggeven.
➞ maar zaak lag al bij de rechter, en eenmaal bij de rechter dan kan je niet weg.
OM wijzigde ten laste legging van 8 jaar naar 2 jaar
- op zitting verklaarde verdachte en had hij dus meegewerkt, maar de rechter stemde niet in met de wijziging van ten laste legging. Hij wilde wel rekening houden met afspraken, maar rechter vond toch dat er sprake was van opzet.
➞ strafeis doet geen recht aan de ernst van het feit, dus alsnog een straf van 5 en 6 jaar.
risico: waarheidsvinding in het geding. Je hebt verkennende verklaring afgelegd, maar nog de kans dat de rechter hier niet mee instemt. Belangen van het slachtoffer dan ook misschien niet genoeg rekening mee gehouden
heeft ook niet een expliciete wettelijke basis ➞ vraag, kan dit dan wel??
Oordeel HR over geen expliciete wettelijke basis proces afspraken
➞ HR 27 sep 2022 - Mevis
Is geen expliciete wettelijke basis, maar P-G Bleichrodt zegt dat het wel kan onder voorwaarden:
・ mag nooit afbreuk doen aan eigen verantwoordelijkheid van de rechter ➞ kan dus niet zomaar rechter buiten spel zetten
HR is hierin meegegaan: eigen verantwoordelijkheid van inhoud van zaak en onpartijdigheid van proces mag niet in het geding staan
Risico’s van proces afspraken
➞ dit is er om het proces te verstellen en de druk op de keten verlichten
・ het wringt omdat dit buiten de rechter doet, terwijl de rechter uiteindelijk wel een beslissing moet nemen (over bewijs en straf) ➞ rechter moet dus ook instemmen = proces risico voor partijen (autonomie van rechter)
・ je moet weten wat je positie is en dat het ook geschied op vrijwilligheid = risico is dat de verdachte te snel afstand doet van zijn rechten
・ waarheidsvinding
・ risico voor positie van het slachtoffer
