College 2 - Verdachte & Verhoor Flashcards
Het verdachtenbegrip
om over te kunnen gaan op aanhouden, moet die persoon gezien worden als verdachte
art 27 lid 1 Sv: er moet sprake zijn van een redelijk vermoeden van schuld gebaseerd op feiten en omstandigheden
1. Redelijk vermoeden van schuld
2. Aan een strafbaar feit
3. Uit feiten en omstandigheden (eigenlijk overbodig want er moeten al objectieve feiten zijn bij redelijk vermoeden van schuld)
Redelijk vermoeden van schuld
➞ dit moet je vaststellen om te concluderen of er een verdachte is
Concretiseerbaar
- om welk strafbare feit gaat het
Individualiseerbaar
- het moet terug gekoppeld worden aan dat specifiek persoon
Objectiveerbaar
- gaat om de feiten en omstandigheden➞ zijn deze sterk genoeg om een vermelde op te baseren (intuïtie is niet genoeg)
Verhoor
Voorwaarden om sprake te zijn van een verhoor:
1. Verdachte ➞ art 27 lid 1 Sv
- redelijk vermoeden van schuld
- aan strafbaar feit
- feiten en omstandigheden
2. Rechtstreekse confrontatie
- formeel criterium
- verdachte word direct een vraag gesteld waar hij direct antwoord op moet geven
3. Vragen over diens betrokkenheid bij strafbaar feit
- Hr Spontane verklaring tijdens transport
- kan niet te breed zijn
Pressieverbod
➞ art 29 Sv - de verdachte mag niet onder druk gezet worden om een verklaring af te legen en mag niet gedwongen worden tot het beantwoorden van vragen
・ de toetsingskader voor druk bij het pressieverbod is niet heel duidelijk
・ moet kijken of de dwang toelaatbaar is
Situaties van dwang
EHRM onderscheidt drie situaties van dwang:
1. Iemand dwingen te verklaren onder drang van een sanctie
2. Psychologische of fysieke dwang (handeling is in strijd met art 3 EVRM)
3. Verklaring te krijgen die niet door een verhoor is verkregen
Nemo tenetur-beginsel
➞ art 6 EVRM
Het recht om niet gedwongen te worden om mee te werken aan je eigen veroordeling
Ratio van het nemo tenetur beginsel (drie doelen)
Ratio = de bescherming van de verdachte tegen ontoelaatbare dwang van de overheid
Drie doelen worden gediend:
1. Er wordt voorkomen dat onbetrouwbaar bewijs wordt vergaard
2. Het eerlijke proces in de zin van art 6 EVRM wordt gewaarborgd
3. De wil van de verdachte wordt geëerbiedigd
Stappen van het nemo tenetur-beginsel
De lege arrest van toepassing want toetsingskader is verschoven
- Je kijkt of het nemo tenetur-beginsel van toepassing is
- Je kijkt of het nemo tenetur-beginsel geschonden is
Nemo tenetur-beginsel van toepassing?
➞ de Lege arrest
A. Sprake van dwang
B. Zelfincriminerende informatie: informatie dat gekregen is dat niet zonder de verdachte kon
C. Criminal charge: lopende/te verwachten strafprocedure
D. Aard van het materiaal: wilsafhankelijk of wilsonafhankelijk
- Wilsafhankelijk: nemo tenetur-beginsel van toepassing
- Wilsonafhankelijk: nemo tenetur soms van toepassing
Nemo tenetur-beginsel geschonden?
➞ de Lege arrest
A. Aard en mate van dwang: kunt bijv ook naar art 3 EVRM kijken en toetsen
B. Procedurele waarborgen: bijvoorbeeld regelingen waarin staat dat je op die manier dwang mag toepassen en dat je die regeling ook netjes volgt
C. Gebruik van materiaal - Gäfgen EHRM: als de rechter het bewijs gebruikt dat onrechtmatig is verkregen ➞ dan een schending van het nemo tenetur, anders niet
Wilsafhankelijk materiaal
➞ verklaringen
Nemo tenetur beginsel hier altijd van toepassing
Wilsonafhankelijk materiaal
Nemo tenetur niet van toepassing:
- als er al schriftelijke stukken bestaan waarvan de opsporingsambtenaar zeker weet dat dit bestaat, en dit via de verachte moet krijgen ➞ pre-existing documents
de Lege arrest
Nemo tenetur van toepassing:
- als je iemand dwingt om schriftelijke verklaringen af te leggen
- fishing expeditions: als opsporingsambtenaar slechts een vermoeden heeft dat er (schriftelijke) stukken zijn
- stukken vergaard via een schending van art 3 EVRM
Belang van mensenrechten (in het strafrecht)
Mensenrechten zijn een middel om de macht van de overheid te beperken (van toepassing voor schuldige en onschuldige mensen)
➞ omdat het strafrecht het meest ingrijpende machtsmiddel is dat de overheid kan inzetten
Ook schuldige mensen mensenrechten, omdat:
・ ze mensen blijven dus recht op menswaardige behandeling
・ moraliteit (je mag je niet verlagen tot het niveau van een ander)
・ kwaliteit (rechtsbescherming en waarheidsvinding)
・ tegenspraak ➞ kan er meer informatie naar buiten komen
Bronnen van mensenrechten
EVRM: voor Nl is dit het meest belangrijke want ze zijn bindend maar ook altijd van toepassing
- aangezien we niet aan de grondwet mogen toetsen, maar wel aan JP en art van EVRM
IVBPR
EU-handvest van de grondrechten: alleen van toepassing als je het EU recht gebruikt
Artikel 3 EVRM
Folterverbod:
Toebrengen van ernstig en vrede (lichamelijk of geestelijk) leiden (onbepaald informatie te verkrijgen)
Verbod op vernederende en onmenselijke behandelingen:
- dreigen met geweld
- geen eten of drinken geven
- hele nacht bombarderen met geluid en licht aan, etc.
➞ heeft toepassing op NL, vooral het vooronderzoek
・ art 29 Sv: pressieverbod (+cautie)
・ art 271 Sv:je moet in vrijheid kunnen verklaren
